این روز ها بازار قدیمی کرمانشاه عجیب رنگ و بوی عید گرفته و در کوچه پس کوچه هایش غلغله است و هرچقدر که به عید نزدیک تر می شوی شلوغ و شلوغ تر می شود و گویی نبض بازار تند و تندتر می شود در آستانه نوروز ...
شلوغی و ازدحام بازار قدیمی کرمانشاه که کرمانشاهی ها «تاریکه بازار» می نامندش به حدی است که هنگام عبور از دالان ها و حجره های زیبای آن اصلا متوجه زیبایی و قدمت آن ها نمی شوی و فقط در جست و جوی خریدهایت هستی و اینکه مبادا چیزی از قلم بیافتد...
زمانی که از دالان های تو در توی این بازار قدیمی رد می شوی و به راسته کلوچه پزها می رسی عطر و بوی دلپذیر نان برنجی پخته شده با روغن کرمانشاهی تو را به وجد آورده و نمی توانی تعارف های فروشندگان خندان و میهمان نوازش را رد کنی و به سادگی از کنار آن کلوچه های خوشمزه طلایی رنگ بگذری و از آن ها نچشی و خرید نکنی...
بازار زرگر ها هم حسابی غلغله است و بوی اسفند و رنگ زرد طلاهای داخل ویترین ها چشم ها را می نوازد.
وقتی در مسیر عبور از بازار زرگر ها از راسته بزاز ها سر در می آوری هوای خرید پارچه های رنگ رنگی و زر زری به سرت می زند و حتی اگر قصد خرید هم نداشته باشی در انتخاب زیباترین پارچه ها مردد می مانی...
وقتی به بازار سراج ها می رسی افرادی را مشغول سراجی می بینی و به فکر خرید کیف و کمربند و بقیه لوازم چرمی می افتی...
بازار آهنگرها هم که جاذبه های خاص خودش را دارد و سیخ های کباب و منقل های جور واجور و ابزار آلات فلزی مختلف تو را یاد خرید ابزار آلات فلزی می اندازد ...
بازار مسگرها هم این روزها حال و هوای خاص خودش را دارد و از قابلمه ها و ظرف و ظروف مسی گرفته تا گرامافون و وسایل تزئینی مغازه هایش همه و همه تو را به فکر خرید وسایل مسی می اندازد.
هر گوشه این بازار قدیمی چیز های مختلفی دارد و مگر نه اینکه این بازار از گذشته های دور بازار کرمانشاهی ها بوده و خودشان و همه میهمانان و کاروان هایی که از مسیر جاده ابریشم می گذشته اند و یا راهی عتبات عالیات می شده اند و مدتی را در این شهر توقف می کرده اند با ورود به این بازار در کاروانسراهای آن اقامت کرده و همه آن چه را که نیاز داشته اند می خریده اند.
این بازار قدیمی یادگاری از دوران قاجار است و از آنجایی که این استان از گذشته های دور در زندگی اقتصادی و اجتماعی ساکنان غرب کشور نقش اساسی داشته است و از دیر باز ناحیه مهم تجارتی در مسیر شبکه بازرگانی به شمار می رفته و کالاهای تجارتی چین و آسیای جنوب شرقی از طریق کرمانشاه به بازارهای خاورمیانه صادر می شده، نیاز مبرم آن به داشتن چنین بازار پر رونق و بزرگی دور از انتظار نیست.
تاریکه بازار کرمانشاه از اوایل دوره قاجاریه و در زمان سلطنت فتحعلی شاه به جا مانده است و همچون دیگر بازارهای خطی در جهت طولی رشد کرده و فضاهای عمومی در دو سوی آن جای دارند.
در سال 1312 ساخت خیابان مدرس، تاریکه بازار (بازار سرپوشیده کرمانشاه) را عملا به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کرد و پس از آن بعدها خیابان جلیلی پاره شرقی بازار را به دو بخش تقسیم کرد.
با ساخت خیابان جلیلی پاره شرقی بازار به دو بخش تقسیم شد و راسته بازار چال حسن خان در سمت راست و راسته آهنگرها، بنکدارها، صندوق سازها، بزازخانه کهنه و نو و بازار کلیمی ها در سمت چپ این خیابان قرار گرفتند و احداث خیابان جوانشیر در ضلع غربی خیابان مدرس بازار توپخانه را از راسته بازار علافخانه جدا نمود.
با تغییراتی که در بازار بزرگ کرمانشاه بوجود آمد بسیاری از اصناف از جمله مسگری، سفیدگری، سراجی، صندوق سازی، گیوه کشی، نعل سازی، رنگرزی، صرافی و ... برای همیشه به فراموشی سپرده شدند.
علیرضا مرادی بیستونی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه، در خصوص این بازار گفت: این بازار یکی از طولانی ترین بازارهای کشور است که در ابتدا دو کیلومتر طول داشته است.
وی افزود: بازار قدیمی کرمانشاه در مجموع 18 راسته بازار دارد که از ناحیه تیرفروش ها شروع شده و تا انتهای پشتی پارک شیرین ادامه دارد.
مرادی بیستونی در ادامه با اشاره به اینکه راسته بازارهای کرمانشاه بر اساس حرفه بازرگانی و صنعتگری، شهر و مذهب بازرگانان و کارکردها نامگذاری شده اند، تصریح کرد: بازار بزازها، بازار صندوق سازها، بازار بنکدارها، بازار آهنگرها و ... از جمله این بازارها هستند.
وی با بیان اینکه در داخل بازار اولیه کرمانشاه انواع مختلف سراها، کاروانسراها، حمام ها، مساجد، بازارها، دالان ها، حجره ها و ... وجود داشته است، خاطر نشان کرد: فضای درون تاریکه بازار به نوعی بوده که کاروان هایی که وارد شهر می شدند از در ورودی آن وارد و هنگام ترک شهر از در خروجی خارج می شدند، زیرا محیط درونی بازار به بیرون راه نداشت.
مرادی بیستونی با اشاره به اینکه مساجد درون تاریکه بازار افراد و کاروان ها را از هر گونه هیاهوی بازار دور می کرده اند، گفت: مساجد جامع، بنکدارها، عماد الدوله، حاج شهبازخان و فیض مهدوی از جمله مساجد بازار بودند.
بنا به گفته های مرادی بیستونی بازار قدیمی کرمانشاه در فهرست آثار ثبت ملی شده کشور قرار دارد.
... و اما بازار قدیمی کرمانشاه هم این روز ها و در آستانه نوروز با دیدنی های زیبایش چشم براه میهمانان نوروزی اش نشسته است
نوع مطلب :
ایران، اجتماعی، اقتصادی، کرمانشاه،
برچسب ها :
تاریک بتزتر، میراث فرهنگی، نوروز،
لینک های مرتبط :
در بهار سال ۱۹۸۹ بیش از یک میلیون دانشجو و کارگر چینی میدان تیان‌آنمن
پکن را به اشغال خود در آورند. این بزرگترین تظاهرات سیاسی در تاریخ چین
کمونیست بود
