با هجوم فرهنگی انگلیس در اواسط قرن 13 و کنار گذاشتن فارسی از زبان رسمی و آموزشی، رابطه نسل های بعد به مرور با زبان فارسی قطع شد و کتب با ارزش علمی و اسلامی که اکثرا به زبان فارسی نوشته شده بود به حاشیه رانده شد و این گنج های معرفت به کنج کتابخانه های متروک و خاموش خزید.

مسلمانان عکس العمل نشان داده و زبان اردو را جایگزین فارسی نمودند به این شکل بخش زیادی از سرمایه فرهنگی از فارسی به اردو ترجمه شد و زبان جدید در همه رشته های دانشگاه حیدر آباد جا افتاد. اما زبان اردو هم بمرور توسط حکومت مرکزی هند حذف شد و تمام آثار فرهنگی دانشمندان که به زبان اردو برگردان شده بود غیر قابل استفاده شد، زیرا نسل جوان بخاطر سیاست های استعماری، دروس دانشگاهی را فقط با زبان انگلیسی می آموخت، پس بمرور از زبان اردو هم فاصله گرفت.(ص90)

اکنون اندک دانشمندی که در حیدر آباد و دکن مانده بودند حال خوشی نداشتند و با چکمه نظامیان انگلیس که بر شاهراه اقتصاد و فرهنگ فشار می آورد هر روز منزوی تر می شدند (ص80)

تا اواخر قرن 13 بعضی ها هنوز مقاومت می کردند و نیم نفسی می کشیدند از آن جمله سید عباس خراسانی، روحانی و خطیب و سید صمصام شیرازی مدیر نشریه شیراز از آخرین سفیران مسلمان بودند که تا سالها بعد از اشغال نظامی حیدرآباد در این منطقه از هند فرهنگ اسلامی را ترویج می کردند.

منبع: میر محمد مؤمن استرآبادی(مروج تشیع در جنوب هند) نوشته محی الدین قادری

نویسنده سنی مذهب کتاب گلزار آصفیه می نویسد خاک حیدر آباد هند از ازل به محبت آل رسول مخلوط است . (کتاب گلزار آصفیه ص560 نوشته خواجه غلام حسین خان)

دانش ، تقوی ، اخلاق نرم و استعداد میر محمد استرابادی و دهها دانشمند دیگر که با او همکاری داشتند، توانست شیعه را محور امور فرهنگی در دوره قطب شاهان کند، در آن بخش از هندوستان از تعامل و همکاری عالمان با حاکمان نجیب، الگویی از حکومت و تمدن اسلامی در حال شکل گیری بود .

اما این چشم انداز، تحقق بیرونی نیافت زیرا اواخر قرن 11 هجری ، حکومت اسلامی دکن در کمال تأسف و ناباوری به دست ارتش هند سقوط کرد و به یکی از دوره های بی نظیر حیات اسلام و تشیع در جنوب هند خاتمه داده شد و جرقه تمدن اسلامی که در گوشه ای از شبه قاره هند زده شده بود به خاموشی گرایید و داغ آن بر دل مسلمان و شیعه نشست.

� 50 سال بعد شیعه از گوشه ای دیگر (شمال هند در شهر لکهنو) دوباره جوشش آغاز کرد ( قرن 12 هجری) و حیاتی دوباره گرفت، سلطنت اَوَد آغاز به کار کرد، عالمان بسیاری از میان هندیان پدید آمدند و جوامع شیعی هند را رهبری کردند.

اما بدترین اتفاقی که در قرن 12 در هند افتاد این بود که نظامیان انگلیس با قدرت سلاح، بمرور بر کل هندوستان مسلط شدند .

منبع: میر محمد مؤمن استرآبادی(مروج تشیع در جنوب هند) نوشته محی الدین قادری

کانال تاریخ اسلام در ایتا eitaa.com/tarikhy

و در سروش Sapp.ir/tarikhye

میر محمد استرآبادی به مقام پیشوایی که در حد جانشین پادشاه، قدرت داشت منصوب شد و با راهنمایی او بود که شاه به ترویج علوم دینی علاقمند گردید.

فعالیت های تبلیغی این عالم بزرگ و دوستانش چون خورشیدی بود که مرزها را در نوردید و موجب شد که از کشورهایی چون ایران و لبنان و عراق ، علمای دلسوز، دامن همت به کمر زده ، به هند هجرت کنند و صدای اسلام را به مردم برسانند. از آن جمله بود ابن خاتون که خودعالمی بزرگ و محور مراجعه علما در جبل عامل لبنان به شمار می رفت، اما جاذبه حیدر آباد و زمینه بسیار مناسب برای تبلیغ اسلام، اورا به هندوستان کشاند.

محور همه این فعالیت ها تا مدتهای طولانی، میر محمد مؤمن استرابادی بود، او توانست از محمد قلی قطب شاه که پادشاهی جوان، گریزان از مذهب و عاشق پیشه بود، فردی بسازد که در مقایسه با سایر شاهان دکن از کارنامه خوبی برخوردار شد.

مدیریت و نظارت دانشمند با استعدادی چون استرابادی بر مراسم مذهبی، این امور را چنان دلپذیر و جذاب کرده بود که شاه و گدا، مسلمان و در بسیاری مواقع غیر مسلمانها از روی خلوص و اعتقاد در مراسم شرکت می کردند. اوج این مراسم، عزاداری های عاشورا و جشن های ربیع الاول بود.

منبع: میر محمد مؤمن استرآبادی(مروج تشیع در جنوب هند) نوشته محی الدین قادری

هر دانشمند برجسته اسلامی که به مناطق تشنه معرفت در گوشه گوشه جهان مهاجرت کرده، یا از دل مردم آن کشورها جوشیده، دگرگونی های قابل توجه اسلامی بوجود آورده است، یکی از این مناطق مستعد هندوستان است که دهها شخصیت  اسلامی در آن حماسه آفریدند در این جا به چند نمونه از تلاش آن مردان بزرگ و اثرشان در بخش هایی از هند می پردازیم:

میر محمد مؤمن استرآبادی با مهاجرت به هندوستان در شهر دکن و حیدرآباد و گولکنده هند، توانست فعالیت بی نظیر تبلیغی انجام داده و حاکم این مناطق را از هندو به اسلام متمایل کند و سالها برای تقویت باورهای اسلامی مردم آن سامان ، بکوشد.

حتی کار تبلیغی استرآبادی در حدی قوی و قانع کننده بود که برهان نظام شاه در قرن دهم هجری رسما مذهب شیعه را پذیرفت، و به نام دوازده امام خطبه خواند، و در شهر احمد نگر مدرسه دینی تأسیس کرد.

در شهرهای بیجاپور و گولکنده هند نیز همزمان با حکومت صفوی در ایران، مذهب شیعه، رسمیت یافت. این ها همه در اثر تلاش تبلیغی علمایی چون استرآبادی بود.

میر مؤمن استرآبادی از نظر جایگاه علمی و آشنایی با علوم مهندسی و معماری و نفوذ سیاسی و آثار فرهنگی اجتماعی که در هند برجای گذاشته برجسته ترین شخصیت دوره سلسله قطب شاهان است.

محمد قطب شاه که از کودکی تحت پرورش استرآبادی قرار گرفت، شاید یکی از وارسته ترین شاهان آن منطقه از هند است.

ادامه دارد...

منبع: میر محمد مؤمن استرآبادی(مروج تشیع در جنوب هند) نوشته محی الدین قادری

در تاریخ می خوانیم زمانی که پیامبرخدا(ص) در مدینه بودند نامه ای به سران حکومتها از جمله به پادشاه ایران نوشتند، خسرو پرویز نامه پیامبر(ص) را پاره کرد.

 خسرو، بعد از آن طى نامه‌اى به کارگزار خود در یمن، دستور داد دو مرد چابک‌ سوار نزد این مرد در حجاز بفرست تا خبرى از او براى من بیاورند.
دوچابک سوار به مدینه رفتند ، پیامبر به آنها فرمود : خداى متعال پسر خسرو، شیرویه را بر او چیره گردانید و خسرو کشته شد.
آن دو فرستاده به یمن باز گشتند و [ وقتی که خبر را درست یافتند] جمعی از ایرانیان مقیم یمن ایمان آوردند.

وضع حکومت خسرو پرویز در آن روزگار چگونه بود؟

به مناسبت میلاد با برکت آن بزرگمرد:

ایشان حضور امام موسی کاظم (ع) و سه امام بعد از ایشان را درک کردند.

شرایط سیاسی و فرهنگی

شیعه زیر فشار خفقان به سر می برد. حضرت عبدالعظیم (ع) نیز از کینه خلفا در امان نبود و بار‌ها تصمیم به قتل او گرفتند.
به خلیفه گزارش دادند عبدالعظیم(ع) در سامرا با امام هادی علیه السّلام ملاقات داشته، خلیفه خواست که او را دستگیر کنند. عبدالعظیم برای مصون ماندن از خطر، پنهان ‌شد و شهر به شهر می‌گشت تا به ری رسید و آنجا را برای سکونت انتخاب کرد.

از همان سال‌ها شهر ری یک مرکز مهمّ سکونت مسلمانان بود.

عبدالعظیم (ع) مخفیانه وارد ری شد، در زیر زمین خانه ای منزل گزید و کمتر خارج می‌شد، تعداد کمی از شیعیان از حضور این مرد بزرگ در ری با خبر بودند و مخفیانه به زیارتش می‌شتافتند.

تا اینکه پس از مدّتی خانه اش محلّ رفت و آمد مسلمین شد، از علوم و روایاتش بهره می‌گرفتند و عطر خاندان عصمت را از او می‌ جستند.
شیخ مفید در کتاب اختصاص می نویسد امام رضا(ع) به وسیله عبدالعظیم حسنی(ع) پیامی به شیعیان فرستادند:
ای عبدالعظیم! سلام گرم مرا به دوستانم برسان و آنان را به راستگویی در گفتار و ادای امانت ... ترک جدال در کارهای بیهوده دعوت کن.
به صله‌ رحم و رفت و آمد با یکدیگر و رابطه گرم و دوستانه با هم دعوت نما، چرا که این کار باعث نزدیک شدن به خداست...

دوستان ما نباید وقت ارزشمند خود را به دشمنی با یکدیگر تلف کنند.

مفضل بن قیس، سخت در فشار زندگی واقع شده بود. فقر و تنگدستی، قرض و مخارج زندگی، او را آزار می‏ داد. یك روز در محضر امام صادق، لب‏ به شكایت گشود و بیچارگی های خود را مو به مو تشریح كرد: فلان مبلغ‏ قرض دارم، نمی دانم چه جور ادا كنم، فلان مبلغ خرج دارم و راه در آمدی‏ ندارم، بیچاره شدم، متحیرم، گیج شده‏ام، به هر در بازی می‏روم به رویم‏ بسته می ‏شود. در آخر از امام تقاضا كرد درباره ‏اش دعایی بفرماید و از خداوند متعال بخواهد گره از كار فرو بسته او بگشاید.

امام صادق به كنیزی كه آنجا بود فرمود: برو آن كیسه اشرفی كه‏ منصور برای ما فرستاده بیاور.
كنیزك رفت و فورا كیسه اشرفی را حاضر كرد.
آنگاه به مفضل‏ بن قیس فرمود: در این كیسه چهار صد دینار است و كمكی است برای‏ زندگی تو.
-مفضل:  مقصودم از آنچه در حضور شما گفتم این نبود، مقصودم فقط خواهش‏ دعا بود.
-امام:  بسیار خوب، دعا هم می‏ كنم . اما این نكته را به تو بگویم، هرگز سختی ها و بیچارگی های خود را برای مردم تشریح نكن، اولین اثرش این است‏ كه وانمود می‏ شود تو درمیدان زندگی زمین خورده‏ ای و از روزگار شكست‏ یافته ‏ای. در نظرها كوچك می‏ شوی. شخصیت و احترامت از میان می ‏رود.

گوشه ای از اخلاق و رفتار فردی و اجتماعی پیامبر اسلام(ص)

به مناسبت میلاد پر برکت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله

 حضرت امام حسین(ع) فرمودند از پدرم امیرمؤمنان (ع) درباره ویژگی زندگی پیامبر و اخلاق او سؤال کردم پدرم پاسخ مفصلی فرمود در بخشی از این پاسخ آمده است:

حضرت با همنشینان دائماً خوشرو، آسان گیر و ملایم بود هرگز خشن، سنگدل، پرخاشگر، بد زبان، عیبجو، و متملق نبود هیچکس از او مأیوس نمی شد و هر کس به در خانه او می آمد نومید باز نمی گشت.

سه چیز را از خود رهانیده بود: 1ـ بگو مگوهای بی ثمر  2- پرگوئی  3ـ دخالت در کاری که به او مربوط نبود.

و سه چیز را از خود دور کرده بود: 1ـ از کسی بدگوئی نمی کرد 2ـ کسی را سرزنش نمی فرمود 3ـ لغزشها و عیوب پنهان مردم را جستجو نمی کرد.

هرگز سخن نمی گفت مگر در مواردی که ثواب الهی را امید داشت.( دلائل النبوه بیهقی، جلد۱، صفحه ۲۹۰)-( بحار، ج 16، ص 152)

کانال ما در ایتا eitaa.com/tarikhy

و در سروش Sapp.ir/tarikhye

در گپ https://gap.im/tarikhy

قسمت چهارم:

پیشگامی در علم شیمى

مسلمین چون نردبانی باعث رشد بشر در علم شدند و مقدمات آسایش و رفاه را فراهم آوردند، از این جهت حق بزرگی به بشریت دارند، به موارد زیر توجه کنیم:

«ماكس میرهوف» در مورد جابربن حیان مى گوید: «جابر، در تمام دنیا به پدر كیمیا معروف است. » ( نقل از کتاب میراث اسلام، ص 112)

« علاّمه سیّد هبة الدین شهرستانى» از علمای مبارز ضد استعماری در ایران و عراق مى نویسد: «من پنجاه جلد از كتب جابر را دیده ام كه در همه آنها مطالب از امام صادق(علیه السلام) نقل شده ... دانشمندان اروپا، جابر را استاد حكمت لقب داده اند. ».( منبع: الدلائل و المسائل)

«دكتر گوستاو لوبون» جامعه شناس فرانسوی مى نویسد: «مسلمانها موادى را كشف كردند كه در صنعت مورد نیاز بود، ... در رنگ سازى، ساختن فولاد و چرم سازى ... اگر آزمایشهای هزار سال پیش مسلمین و اكتشافات آنها نبود، لاوازیه نمى توانست قدمى به جلو بگذارد».( تمدّن اسلام و عرب، ص 612)

«جرجى زیدان» تاریخ نگار مسیحی لبنانی مى نویسد: « مسلمین علم شیمى را پایه گذارى كردند. توانستند اسید نیتریك، اسید سولفوریك، هیدرو كلریك، نیترات پتاسیم، الكل را كشف كنند.».( تاریخ تمدّن اسلام، ج 1، ص 279)

«ویل دورانت» در کتاب تاریخ تمدن یازده جلدی اش مى نویسد: «شیمى به عنوان یكى از علوم، تقریباً از ابتكارات مسلمانان است; زیرا آنها ... پس از تحقیق، صدها داروى تازه ساختند، به وسیله كتب دانشمندان اسلامى ، علم شیمى در اروپا پیشرفت كرد».( تاریخ تمدّن، ج 11، ص 155)

کانال در ایتا eitaa.com/tarikhy

کانال در سروش Sapp.ir/tarikhye

دو جریان در تاریخ اسلام چند بار در برابر هم مانور قدرت دادند، این دو جریان یکی مؤمنین راستین بودند دوم جریان نفاق .

وقتی یک جریان قوی سر کار می آید بعضی وارد آن می شوند تا با استفاده از قدرت آن جریان به هدف خود برسند.

در ورزش جودو چنین روشی را داریم که می توان با استفاده از قدرت رقیب اورا به زمین کوبید.

بنی امیه که اسلام آوردند، اکثرا می خواستند با استفاده از قدرت اسلام ، اسلام را منزوی یا نابود کنند.

این تاکتیک در زمان حضرت عیسی(ع) هم اجرا شد، پلوس دشمن ایشان بود که پس از عروج آن حضرت، توبه کرد! و پطروس را که نایب حضرت عیسی بود منزوی نمود و خودش سکان مسیحیت را در دست گرفت.

بنی امیه هم وقتی اسلام در حال رشد بود، خشمشان را فرو می نشاندند، به مرور با دسیسه، بخش هایی از حکومت و در نهایت کل حاکمیت مسلمین را تصاحب کردند، مهمترین صحنه رویارویی نفاق و ایمان در صحرای کربلا شکل گرفت، وقتی فرزند پیامبر(ص) را به شهادت رساندند بازهم داغ دلشان فرو ننشست، حتما باید اسلام را پایمال می کردند که این کار را با لگدمال کردن بدن امام حسین علیه السلام انجام دادند تا قدرت خودرا به رخ مؤمنین بکشند.

لگدمال کردن فرزند پیامبر توسط حکومت بنی امیه به این معنی بود که ذره ای احترام برای پیامبر اسلام(ص) قائل نیستند و با این عمل، اسلام را می خواستند پایان یافته اعلام کنند، فقط از مردم چشم می زدند.

عزاداری ها و پیاده روی اربعین ، مانور قدرت در برابر آن همه تلاش کفر و نفاق است.

وقتی به فرزند پیامبر آنگونه بی احترامی روا داشتند، جا دارد هر سال میلیونها نفر پیاده به پابوس بارگاه او بروند تا تکریمی باشد به جایگاه امامت و نبوت.

امید است که با جایگزین مناسب کاری کنیم تا کرنا نتواند این حربه را از مسلمین بگیرد.

«« نظرات شما بسیار کارگشا و روشن کننده راه آینده ماست لطفا دریغ نفرمائید.»»