كارایی انرژی
از صرفه جویی در انرژی به عنوان یكی از دلایل عمده برای ارتقاء سیستم ترانزیت شهری به گونه ای وسیع استفاده شده است. معیارهای كارایی انرژی، نسبت مصرف انرژی به عایدی یا درآمد (وسیله نقلیه – مسافت (مایل)) و نسبت مصرف انرژی به عایدی یا درآمد (وسیله نقلیه – زمان (ساعت)) و انرژی مصرفی به كل مسافت طی شده بر حسب مایل توسط خودرو می باشند.
معیارهای موثر بودن سیستم حمل و نقل عمومی
معیارهای زیادی را می توان جهت موثربودن سیستم حمل ونقل عمومی گسترش دار از میان این معیارها كه بعضی از آنها قابل اندازه گیری و برخی نیز كیفی می باشند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
اندازه گیریهای مربوط به مطلوبیت سرویس ارائه شده
از معیارهای مربوط به مطلوبیت استفاده ازسرویس اغلب در مورد ارزیابی سطوح مختلف سرویسی كه می توانند در مسیرهای مختلف یك سیستم ارائه شوند استفاده می شود. هنگامی كه این معیارها برای كل یك سیستم محاسبه می شوند امكان مقایسه استفاده از ترانزیت در مناطق مختلف را فراهم می نمایند. معیارهای عمده، مطلوبیت سرویس ارائه شده شامل نسبت تعداد سفرهای گذری به نفرات سرویس داده شده، نسبت تعداد مسافران به عایدی یا درآمد (خودرو – مسافت (مایل)) و مسافت طی شده به وسیله مسافرات
به عایدی یا درآمد بر حسب (خودرو – مسافت(مایل)) می باشند. از بین این معیارها اولین آنها سطح سرویس سفرهای انجام شده به وسیله حمل و نقل عمومی و تولید شده در طول یك مسیر خاص یا ازمیان یك محدوده ترانزیتی را اندازه گیری می نماید و بقیه این معیارها رابطه تنگاتنگ و نزدیكی با نسبت مخارج یا هزینه ها بر تعداد مسافران دارند.
منبع : حمل و نقل همگانی - مهندسین مشاور ایمن تردد
ارزیابی عملکرد سیستم
در طی دهه اخیر، در صنعت حمل و نقل عمومی هزینه های عملیاتی به سرعت و به صورت فزایندهای موجب تاکید بیشتر بر مدیریت پیشرفته و بکارگیری بهتر تجهیزات موجود شده است . با چنین تغییری، برای نیل به پیشرفتهای از پیش تعیین شده ،وجود تکنیکهای جهت ارزیابی عملکرد سیستم حمل ونقل عمومی ضروریبه نظر می رسد معیارهای عملکرد یک سیستم حمل و نقل عمومی شامل ظرفیتی که سیستم عرضه می نماید، کیفیت سرویس ارائه شده توسط سیستم نسبت منافع به مخارج (B/C)، وتاثیرات زیست محیطی می باشد . این معیارها نمای واضحی از چگونگی خدمات حمل ونقل ارائه شده به عموم در منطقه تحت سرویس را ارائه می دهند .
شاخصهای عملکرد
عملکرد حمل ونقل عمومی معمولا به صورت بازده بیان می گردد. بازده منابع ورودی از قبیل سرمایه و نیروی انسانی را به خروجی یعنی تعداد کل مسافران و مسافت طی شده توسط مسافران، ارتباط
می دهد. از آنجا که ارزیابی خدمات عمومی دارای طیف وسیعی می باشد و باید خدمات در ارتباط با اهداف و بودجه تعیین شده بوسیله سیاتمداران محلی، ارزیابی شوند، قابلیت تولید بر حسب کارایی و معیار موثر بودن، اندازه گیری می شوند .
کارایی در ارتباط توام با مخارج خدمات ارائه شده و ارتباط خدمات خروجی با منابع ورودی می باشد . معیار موثر بودن با کیفیت خدماتی که ارائه می گردد مرتبط است و ملاحظاتی از قبیل تعداد سرویسهای ارائه شده و راحتی مسافران را در نظر می گیرد . بطور ساده می توان گفت : کارایی در ارتباط با انجام صحیح کارها و معیار موثر بودن در ارتباط با انجام کارهای صحیح می باشد .
شاخصهای مختلفی، اهداف مختلف کارایی و موثر بودن حمل ونقل عمومی را توصیف می نماید . برخی از این شاخصها جهت ارزیابی کل سیستم و یا عملکرد مسیرها بکار می روند و برخی دیگر تنها یک عمل خاص را انجام می دهند مثلا فقط نگهداری را ارزیابی می نماید .شاخصهای عملکرد سیستم حمل ونقل عمومی که دراغلب موارد بکاربرده می شوند