در زمان های قدیم یک دختر از روی اسب می افتد و لگنش از جایش در می‌رود

تعقیبات نماز

امامان معصوم (علیهم السلام)  فرموده‌اند: بعد از سلام نماز، زود باب این گفت‏وگو را نبندید مقداری ادامه دهید و با این عمل به خداوند ثابت کنید که دوست ندارید این دیدار زود تمام شود. بنابراین، پرداختن به تعقیبات و نیایش‌های بعد از نماز، اوج بندگی را نشان می‏دهد. گفتنی است، معصومان (علیهم السلام)  در این باره، توصیه ‏ها و نیایش‏ هایی را بیان و انشا کردند.

قنوت و تسبیحات اربعه

پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله)  به ابوذر فرمودند: ای ابوذر! میدانی چه نمازی از همۀ نمازها بهتر است؟! نمازی که قنوتش طولانی باشد.1

رکوع و سجده

انسان‌ها وقتی زیبایی و بزرگی را می‌بینند، در برابرش تعظیم کرده و آن را می‏ ستایند؛ حتی دیدن شیئی عظیم،‌ آن‏ها را به کرنش وا می‌دارد.

ادامه سوره حمد

آیۀ پنجم: ﴿إِیَّاكَ نَعْبُدُ وإِیَّاكَ نَسْتَعِینُ﴾

آیۀ پنجم: ﴿إِیَّاكَ نَعْبُدُ وإِیَّاكَ نَسْتَعِینُ﴾

 از امام صادق (علیه السلام)  روایت شده: سورۀ «حمد» دارای دو قسمت است؛ قسمتی از آن دربارۀ اوصاف خداست و قسمت دیگر آن دربارۀ درخواست‏های ما از خداست.1 بنابراین، آیۀ پنجم سوره «حمد» آغاز بخش دوم سوره است.

اهمیت سوره «حمد» در قرآن و روایات

امام خمینی (ره)  فرمود: «نماز، معجونی الهی است که سعادت فرد و جامعه را در دنیا و آخرت تضمین می‌کند». ما در نماز، اذکاری را به زبان جاری می‌کنیم که اولین آن‏ها، ذکر «الله اکبر» بود. سپس سورۀ «حمد» (مادرِ قرآن، امّ الکتاب، عصاره و چکیدۀ ‌کتاب‏های آسمانی) را می‏خوانیم. امیرالمؤمنین (علیه السلام)  فرمودند: «خداوند کتاب‏های آسمانی را در قرآن و قرآن را در سورۀ «حمد» خلاصه کرده است. سوره «حمد» هفت آیه دارد؛1 یعنی به تعداد هفت آسمان، به تعداد روزهای هفته، به تعداد طواف‌های دور خانۀ خدا، به تعداد سعی و صفا و مروه و رمی‏ ای که حاجیان در سرزمین منا انجام می‏دهند. حکمتی در این عدد (7) وجود دارد.

اهمیت نیّت در عبادات

 آغاز نماز، از قلب شروع می‌شود. در روایات آمده: «القلبُ حَرَمُ الله فلا تُسكن حرم الله غَیر الله»؛1 قلب، حرم خداست؛ در حرم خدا جز خدا راه ندهید. نماز برای ارتباط با خدا و برای انس با خداست.‌ جوهرۀ انسان، دلِ اوست. نیت در تمام عبادات وجود دارد. در وضو، غسل، تیمم، نماز،‌ روزه،‌ خمس، زکات، حج، جهاد و... نیت، رکن و اساس آن عبادت است.‌ نیت به پرنده‌ای می‌ماند که دو بال دارد؛ ‌یک بالِ نیت، توجه به عمل است؛ مثلاً شخصی می‏پرسد: چه‏ کار می‌کنید؟ نماز می‌خوانم. چه نمازی؟ نماز ظهر. در حضر یا سفر؟ در حضر هستم؛ به عبارت دیگر، توجه داشتن به این‏که چه می‌کنیم. بال دیگرِ نیت، دربارۀ قصد ماست؛‌ برای چه این کار را انجام دهیم؟ (قصد قربت)

اهمیت قبله از نظر قرآن

یکی از مقدمات نماز، قبله و جهت نماز است. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَ لِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیهَا﴾؛1 (برای هر امتی، قبله‌ای است). خداوند، تعیین‏ کنندۀ ‌آن قبله است. البته‌ قبله بدین معنا نیست که خداوند به این سمت است، چون خدا همه جا هست: ﴿أَینَما تُوَلُّوْا فَثَمَّ وَجْهُ الله﴾؛2 (به هر سوی رو کنید، خدا آن‏جاست).

طهارت

امام خمینی (ره)  فرمود: نماز معجونی الهی است که  سعادتِ فرد و جامعه را در دنیا و آخرت تضمین می‌کند؛‌ نماز، کارخانۀ انسان‏ سازی است.1 هدف درس‏های پیش‏رو این است که از وضو تا تعقیبات نماز را بررسی کنیم.

اولین پلۀ نماز «طهارت» است. در فقه اسلام، به وضو، غسل و تیمم، طهارت گفته می‌شود. چون می‌خواهیم به دیدار پروردگارمان برویم،‌ بدن،‌ لباس، مکان، فکر، روحم و دلمان باید طاهر و پاکیزه باشد.

سیرۀ عبادی پیامبر (صلی الله و علیه و آله)

دربارۀ  ‌نمازِ پیامبر و ائمه (علیهم السلام)  کتاب‌های مستقلی تألیف شده و صدها حدیث دربارۀ سیرۀ ایشان به دست ما رسیده است. در اکثر کتاب‏های حدیثی، بابی از کتاب به سیرۀ عبادی معصومان (علیهم السلام)  اختصاص یافته است. همان طور که می‌دانیم، نمازِ شب بر پیامبر اسلام (صلی الله و علیه و آله)  واجب بوده است. 

اهمیت نماز در بین عبادات

بین عبادات، نماز برجستگیِ خاصی دارد. از وقتی که به سنّ تکلیف می‌رسیم تا از دنیا می‌رویم، مکلف به نمازهای متعددی هستیم؛‌ نمازهای شبانه‏ روزی،‌ نمازهای مستحبی، نمازهای میت،‌ جمعه و... . ‌در اسلام 350 نوع نماز طراحی شده است.‌ پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله)    فرمودند: «الصلاةُ عهد الله»؛1‌ نماز عهدِ خداست. یا در جای دیگر فرمود: «قرةُ عَینی فی الصلاة»؛2 ‌نور چشمِ من در نماز است.