پایگاه خبری بهگزین (ویژه لوازم خانگی و آشپزخانه) دارای مجوز از هیات نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری ها درباره وبلاگ www.behgozeen.ir اصالت این پایگاه خبری با مراجعه به «سامانه جامع رسانه های کشور» به نشانی : www.e-rasaneh.ir قابل راستی آزمایی است. مدیر وبلاگ : بهگزین آرشیو وبلاگ
نویسندگان چهارشنبه 6 بهمن 1395 :: نویسنده : بهگزین
صنعت لوازم خانگی در ایران قدمت بسیار زیادی دارد و جزو نخستین صنایعی است كه با توجه به بازار بزرگ داخلی سنگ بنای آن توسط بخش خصوصی بنا نهاده شد.
به گزارش خبرنگار بهگزین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی روزنامه تعادل،نخستین كارخانه لوازم خانگی در سال ۱۳۱۶ در تهران و با ۸ كارگر تاسیس شد و در دهه ۴۰ شمسی نیز چند كارخانه دیگر ایجاد شد تا از دهه ۵۰، كارخانجات تولیدكننده لوازم خانگی در كشور گسترش یابد در همین دههها به تدریج تولید قطعات (الكتروموتور و كمپرسور) نیز در كشور آغاز شد. مونتاژ نخستین تلاشها در زمینه تولید لوازم خانگی بود ولی از دهه چهل با ایجاد شركتهای بزرگ شاهد تولید انبوه لوازم خانگی ایرانی بودیم. اما در سالهای اخیر این كارخانهها قربانی سومدیریت بخشهای مختلف اقتصاد شدند. تخلفات LG در یك نگاه تخلف یك شركت برای واردات با هزینه كمتر است اما واقعیت این است كه اگر درست به اتفاقات یك دهه گذشته اقتصاد ایران نگاه شود علت موفقیت عجیب LG در بازار ایران مشخص خواهد شد. به گواهی آماركارشناسان میگویند اندازه بازار لوازم خانگی كشور معادل ۲۰ هزار میلیارد تومان است كه ۱۵هزار میلیارد تومان آن در اختیار برندهای خارجی است. ذكر این نكته هم ضروری است كه سهم این صنعت از كل ارزش افزوده صنعت 1.1درصد و سهم آن از اشتغال1,67 درصد است. در این میان عدد مشخصی برای سهم LG از بازار لوازم خانگی وجود ندارد اما به نظر میرسد سهم آنها بیش از 7هزار میلیارد تومان باشد. با وجود این تا یك دهه قبل سهم شركتهایی همچون LG تا این اندازه در بازار ایران موفق نبودند. با وجود حضور آنها در اقتصاد اما شاهد بودیم كه سهم آنها به هیچوجه اكثریت بازار را شامل نمیشد. حال سوال این است كه از چه زمانی چنین اتفاقی رخ داد و شاهد قدرتنمایی LG در اقتصاد ایران هستیم. موج سواری LG بر اقتصاد متلاطم برای بررسی این موضوع باید به سیاستهای دولت نهم رجوع كرد. اجرای شعارهای پوپولیستی دولت احمدینژاد نیاز به پرداخت هزینههای زیادی داشت و به همین دلیل رشد نقدینگی و به تبع آن تورم در دولت مهرورزی رشد قابلتوجهی كرد. در حقیقت وضعیتی كه در دولت احمدینژاد رخ داد را میتوان با فرمول ساده معادله فیشر توضیح داد. پارامترهای این معادله عبارتند از M، حجم پول در گردش، V، سرعت گردش پول، P، سطح عمومی قیمتها و Q، تولید. بیان ساده این معادله (M. V=P. Q) آنست كه نظر به ثابت بودن سرعت گردش پول و حجم تولید در كوتاهمدت، جهت برقراری شرایط عمومی معادله هرگونه افزایش حجم پول مستقیما در افزایش سطح عمومی قیمتها خود را نشان میدهد. در دولت احمدینژاد هم افزایش حجم نقدینگی عملا به جای آنكه از طریق طرحهایی همچون بنگاههای زود بازده باعث افزایش تولید شود به تورم منجر شد. برای كاهش این تورم یك راهحل ساده وجود دارد كه آسیب اساسی به صنعت را در پی داشت. افزایش واردات مهمترین سیاستی بود كه در آن دوره به ذهن دولتمردان میرسید. در نتیجه در معادله فیشر سرعت گردش پول كاهش پیدا میكرد و در 8 سال دولت احمدینژاد شاهد افزایش بیرویه واردات بودیم. از سوی دیگر سیاست ثابت نگه داشتن نرخ ارز باعث شد كه واردات توجیه اقتصادی خوبی نیز داشته باشد. اما در این میان فعالان اقتصادی بودند كه آسیب میدیدند. به صورت مشخص تولیدكنندگان لوازم خانگی بهعنوان یكی از بازارهای اصلی ایران با این حقیقت روبرو بودند كه هر روز قیمت مواد اولیه و نیروی كار افزایش پیدا میكند اما به خاطر واردات قیمت لوازم خانگی چندان افزایش پیدا نمیكند. در حقیقت این موضوع در ابتدا حاشیه سود آنها را كاهش داد، سپس شاهد حذف شركتها و كارخانههای كوچك بودیم. عدم افزایش نرخ ارز متناسب با تورم هم باعث شد كه قیمت كالاهای وارداتی افزایش چشمگیری نداشته باشد. از این زمان بود كه برندهای خارجی مانند LG بازار لوازم خانگی را به دست گرفتند. در بازارهایی كه امكان واردات وجود نداشت شرایط به خوبی نشانگر اوضاع بود. برای مثال مسكن تلاطمهای زیادی را تجربه كرد و مطمئنا اگر برای دولت مهرورزی ممكن بود اقدام به واردات مسكن میكرد. اما این تلاطمها در بازار كالاهایی كه امكان واردات داشت با جایگزین برندهایی همچون LG به جای برندهای داخلی همراه بود. آسیبهای بنیادین به بازار لوازم خانگی در طول این سالها اما تولیدكنندگان لوازم خانگی با مشكلات اساسیتری روبهرو شدند. شرایط اقتصادی به گونهیی پیش رفت كه آنها دیگر نتوانند در شرایط ثبات اقتصادی نیز با غولهای همچون LG رقابت كنند. دلایل عقبماندگی نسبی تكنولوژیكی صنعت لوازم خانگی ایران، ورود ماشینآلات دست دوم به كشور به دلیل كمبود نقدینگی و عدم آشنایی با تحولات سریع این صنعت است كه ساختار تولید را نسبتا فرسوده كرده و موجب كاهش بهرهوری و مصرف بالای انرژی شده است. سهم بخش صنعت از رشد اقتصادی كشور در سال ۱۳۹۴ معادل منفی2,2درصد برآورد شد، در حالی كه سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی در سال ۱۳۹۳ معادل16,6درصد بود. تاثیر منفی مسائل سیاسی، فقدان رویكردهای علمی صادرات، فقدان فعالیتهای حرفهیی در بخشهای بازرگانی سفارتخانههای ایران، فقدان یا ضعف فرهنگ تولید صادراتگرا، فقدان و ضعف فرهنگ برندینگ، عدم اتصال شبكه بانكی داخل به شبكه بانكی جهانی و فقدان یا ناكافی بودن اطلاعات شركتها از بازارهای خارجی مزید بر علت شد. تقلب زمانی كه بازی عادلانه میشود با كاهش درآمدهای نفتی و وضعیت نامساعد مالی دولت در اواخر دولت احمدینژاد شاهد شروع نوسان نرخ ارز بودیم. نرخ ارز رشد سه برابری داشت و به قیمت واقعی خود كه در طول تمام این سالها سركوب شده بود رسید. این موضوع به معنی كاهش شدید درآمدهای LG بود. با وجود آنكه در طول این سالها این برند موفق شده بود با تبلیغات فراوان و دامپینگ به مدد سیاستهای غلط ارزی بازار را به دست گیرد اما حتی در شرایط مساوی نیز امكان ادامه فعالیت را نداشت. به همین دلیل نیاز بود كه از ابزاری جدید برای حفظ مزیت رقابتی خود در قیمت استفاده كند تا حاشیه سود این غول بزرگ كرهیی حفظ شود. بر این اساس LG كالا اجزا و قطعات كالای خود را به تفكیك هر جزو و هر قطعه در هر گمرك درست اظهار میكند و حقوق و عوارض گمركی مربوط به آنها را پرداخت میكند، اما گمرك میتواند با رصد اطلاعات كه هماكنون الكترونیكی و هوشمند شده است، موضوع را پیگیری كرده و در صورتی كه واردكننده، عملیات تولید را در همان زمان روی قطعات منفصله در داخل كشور انجام ندهد و صرفا اقدام به مونتاژ اجزا و قطعات وارداتی كند، گمرك میتواند تمامی كالاهایش را مشمول قاعده ۲ الف و حقوق و عوارض گمركی كالای كامل را دریافت كند. در حقیقت LG با واردات كالاهای تمام شده و اظهار آنها به عنوان مواد اولیه نیمی از تعرفه واردات را پرداخت نمیكرد. این موضوع بعد از چند سال با وجود تاكید بسیار فعالان بخش خصوصی بالاخره مشخص شد و امروز شاهد این مساله هستیم كه گمرك جریمه 3 هزار میلیارد تومانی برای این برند مشهور در نظر گرفته است. با وجود این جای سوال است كه چرا وزارت صنعت، معدن و تجارت به حمایت از LG وارد صحنه شده است و تلاش دارد كه جلوی این جریمه را بگیرد. سود LG در كدام بخشهاست؟ ال جی و برندهای خارجی مشغول در در سالهای اخیر سراغ لوازم خانگی با ارزش افزوده بیشتر و به تبع آن سود بیشتر رفتهاند. نگاهی به سهم بازار برندهای داخلی و خارجی نشان میدهد كه در گروه صوتیتصویری، سهم تعدادی برندهای خارجی ۹۵درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی ۵درصد است. درگروه یخچالفریزر، سهم تعدادی برندهای خارجی حدود ۶۰درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی۴۰درصد برآورد میشود. همچنین در گروه شویندهها سهم تعدادی برندهای خارجی ۵۵درصد و سهم تعدادی برندهای ایرانی ۴۵درصد است. واقعیت این است كه رقابتپذیری پایین در این صنعت، ناشی از قیمت تمام شده بالا و كیفیت خدمات پس از فروش است. LG نیز با تخلفات گسترده موفق شده است قیمت تمام شده خود را پایینتر از سایر برندها قرار دهد و هدایت بازار 20هزار میلیارد تومانی لوازم خانگی را به دست گیرد. مسائل فرهنگی مزید بر علت البته بخشی از دلایل این بازماندگی ناشی از برخی مسائل فرهنگی است. زمانی كه درآمدهای نفتی و به تبع آن واردات افزایش پیدا كرد، مذاق مردم هم به كالاهای خارجی خو گرفت. امروز بسیاری از مردم در هنگام خرید لوازم خانگی سراغ برندهایی همچون LG میروند بدون آنكه متوجه این حقیقت باشند كه اصولا این انتخاب بهدلیل تبلیغات گستردهیی است كه LG روی كالاهای خود انجام میدهد. هزینه تبلیغات LG كه مستقیما از كره پرداخت میشود برخلاف برندهای ایرانی در طول این سالها كاهش نداشته است. مردم نیز به خیال جایزههای متعدد و رنگارنگ LG سراغ این برند میروند بدون آنكه بدانند اصولا این پول از جیب خودشان میرود. نوع مطلب : مقاله، برچسب ها : کالای خارجی، تولید داخلی، واردات، قاچاق، ال جی، لینک های مرتبط : تعادل، آمار وبلاگ
|
||