غده‌های درون ریز، هورمون‌ها را تولید می‌کنند. هورمون‌ها موادی شیمیایی هستند که در جریان خون وجود دارند و فرآیندهای قسمت‌های دیگر بدن را کنترل می‌کنند. این فرآیندها عبارتند از متابولیسم (واکنش هایی شیمیایی که به طور مداوم در بدن رخ می دهند). پاسخ به استرس، رشد و تکامل جنسی. این مجموعه شامل غده‌ها و سایر سلول‌های تولید کننده هورمون هستند. غده هایی مثل هیپوفیز، فوق کلیه و تیرویید اعضایی هستند که تنها کارکرد آنها تولید هورمون‌های اختصاصی است. سایر اعضا و بافت‌ها مثل تخمدان ها، بیضه ها، قلب و کلیه‌ها نیز حاوی سلول‌های تولید کننده هورمون هستند.
محتویات
- ۱ غده هیپوفیز و هیپوتالاموس
- ۲ غده پینه آل
- ۳ غده‌های تیرویید و پاراتیرویید
- ۴ غده‌های فوق کلیه
- ۵ لوزالمعده
- ۶ تخمدان‌ها
- ۷ بیضه‌ها
غده هیپوفیز و هیپوتالاموس
غده هیپوفیز در قاعده مغز قرار دارد. این غده به عنوان «غده رئیس» شناخته می‌شود، چون هورمون‌هایی را تولید می‌کند که بافت درون ریز واقـع در سـایر غده‌های درون ریز و نیز رشد بدن را تحریک و کنترل می‌کند. بخش خلفی این غده همچنین هورمون‌هایی را ترشح می‌کند که حجم ادرار و انقباض رحم در طول زایمان را کنترل می‌کنند. هیپوتالاموس بخشی از مغز است که با غده هیپوفیز ارتباط دارد. هیپوتالاموس، هورمون‌هایی به نام عوامل آزاد کننده را ترشح می‌کند که کارکرد هیپوفیز را کنتـرل می‌کنند و به عنوان رابط بین دستگاه‌های عـصبی و غـدد درون ریز عمـل می‌کنند.
غده پینه آل
غده پینه آل در عمق مغز قرار دارد. کارکرد دقیق آن هنوز مشخیص نیست. البته معلوم شده است که این غده هورمونی به نام ملاتونین را ترشح می‌کند که گمان می رود با چرخه روزانه خواب و بیداری مرتبط باشد. نام دیگر این غده غده ی صنوبری است.
غده‌های تیرویید و پاراتیرویید
غده تیرویید که در گردن واقع است، هورمون هایی را تولید می‌کند که متابولیسم را تنظیم می‌کنند. همچنین برخی از سلول‌های تیرویید، هورمون کلسی تونین را ترشح می‌کنند که غلظت خونی کلسیم را کاهش می دهد. چهار غده پاراتیرویید واقع در پشت تیرویید هورمونی را تولید می‌کنند که غلظت خونی کلسیم و فسفات را تنظیم می کند. کلسیم برای سلامت استخوان‌ها حیاتی است و به همراه فسفات، نقش مهمی را در کارکرد عصب و عضله ایفا می کند.
غده‌های فوق کلیه
غده‌های فوق کلیه در بالای کلیه قرار دارند. هر غده یک قشر لایه خارجی و یک مدولا (مرکز) دارد. قشر، هورمون‌های کورتیکواستروییدی یا کورتونی (که در کـمک بـه تنظیم غلظت خونی نمک و قند نقـش دارند) و مقادیر کم هـورمـون هـای جنسی مردانه (که ایجاد برخی از مشخصات جنسی مردانه را تحریک می‌کنند) را تولید می کند. مدولا، اپی نفرین (آدرنالین) و نوراپی نفرین (نورآدرنالین)، را ترشح می‌کند که در پاسخ به استرس (واکنشی که «پاسخ جنگ و گریز» نام دارد)، ضربان قلب و خونرسانی به عضلات را افزایش می دهند.
لوزالمعده
لوزالمعده پشت معده قرار دارد. لوزالمعده آنزیمهای گوارش کننده ای تولید می‌کند که به هضم غذا کمک می‌کنند. همچنین هورمون‌های انسولین و گلوکاگون را ترشح می‌کند که نقش مهمی را در تنظیم سطح گلوکز خون (قندی که منبع اصلی انرژی بدن به شمار می رود) ایفا می‌کنند.
تخمدان‌ها
تخمدان‌ها در دو طرف رحم قرار گـرفته اند. آنها تخمـک‌ها را آزاد می‌کنند و هـورمون‌های جنسی زنانه یعنی پروژسترون و استروژن را می سازند که چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند. استروژن همچنین باعث ایجاد برخی از مشخصات جنسی زنانه از جمله بزرگ شدن پستان‌ها می شود.
بیضه‌ها
بیضه‌ها در کیسه ای از پوست و عضلات به نام کیسه بیضه (اسکروتوم) قرار دارند. آنها تولید اسپرم و ترشح هورمون جنسی مردانه یعنی تستوسترون را برعهده دارند. این هورمون مسؤول شروع بلوغ و ایجاد مشخصات جنسی ثانویه مردانه از جمله موی صورت است.
نوشته شده توسط : azadeh porheydar beygi
