این رژیم شیمی درمانی در بعضی انواع سرطانها مثل بعضی اشکال لوسمی،لنفوم غیر هوچکین  و...بکار میرود.

منظور از (Hyper-CVAD)،استفاده از دوز بالای داروهای مختلفی است که عبارت CVAD برگرفته از نام تعدادی از آنهاست.

Cyclophosphamid  Vincristin  Adriamycin  Dexamethasone

بیمار در دو فاز درمان القایی و درمان نگهدارنده(maintenance)،تحت کموتراپی قرار میگیرد.

درمان القایی:

رژیم در مجموع 8 دوره القا میشود.4دوره کورس A و 4دوره کورس B ،که در طول درمان به تناوب تکرار میشوند.

1-داروهای کورس A:استفاده در دوره های فرد(1،3،5،7) *نام های دیگر داروها

سیکلوفسفاماید :(سیتوکسان)

وین کریستین (انکوین)

دوکسوروبیسین (آدریامایسین،رابکس)

دگزامتازون (دکادرون)

سیتارابین (آراک،سیتوسار)

مسنا (اورومیتکسان):به منظور کاهش بروز عفونت و التهاب خونریزی دهنده مثانه،که یک عارضه جانبی شایع تجویز سیکلوفسفامید است،همزمان با آن تزریق میشود.

متوترکسات (داخل نخاعی:IT):برای عبور از سد خونی-مغزی، و اقدامی پیشگیرانه به عنوان حافظ دستگاه ایمنی،و پیشگیری از متاستاز (درگیری) به مغز و نخاع

--------------------------------------------------

2-داروهای کورس B:استفاده در دوره های زوج(2،4،6،8)

متوتروکسات با دوز بالا (وریدی)

لوکوورین (ریبوفولین،رفولین):برای نجات سلولها از آسیب بیش از حد توسط متوتروکسات

سدیم بیکربنات (برای ایجاد آلکالوز خفیف،قبل از شروع متوتروکسات)

سیتارابین

متوتروکسات(داخل نخاعی:IT)

یادآوری:در دوران القایی،3 قرص سیپروفلوکساسین،آسیکلوویر،فلوکونازول،به صورت پیشگیرانه،برای جلوگیری از عفونت های به ترتیب باکتریایی،ویروسی و قارچی روزی دو بار باید مصرف شود.

--------------------------------

درمان نگهدارنده:

برای دو سال اجرا خواهد شد،و شامل:

آمپول وین کریستین(ماهانه)

قرص متوتروکسات

قرص مرکاپتوپورین(6MP)

قرص پردنیزولون

طبقه بندی: رژیم (hyper CVAD)،
برچسب ها: رژیم درمانی (hyper CVAD)،
لینک منابع: ویکی پدیا،

مزایای پورت نسبت به سایر روش های دستیابی به عروق:
-راه ارتباطی از نظر نفوذ آلودگی از بیرون ندارد، چون تمامی سیستم در زیر پوست قرار می‌گیرد٬
- بیمار می‌تواند با آزادی کامل به فعالیت روزمره بپردازد و آب تنی و شستشوی بدن بدون مشکل خواهد بود(برخلاف کاتتر مرکزی و آنژیوکت)،
-حتی روزِ بعد از جراحی با گذاشتن پانسمان ضدآب بر روی محل،میتوان استحمام کرد.
-سوزن پورت میتواند بسته به محل و التهاب نداشتن،یک هفته تا ده روز،در ناحیه بماند و نیاز به سوزن گذاری مکرر نیست.
-از سفت و طنابی شدن رگ های محیطی بر اثر دارو جلوگیری خواهد شد.
-سیاهرگهای مرکزی بدن،بدلیل ضخیم بودن، بر خلاف سیاهرگهای دست بسیار کمتر دچار آسیب میشوند.

نحوه استفاده از پورت:
-هربار که بیمار نیاز به تزریق داشته باشد٬دارو از طریق سوزنی که به برگه سیلیکونی وارد شده،به محفظه میرود و از آنجا به دهلیز راست قلب هدایت میشود.
 پیش از هر تزریق٬ پوستِ روی پورت ضدعفونی شده سپس سوزن بطور عمودی وارد پورت می‌شود. پس از تزریق دارو باید پورت بوسیله محلول فیزیولوژیک (سرم نمکی 5%) شسته شود و محلولی از هپارین را برای جلوگیری از لخته شدن خون درون لوله داخل پورت تزریق کرد.

   
نکاتی درباره مراقبت از پورت کت:
-با توجه به این كه پورت كاملا در زیر پوست قرار گرفته،معمولأ در بین دو استفاده از آن احتیاج به مراقبت خاصى ندارد ولى بعد از هر استفاده حتمأ باید با سرم هـپارینه ،كاتتر و پورت شستشو داده شود و اگر فاصله دو استفاده از یك ماه بیشتر است این كار باید تكرار شود.
-پس در صورت عدم استفاده،هر 6 هفته با 2500 واحد هپارین رقیق شده،مسیر پورت شستشو شود.
-اگر بیمار احساس کند که پورت جابجا شده است و یا در محل پورت تورم،درد،قرمزى و یا افزایش حرارت احساس کند، حتما باید به پزشک خود اطلاع دهد.

سوالات رایج در مورد پورت كت:

1-پورت كت تا چه موقع باید در داخل بدن باشد؟

معمولأ تا پایان دوره درمان؛و بهتر است تا مدتى بعد از اتمام دوره درمانى نیز پورت خارج نشود.

2- آیا وجود پورت محدودیتى نیز براى فرد ایجاد میكند؟

معمولأ نه،ولى باید از انجام حركاتى كه باعث كشش میشوند و میتوانند باعث حركت و آسیب به پورت شوند مانند شنا، وزنه بردارى و گلف خوددارى كرد.

3-آیا با پورت كت امكان انجام سی تی اسکن و MRI هست؟بله،معمولا اكثر پورت هایى كه امروزه استفاده میشوند قابلیت انجام عکسبرداری را دارند،ولی گاها به جنس پورت استفاده شده بستگى دارد.

4- آیا پورت كت در بازرسى هاى فرودگاهى مشكلى ایجاد خواهد كرد؟

چون اكثر این دستگاهها میتوانند باعث ایجاد آلارم شوند لازم است كه كارت مخصوص پورت كت را حتما همراه خود داشته باشند.

5-پورت تا چه مدت قابلیت استفاده دارد؟
-بطور میانگین٬هر پورت قابلیت 1000 تزریق را خواهد داشت.

6-چه مدت پس از کارگذاری،میتوان استفاده از آن را شروع کرد؟
بلافاصله بعد قرار دادن میتوان این کار را شروع کرد.البته در صورت امکان بهتر است حدود 3 الی 5 روز از این زمان بگذرد تا درد و التهاب محل عمل کاهش یافته باشد.
بهارنوشت:
به نظر من که تجربه تمام روش ها را داشتم،پورت بهترین روش است و بهتر است بیماران در حال کموتراپی،قبل از تخریب شدن رگ های محیطی اقدام به کارگذاری پورت کنند.

توجهات پرستاری پورت در ادامه مطلب(فقط برای پرستاران کاربرد دارد)


ادامه مطلب

طبقه بندی: روشهای دستیابی به عروق،
برچسب ها: /پورت کت/پورت/پلی سایت/،
لینک منابع: بیمارستان جم، دکتر محمدرضا حکیمیان، ایران آنکو،

پـــــــــــورت (پلی سایت،پورت کت):مطمئن ترین راه
1-معرفی:
وسیله ای دائمی،و کاشته شده در زیر پوست،جهت دستیابی به عروق مرکزی
پورت کت وسیله ای است که دارای یک مخزن و یک لوله ارتباطی میباشد. مخزن از نظر اندازه مشابه صفحه ساعت مچی است،
محل تعبیه پورت معمولأ در روى قفسه سینه است ولى در بعضى موارد میتوان آن را بر روى اندام فوقانى و حتى تحتانى هم تعبیه كرد.
پورت در زیر پوست در قسمت بالای قفسه سینه در سمت راست یا چپ قرار داده میشود.مخزن پورت کت توسط لوله باریکی(با ضخامت مشابه مغزی خودکار) به یکی از سیاهرگهای اصلی بدن در محل اتصال آن به قلب ارتباط پیدا میکند.
                                       
  
اجزاء پـــــــــــورت
محفظه:پورت دارای محفظه ای پلاستیکی یا فلزی،و گاه از جنس تیتانیوم است،روی محفظه را غشایی سیلیکونی و نرم پوشانده است که مرکز آن محل ورود سوزن پورت می باشد.
کاتتر:مجموعه فوق در نهایت به کاتتری(لوله ای) از جنس پلی اورتان متصل می شود که انتهای دیگر آن در داخل عروق مرکزی قرار می گیرد و به دهلیز راست قلب منتهی میشود.
سوزن پورت:
جهت استفاده از پورت ، سوزنهای مخصوص با اندازه ، قطر و اشکال متنوع وجود دارد.
هر چند در شرایط اضطرار استفاده از سوزنهای معمولی اشکالی ندارد،اما بهتر است از سوزنهای مخصوص پورت استفاده شود،این کار به دوام پورت کمک می کند.

نام های رایج دیگر پورت
پورت کت نام شناخته شده شرکت سازنده آن اسمیتزمدیکال است و با نام‌های دیگری چون پلی سایت، اسمارت‌پورت ٬ پاورپورت ٬ مدی-پورت و لایف‌سایت نیز در بازار موجود است.
مزایای پــــــورت
*استفاده در کلیه تزریقات وریدی و نمونه گیری از خون
*مناسب برای خانمهای مبتلا به سرطان سینه دو طرفه،که جراحی شده اند،چون در این گروه از بیماران رگ گیری از دستها ممنوع است .
 *تمام  کسانی که برنامه درمانی طولانی مدت وریدی دارند،میتوانند برای همیشه از رگ گیری های مکرر رهایی یابند.
*کودکان و نوزادان مبتلا به سرطان،رگهایی ظریف و آسیب پذیر دارند،رگ گیری های پیاپی حتی روی خلق وخوی این گروه از بیماران تاثیر منفی می گذارد،پورت ضمن تامین امنیت لازم برای انجام تزریقات و خونگیری،در کاهش استرس های کودک نقش بسزایی دارد.
-----------------------------------------------------------------  
Xمعایب پورت
مثل هر وسیله تهاجمی دیگر،پورت هم ممکن است دچار مشکلاتی شود.
از قبیل:انسداد مسیر کاتتر،ترومبوز (تشکیل لخته)،تاخوردگی و پیچ خوردگی مخزن و مشکلات عفونی
احتمال مجموع این مشکلات ۹٫۸ % است.
گاهی برخی بیماران،از جدا شدن محفظه کاتتر در نتیجه فعالیت های روزانه نگران هستند،که احتمالش بسیار ضعیف است.
نحوه جاگذاری پورت
-پورت گذاری توسط جراح یا متخصص بیهوشی انجام می شود.
-جراح و تیم بیهوشی طی زمانی کمتر از ۳۰ دقیقه در اتاق عمل،جاگذاری را انجام میدهند.
-در بسیاری از بزرگسالان این عمل حتی نیاز به بیهوشی ندارد و با یک بی حسی موضعی قابل انجام است.
-پس از جاگذاری ، عکس رادیولوژی از ناحیه (CXR) گرفته می شود تا از جاگذاری صحیح اطمینان حاصل شود.
-دو روز بعد از عمل بیمار میتواند استحمام کند.
-بخیه هایی که بر روی پوست زده می شود،معمولاً یک هفته تا ۱۰ روز بعد قابل کشیدن هستند.

  

بهارنوشت:
بیماران هنگام خرید پورت دقت داشته باشند که پورت های گرد به مراتب از پورت های مثلثی بهترند،چون پورت های مثلثی فضای کمی برای ورود سوزن دارند و گاها به دلیل عدم قرارگیری سوزن در جای مناسب،سوزن گذاری ممکن است چندین بار تکرار شود و باعث ناراحتی بیمار خواهد شد.(در تصاویر هر دو مدل وجود دارد.)
(اندازه واقعی تصاویر در ادامه مطلب)


ادامه مطلب

طبقه بندی: روشهای دستیابی به عروق،
برچسب ها: /پورت کت/پورت/پلی سایت/،
لینک منابع: ایران آنکو، ویکی پدیا، دکتر محمدرضا حکیمیان،

آنژیوکت ها روش موقتی هستند،پس بهتر است بیمارانی که مقدار و تعداد دفعات دریافت داروی زیاد دارند،به فکر روش بهتری باشند و آن روش دسترسی به عروق مرکزی است.
رگ مرکزی(CV Line) یکی دیگر از روش‌های دسترسی به رگ بیمار است.نواحی مورد استفاده عبارتند از وریدهای:
فمورال (ران)،ناحیه براکیال(بازویی) یا در بخش فوقانی بدن:ژوگولار(در گردن) یا ساب کلاوین(بر روی سینه).
      
جراح یا متخصص بیهوشی قسمت مورد نظر را بی حس کرده و کاتتر را در ورید مورد نظر جایگذاری میکند و از بیرون به پوست بخیه میشود.
برای فمورال نظر به تعویض پس از 2 هفته و برای بخش فوقانی تا 3 هفته هم زمان وجود دارد.ناحیه فمورال مستعد آلودگی بیشتر است بنابراین تمایل به تعویض سریع‌تر می‌باشد.
کاتتر ها بسته به نیاز بیمار،ممکن است چند راه ورودی داشته باشند و به صورت تک راهی،سه راهی و ...باشند.
 

بهارنوشت:
کاتترها نیز روش های موقتی محسوب شده،از طرفی بدلیل وجود بخیه در محل،و تماس ناحیه با محیط بیرون،و امکان نفوذ آب،مستعد عفونت هستند.پس باید محل کاتتر ضدعفونی و با پانسمان استریل پوشانده شود.کاتترها برای بیمارانی مناسبند که برای چند هفته بستری میشوند و فاقد رگ مناسب هستند.مثل کودکان و افرادی که اعتیاد تزریقی دارند و... .
(بقیه تصاویر در ادامه مطلب)

ادامه مطلب

طبقه بندی: روشهای دستیابی به عروق،
برچسب ها: /کاتتر/سی وی لاین/CV Line/،

تقریبا تمام داروهای شیمی درمانی در مرحله القایی به صورت تزریقی هستند،و برای تزریق آنها،بیمار نیاز به یک رگ باز دارد.روش های دستیابی به عروق متفاوت هستند.که عروق عبارتند از:محیطی و مرکزی
ابتدا دستیابی به رگ محیطی:
اسکالپ وین یا (سوزن پروانه ای):
سوزنی کوتاه،و فلزی با دو زائده در دو طرف ،که آن را شبیه بالهای پروانه کرده است.برای تزریق کوتاه مدت و بیماران سرپایی مناسب است.مثلا زمانی که بیمار فقط میخواهد یک سرم یا دارو بگیرد و نیاز به بستری ندارد.از معایب اسکالپ وین اینست که در تمام مدت تزریق ،سوزن درون رگ میماند و حرکت بیمار ممکن است منجر به پاره شدن رگ توسط سوزن شود.

   

آنژیوکت یا برانول:
قطعه ای پلاستیکی،که توسط سوزن فلزیِ درون آن به داخل رگ بیمار هدایت شده و بعد از قرارگیری در محل مناسب،سوزن خارج شده و لوله پلاستیکی ظریف و قابل انعطاف آن درون رگ میماند.
آنژیوکت برای بیمارانی که بستری می شوند و به تناوب دارو میگیرند،مناسب است.با توجه به سن و قطر رگ و ماده ای که از طریق رگ وارد بدن میشود،آنژیو کت ها سایز بندی شده،و برای سهولت کار،سایزها با رنگ مشخص شده اند.و به ترتیب از نازک به ضخیم عبارتند از:
بنفش---زرد---آبی---صورتی---سبز---خاکستری---نارنجی

رنــــــــــــــگ	کاربـــــــــــــرد	انـــــــــــــدازه
بنفش	نوزادان	26g
زرد	نوزادان و کودکان	24g
آبی	کودکان،تزریق کوتاه مدت دارو	22g
صورتی	تزریق دارو	20g
سبز	انتقال خون،تزریق دارو،جایگزینی مایعات	18g
خاکستری	انتقال خون،جایگزینی مایعات	16g
نارنجی(قهوه ای)	انتقال خون،جایگزینی مایعات	14g

                   
                      

بهارنوشت:
آنژیوکت ها بسته به قانون بیمارستان هر 24 یا 48ساعت تعویض میشوند.که این کار در بیماران شیمی درمانی،گاها زودتر انجام میشود.چون داروهای شیمی درمانی به شدت عروق را تخریب میکنند،و عروق سفت و دردناک میشوند.
مصرف فراوان مایعات،قبل و حین درمان،ماساژ دادن محل رگ با روغن زیتون،و قرار دادن کیسه آب گرم بر روی آن تا حدی از تخریب زودرس رگ پیشگیری میکند.
یادآوری:آنژیوکت روش موقتی است،و اگر قرار است بیمار هر ماه چند روز بستری شود،استفاده از آنژیوکت مناسب نیست!!



طبقه بندی: روشهای دستیابی به عروق،
برچسب ها: /آنژیوکت/اسکالپ وین/،

پیش‌آگهی سرطان (احتمال بهبودی) و گزینه‌های درمانی به این عوامل بستگی دارند:

• سن بیمار( هر چه جوانتر باشد بهتر است)
• جنسیت(در بیماران مونث بهتر است)
•  تعداد گلبول سفید در شروع بیماری(هر چه بیشتر باشد بدتر است)
• نوع گلبول سفیدی که دچار درگیری شده است (در این زمینه از پزشک خود سوال کنید)
• وجود کروموزوم‌ فیلادلفیا (در این زمینه از پزشک خود سوال کنید)
  
• گسترش سرطان به مغز و استخوان
• سابقۀ درمان سرطان یا عود (بازگشت) سرطان

پس از تشخیص ALL ،بیمار با با انجام(LP) بررسی میشود،تا مشخص شود بیماری به سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) سرایت کرده یا نه.

به‌منظور تعیین برنامۀ درمانی، دانستن اینکه بیماری به بیرون خون و مغز استخوان نیز سرایت کرده است یا نه، اهمیت دارد. برای تعیین میزان گسترش می‌توان از آزمایش‌هایی که در ادامه می‌آیند بهره گرفت:

 به سه شکل در بدن گسترش می‌یابد.

وقتی سلول‌های سرطانی به بیرون از خون گسترش می‌یابند یک تومور توپر (Solid Tumor) ایجاد می‌کنند. به این فرایند متاستاز می‌گویند. دو  راه گسترش سلول‌های سرطانی در بدن عبارت‌اند از:

• از طریق خون. سلول‌ها از طریق خون پخش می‌شوند، به بافت‌های سخت درون بدن، مانند مغز یا قلب، حمله و توموری سخت ایجاد می‌کنند.
• 
  
• از طریق دستگاه لنفاوی. سلول‌های به دستگاه لنفاوی حمله‌ور می‌شوند، به عروق لنفاوی (Lymph Vessels) نفوذ می‌کنند و در قسمت‌های دیگر بدن تومورهای سخت تشکیل می‌دهند.

جنس تومور جدید (متاستاتیک) ازجنس همان سلول‌های سرطانی اولیه است. مثلاً، اگر سلول‌های خونی سرطانی به مغز سرایت کنند، سلول‌های سرطانی موجود در مغز قطعاً از جنس سلول‌های سرطان خون خواهند بود. این بیماری، سرطان خون متاستاتیک است، و نه سرطان مغز.

برای ALL بزرگسالان روش تشخیص مرحلۀ سرطان (Staging) متعارفی وجود ندارد.

بیماری را می‌توان به سه وضعیت درمان نشده، فروکش کرده یا عود کرده (راجعه) تقسیم کرد.

ALL درمان نشدۀ بزرگسالان

در این شرایط، سرطان خون ALL به تازگی مشخص شده و به‌جز تسکین علائمی از جمله تب، خونریزی یا درد، بیمار هیچ درمانی نگرفته است.

• نتیجۀ آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی غیرطبیعی است.
• بیش از 5% سلول‌های مغز استخوان بلاست هستند (سلول‌های خونی سرطانی).
• علائم و نشانه‌های سرطان خون وجود دارد.

• درمان متعارف سرطان خون ALL بزرگسالان در مرحلۀ درمان مقدماتی برای بهبودی شامل این موارد است:

  • شیمی‌درمانی ترکیبی.
  • درمان با درمان پیشگیرانۀ دستگاه عصبی مرکزی که شامل شیمی‌درمانی (داخل شامه‌ای و/ یا به‌صورت سیستمیک) به همراه یا بدون استفاده از پرتودرمانی مغز است.

ALL فروکش کردۀ بزرگسالان

• ALL درمان شده است.
• نتیجۀ آزمایش شمارش کامل سلول‌های خونی طبیعی است.
• کم‌تر از 5% از سلول‌های مغز استخوان بلاست هستند (سلول‌های خونی سرطانی).
  
• نشانه یا علائم سرطان خون در مغز و نخاع یا جای دیگری از بدن مشاهده نمی‌شود.
• درمان متعارف ALL بزرگسالان در طول مرحلۀ درمان پس از فروکش شامل این موارد است:
• • شیمی‌درمانی ترکیبی با یا بدون استفاده از درمان بازدارندۀ تیروزین کیناز.
  • شیمی‌درمانی همراه با پیوند سلول‌های بنیادی.
  • درمان پیشگیرانۀ دستگاه عصبی مرکزی، شامل شیمی‌درمانی (داخل شامه‌ای و/ یا به‌صورت سیستمیک) با یا بدون استفاده از پرتودرمانی مغز.

ALL راجعۀ (عود كردة) بزرگسالان

سرطانی است که پس از وضعیت بهبودی،عود کرده (بازگشته است). معمولاً ALL در خون، مغز استخوان یا قسمت‌های دیگر بدن عود می‌کند.

درمان متعارف ALL راجعۀ بزرگسالان شامل این موارد است:

• شیمی‌درمانی ترکیبی و به دنبال آن پیوند سلول‌های بنیادی
• پرتودرمانی با میزان پرتو پایین به‌عنوان مراقبت تسكینی (Palliative care) جهت تخفیف عوارض جانبی و بهبود کیفیت زندگی.
• درمان بازدارندۀ تیروزین کیناز.

طبقه بندی: سرطان خونALL(پیش آگهی)،
لینک منابع: موسسه تحقیقات،درمان و آموزش سرطان،

- درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک

که مشتمل بر بازسازی، تحریک،‌ هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی‌ بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می گیرد.
 - جراحی – راهیابی یاخته های مهاجم لوسمی به سایر اندامهای بدن اغلب موجب تورم و بزرگی حجم غده های لنفادی و طحال و کبد می شود. الگوی درمانی محل ضایعه طحال، برداشتن آن از طریق جراحی “اسپلنکتومی” (splenectomy) است.
 - پیوند مغز استخوان و پیوند سلول های پایه ( Stem cell )

جایگزینی مغز استخوان فرد بیمار با مغز استخوان سالم است تا بیمار بتواند مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی و یا پرتودرمانی را دریافت کند. شایع ترین اشکال پیوند مغز استخوان عبارتند از:

• پیوند “اتولوگ” (autologous)

طی این نوع پیوند بیمار بافت پیوندی ( مغز استخوان ) خود را دریافت می کند. در این روش مغز استخوان بیمار را خارج و آن را در معرض داروهای ضد سرطان قرار می دهند تا یاخته های بدخیم کشته شوند. سپس محصول بدست آمده را منجمد و نگهداری می کنند.

 
•پیوند “سینژنئیک” Syngeneic 

بیمار بافت پیوندی ( مغز استخوان ) را از عضو دیگر دو قلوی مشابه خود دریافت می کند. در این روش ابتدا بوسیله مقادیر زیادی از داروهای ضد سرطان همراه یا بدون پرتو درمانی،‌ تمام مغز استخوان موجود در بدن بیمار را از بین می برند.سپس از عضو دیگر دو قلوی مشابه که شباهت بافتی زیادی با بدن بیمار دارد، مغز استخوان سالمی را تهیه می کنند .

 
•پیوند “آلوژنیک” allogeneic :

بیمار بافت پیوندی را از فردی غیر از خود یا دو قلوی مشابه خود (مثل برادر، خواهر، و یا هر یک از والدین و یا فردی که هیچگونه نسبتی با بیمار ندارد) دریافت می کند. این فرد باید سازگاری بافتی نزدیک با بدن بیمار داشته باشد .

طریقه انجام پیوند مغز استخوان یا سلول بنیادی:

پس از تهیه بافت پیوندی از روش های فوق، به بیمار مقادیر بالای داروهای شیمی درمانی همراه یا بدون پرتو درمانی می دهند تا باقیمانده مغز استخوان وی تخریب شود. در مرحله آخر مغز استخوان سالم را گرم کرده و بوسیله یک سوزن و از طریق سیاهرگ به بیمار تزریق می کنند تا جانشین مغز استخوان تخریب شده شود. پس از ورود بافت پیوندی به جریان خون، یاخته های پیوند زده شده به مغز استخوان هدایت شده و به تولید گویچه ‌های سفید خون، گویچه‌ های قرمز خون و پلاکتهای جدید می پردازند. ابتلاء به عفونت و خونریزی، تهوع، استفراغ، خستگی، بی اشتهایی، زخمهای دهانی، ریزش مو و واکنشهای پوستی از جمله عوارض جانبی پیوند مغز استخوان و پیوند سلول های پایه (Stem cell) است. امروزه با کاربردهای جدید الگوهای درمان پیوند مغز استخوان و درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک و داروهای جدید ضد سرطان و پیشرفت های علم ژنتیک و ساختار های ژن های انسانی امیدهای تازه ای برای غلبه بر این بیماری بوجود آمده است.

طبقه بندی: سرطان خونALL(درمان)،
برچسب ها: /سرطان خونALL/،
لینک منابع: سایت پزشکان بدون مرز،

در اغلب مواقع درمان ALL هر چه سریعتر شروع می شود . درمان اصلی شیمی درمانی است. به همراه شیمی درمانی سایر درمانها مانند:تزریق خون،تزریق پلاکت و آنتی بیوتیک گاهی ضرورت پیدا می کند.
گزینه درمان بر چه اساسی انتخاب می شود؟
درمان بر اساس :
• نوع ALL
• وضعیت عمومی بیمار
• سن و جثه بیمار

با توجه به انواع ALL درمانهای مختلفی وجود دارد که پزشک بعد از تشخیص مناسبترین را برای بیمار اجرا می کند.
 درمان ALL را در چند مرحله انجام می شود :

• مرحله رمیشن Remission (القائی) : فائق آمدن بر لوسمی

• مرحله کانسولیدشن Consolidation(تثبیت) :درمان جهت جلوگیری از عود

• مرحله مینتننس Maintenance (نگهدارنده) : پیشگیری از عود در دراز مدت

این درمانها طی دو سال انجام می شود. درمان نگهدارنده بیشتر از سایر مراحل به طول می انجامد.

فائق آمدن بر ALL (القائی) یا Remission Induction
هدف از فاز اول درمان تخریب سلولهای لوسمی است. در پایان این فاز هیچ سلول لوسمی در خون و مغز استخوان باقی نمی ماند. ممکن است نیاز باشد در فاز اول به مدت یکماه بیمار در بیمارستان جهت کنترل برخی مشکلات بستری باشد.
 مثلاً ممکن است بیمار از نظر عفونت در خطر باشد و نیاز به آنتی بیوتیک داشته باشد یا ممکن است قبل از شروع شیمی درمانی ، لازم باشد به بیمار خون و پلاکت تزریق گردد. سپس شیمی درمانی و استروئید (کورتون) شروع می شود. چند داروی شیمی درمانی طی چند روز به صورت وریدی تزریق می شود.

در اثر مرگ سلولهای لوسمی اسید اوریک خون افزایش پیدا می کند. اسید اوریک اضافی به کلیه ها آسیب وارد می کند. معمولاً در فاز اول درمان علاوه بر داروهای اصلی،قرص آلوپورینول یا داروی جدید دیگری به نام آمپول راسبوریکِیز Rasburicaseتجویز می شود.
داروهای شیمی درمانی در کنار نابود سازی سلولهای لوسمی،برخی سلولهای طبیعی مغز استخوان را هم نابود می کنند که معمولاً بعد از ۲ تا ۳ هفته سایر سلولهای سالم آنها را بازسازی می نمایند و فرآیند خونسازی از سر گرفته می شود.

اگر بعد از این مرحله ، هنوز باز هم سلولهای لوسمی باقی مانده باشد،بیمار به شیمی درمانی بیشتر نیاز دارد. ترکیبی از چند داروی شیمی درمانی در نوبت اول تزریق می شود.در سالهای اخیر،بین ۷۸ تا ۹۳ درصد از بزرگسالان مبتلاء به ALL با شیمی درمانی بر لوسمی فائق می آیند و مرحله اول را با موفقیت پشت سر می گذارند.
داروهای شیمی درمانی از طریق خون به همه جای بدن منتشر می شوند ، اما نمی توانند در بافت مغز و بیضه در آقایان نفوذ کنند. در برخی مواقع سلولهای لوسمی به این نواحی مهاجرت می کنند. بنابراین بخشی از درمان فاز القائی به صورت تزریق داخل نخاعی(IT) انجام می شود تا به بافت مغز هم دارو منتقل شود ،
 تزریق داخل نخاعی به دو منظور انجام می شود:
• نابود کردن سلولهای لوسمیک نفوذ کرده به مغز و نخاع (در صورت مشاهده سلول لوسمی در مایع مغزی نخاعی)
• جلوگیری از انتشار و پیشگیری از نفوذ سلولهای لوسمی به مغز و نخاع (در صورت عدم وجود سلول لوسمی)
یعنی چه سلول مشاهده شود و چه نشود،تزریق داخل نخاعی در این مرحله انجام می شود.

ممکن است در صورت نفوذ سلولهای سرطانی به مغز و نخاع ، اشعه درمانی هم لازم باشد ، و اگر لوسمی به بیضه ها منتشر شود شیمی درمانی بیشتر در نظر گرفته شود.

اگر ALL بیمار از نظر شاخص فیلادلفیا مثبت باشد ، درمان بیولوژیک با ایماتینیب (Imatinib) یا Glivec هم به شیمی درمانی اضافه می شود.
در فاز القائی تقریباً همه سلولهای لوسمی از بین می روند. اما تعداد کمی از سلولها هنوز در برخی جاها پنهان شده و زنده می مانند. بنابراین احتمال برگشت بیماری وجود دارد. جهت تکمیل دوره درمان لازم است درمان تثبیت یا Consolidation نیز انجام شود.
-------------------------------------------------------------------------------
مرحله کانسولیدشن Consolidation(تثبیت) یا درمان جهت جلوگیری از عود
هنگامی که هیچ نشانه ای از لوسمی در فرد باقی نمانده است ، باید جهت جلوگیری از عود مرحله دوم درمان که مرحله تثبیت نام دارد شروع شود. درمان تثبیت به یکی از سه شکل زیر انجام می شود:

• شیمی درمانی بیشتر
• دریافت پیوند از یک دهنده
• دریافت پیوند از خود که البته به ندرت بکار می رود

دریافت پیوند از یک دهنده یعنی انجام شیمی درمانی با دوز بالا و نابودی کامل مغز استخوان بیمار و سپس جایگزینی مغز استخوان از یک فرد دهنده.
دریافت پیوند از خود ، پیوند اتولوگ هم نامیده می شود. معمولاً در ALL انجام نمی شود. در این روش سلولهای بنیادی مغز استخوان بیمار جمع آوری شده و از سلولهای لوسمیک پاک می شود ، سپس شیمی درمانی با دوز بالا انجام شده ، مجدد سلولهای بنیادی مغز استخوان به بدن بیمار بر گردانده می شود. در این روش ممکن است اشعه درمانی هم ضرورت پیدا کند.

پیوند مغز استخوان یک درمان فشرده است.
درمان تثبیتی به چند عامل بستگی دارد:
• آیا در نمونه برداری از مایع مغزی – نخاعی سلولهای لوسمی دیده شده است؟
• آیا بیمار بعد از درمان یک سرطان دیگر ، دچار لوسمی شده است؟
• آیا درمان القائی با موفقیت همراه بوده است؟
• در مرحله القائی چند بار شیمی درمانی انجام شده است؟
• وضعیت عمومی و جسمی بیمار

اگر درمان مرحله اول یا القائی به طور کامل و با موفقیت انجام شده باشد ، در مرحله دوم (تثبیت) بیشتر از شیمی درمانی استفاده می شود.

اگر در مرحله القائی چندین دوره شیمی درمانی انجام شود ، ممکن است از گزینه پیوند مغز استخوان استفاده شود.
در حال حاضر پیوند مغز استخوان یک نوع درمان فشرده محسوب می شود که بیمار را نا توان و ضعیف می کند.البته پزشک معالج قبل از انجام پیوند بدن بیمار را تحت معاینه و بررسی دقیق قرار می دهد .

اگر گزینه پیوند در مرحله تثبیت انتخاب شود ، ممکن است مدت درمان بیمار به جای دو سال به کمتر از یک سال کاهش پیدا کند.
----------------------------------------------------------------------
• مرحله مینتننس Maintenance (نگهدارنده) یا پیشگیری از عود در دراز مدت

آخرین مرحله از درمان ALL درمان نگهدارنده است. این مرحله به تثبیت درمان در دراز مدت کمک می کند. این مرحله معمولاً شامل شیمی درمانی خفیف به همراه استروئیدها (کورتون ها) به مدت بیش از ۲ سال است. همچنین ممکن است برای مغز و نخاع هم در این مرحله درمانهایی انجام شود.

درمان ALL عود شده یا مقاوم به درمان

گاهی اوقات بعد از درمان در بررسی مغز استخوان هنوز سلولهای لوسمی دیده می شود. به این وضعیت لوسمی مقاوم به درمان گفته می شود. در چنین حالتی پزشک معالج ممکن است داروهای شیمی درمانی را تغییر دهد ، یا گزینه پیوند مغز استخوان را پیشنهاد نماید.

گاهی بعد از انجام موفقیت آمیز مرحله القائی ، مدتی بعد سلولهای لوسمی مجدد باز می گردند ، به این وضعیت عود گفته می شود. در چنین وضعیتی درمان بستگی دارد به :

• مدت زمانی که بیمار در مرحله القائی بوده است.
• سن و وضعیت جسمانی بیمار
• وضعیت سلولهای لوسمی
در نهایت وی مجدد شیمی درمانی با داروهایی دیگر، یا پیوند را به عنوان گزینه درمان در نظر خواهد گرفت.
عود در بیضه ها

گاهی در آقایان مبتلاء به ALL ،خطر مهاجرت سلولهای لوسمی به بیضه وجود دارد،در صورت مشاهده تورم در بیضه ها حتماً با پزشک معالج در میان گذاشته شود .



طبقه بندی: سرطان خونALL(درمان)،
لینک منابع: ایران آنکو،

• از چهار شیوۀ درمان متعارف استفاده می‌کنند:
  • شیمی‌درمانی
  • پرتودرمانی
  • شیمی‌درمانی به همراه پیوند سلول‌های بنیادی
  • درمان بازدارندۀ تیروزین کیناز Tyrosine kinase inhibitor therapy
• درمان بیولوژیک

برخی از شیوه‌های درمانی، متعارف هستند (درمان‌های موجود)، و برخی دیگر در پژوهش‌های بالینی آزمایش می‌شوند. پژوهش بالینی ِ یک شیوة درمانی، یک بررسی تحقیقاتی است که جهت کمک به بهبود درمان‌های موجود یا کسب اطلاعاتی دربارۀ درمان‌های جدیدی برای مبتلایان به سرطان، انجام می‌شود. اگر پژوهش‌های بالینی نشان دهند که درمان جدیدی بهتر از درمان متعارف است، از آن پس آن درمان جدید تبدیل به درمان متعارف می‌شود. شاید بیماران بخواهند شرکت در پژوهش بالینی را بررسی کنند. شرکت در برخی از پژوهش‌های بالینی تنها برای بیمارانی مجاز است که درمان خود را آغاز نکرده باشند.

درمان سرطان خون ALL بزرگسالان را در دو مرحله انجام می‌دهند:

• درمان جهت فروکش کردن بیماری (Remission induction therapy):
•  این اولین مرحلة درمان است. هدف این مرحله، از بین بردن سلول‌های سرطانی در خون و مغز استخوان است. با انجام این مرحله، سرطان وارد وضعیت بهبودی می‌شود.

• درمان پس از فروکش کردن بیماری (Post-remission therapy):
•  این دومین مرحلة درمان است؛ و وقتی آغاز می‌شود که سرطان خون در وضعیت فروکش قرار دارد. هدف درمان پس از فروکش کردن بیماری نابودی سلول‌های سرطانی باقیمانده ای است که فعلاً فعال نیستند، اما احتمالاً دوباره رشد می‌کنند و موجب بازگشت سرطان می‌شوند. نام دیگر این مرحله، درمان استمرار مرحلۀ فروکش است.
• درمان حافظ ایمنی دستگاه عصبی مرکزی

معمولاً در هر مرحله، درمانی با نام درمان حافظ ایمنی دستگاه عصبی مرکزی (Central nervous system sanctuary therapy) انجام می‌شود.

از آنجا که معمولاً شیمی‌درمانی - که به‌صورت خوراکی یا تزریق وریدی انجام می‌شود - به سلول‌های خونی سرطانی موجود در دستگاه عصبی مرکزی (مغز و نخاع) نمی‌رسد، این سلول‌ها از سیستم عصبی مرکزی به‌عنوان «حافظ ایمنی» خود استفاده می‌کنند (در آن مخفی می‌شوند).

با شیمی‌درمانی داخل شامه‌ای (Intrathecal chemotherapy) و پرتودرمانی می‌توان به سلول‌های خونی سرطانی در دستگاه عصبی مرکزی دست یافت و از این روش‌ها برای نابودی سلول‌های خونی سرطانی و پیشگیری از عود (بازگشت) سرطان استفاده کرد. نام دیگر درمان حافظ ایمنی دستگاه عصبی مرکزی، درمان پیشگیرانۀ (Prophylaxis) دستگاه عصبی مرکزی است.

چهار شیوۀ درمان متعارف:

شیمی‌درمانی

شیمی‌درمانی یکی از شیوه‌های درمان سرطان است که در آن از دارو برای متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی - یا با نابودی این سلول‌ها یا با متوقف کردن روند تقسیم شدنشان استفاده می‌کنند. در صورتی‌که شیمی‌درمانی از طریق دهان یا تزریق در رگ یا عضله انجام شود، دارو وارد جریان خون می‌شود و به سلول‌های سرطانی در تمام بدن می‌رسد (شیمی‌درمانی سیستمیک - Systematic Chemotherapy). در صورتی‌که شیمی‌درمانی مستقیماً در ستون فقرات (شیمی‌درمانی داخل شامه‌ای)، یک اندام، یا یکی از حفره‌های بدن مانند شکم (Abdomen) انجام شود، اثر عمدۀ دارو بر سلول‌های سرطانی آن ناحیه خواهد بود (درمان منطقه‌ای). شیمی‌درمانی ترکیبی درمانی است که در آن بیش‌تر از یک دارو استفاده می‌کنند.

نوع شیمی‌درمانی، به نوع و مرحلة سرطان بستگی دارد.

از شیمی‌درمانی داخل شامه‌ای در محدودۀ مغز و نخاع برای درمان سرطان خون ALL بزرگسالان که گسترش یافته، یا احتمال گسترش یافتنش می‌رود استفاده می‌کنند. اگر از این نوع شیمی‌درمانی جهت پیشگیری از سرایت سرطان به مغز و نخاع استفاده شود، به آن درمان حافظ ایمنی دستگاه عصبی مرکزی یا درمان پیشگیرانة دستگاه عصبی مرکزی می‌گویند. شیمی‌درمانی داخل شامه‌ای را به همراه شیمی‌درمانی از طریق دهان یا رگ تجویز می‌کنند.

پرتودرمانی

در آن از اشعه‌های ایکس با انرژی بالا یا تشعشعات دیگر جهت نابودی سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده می‌کنند. پرتودرمانی به دو شکل انجام می‌شود. در پرتودرمانی خارجی، برای تاباندن اشعه به محدوده‌ای که دچار سرطان است، از دستگاهی خارج از بدن استفاده می‌کنند. در پرتودرمانی داخلی از مواد رادیواکتیوی استفاده می‌کنند که داخل سرنگ‌ها، دانه‌ها (Seeds)، سیم‌ها یا سوندها جاسازی و مستقیماً در ناحیۀ آلوده به سرطان یا نواحی مجاور آن تعبیه می‌كنند. از پرتودرمانی خارجی به‌منظور درمان مبتلایان به سرطان خون ALLبزرگسالان که سرطان به مغز و نخاعشان سرایت کرده است، یا احتمالاً در آینده سرایت خواهد کرد استفاده می‌كنند. به این نوع پرتودرمانی درمان حافظ ایمنی دستگاه عصبی مرکزی یا درمان پیشگیرانۀ دستگاه عصبی مرکزی می‌گویند.

شیمی‌درمانی همراه با پیوند سلول‌های بنیادی

پیوند سلول‌های بنیادی، روشی است که در آن شیمی‌درمانی و جایگزینی سلول‌های خونساز، که بر اثر درمان سرطان از بین می‌روند، انجام می‌شود. سلول‌های بنیادی (سلول‌های خونی نابالغ) را از خون یا مغز استخوان بیمار یا فرد اهداکننده جدا، منجمد و ذخیره می‌کنند. پس از به پایان رسیدن شیمی‌درمانی، یخ این سلول‌های بنیادی را باز و آنها را به بیمار تزریق (Infusion) می‌کنند. این سلول‌های بنیادی تزریق شده تبدیل به سلول‌های خونی بدن بیمار می‌شوند (و آنها را ترمیم می‌کنند).

درمان بازدارندۀ تیروزین کیناز

از داروهای ضدسرطانی، به نام بازدارنده‌های تیرزین کیناز، به‌منظور درمان برخی از گونه‌های سرطان خون ALL بزرگسالان استفاده می‌کنند. این داروها آنزیم‌ تیروزین کیناز را - که موجب تبدیل بیش از حد (مورد نیاز بدن) سلول‌های بنیادی به گلبول‌های سفید می‌شود - از کار می‌اندازند. دو نمونه از داروهای مورد استفاده در این روش ایمانِیتیب مِسیلِات(Imanitib Mesylate) (گلیوِک Gleevec) و داساتینیب (dasatinib) نام دارند.

آزمایش‌های پیگیری سلامتی بیمار، پس از درمان لازم است.

گاه لازم است برخی از آزمایش‌هایی که جهت تشخیص سرطان یا تعیین مرحلۀ آن انجام شده‌اند، دوباره انجام شوند. دلیل آن هم مشخص کردن میزان کارایی درمان است. تصمیم‌گیری دربارۀ ادامه، تغییر یا توقف درمان براساس نتایج این آزمایش‌ها انجام می‌شود. گاهی به این فرایند، مرحله‌بندی مجدد (Re-staging) می‌گویند.

طبقه بندی: سرطان خونALL(درمان)،
برچسب ها: /سرطان خونALL/،

این بیماری در بزرگسالان بسیار نادر است.

طبق تحقیق انجام شده در انگستان  : 

نیمی از مبتلایان بزرگسال و نیمی کودک هستند.

محققان آمریکایی معتقدند این بیماری در سیاهپوستان کمتر از سفیدپوستان مشاهده می شود.

 توجه داشته باشید :  در معرض این عوامل بودن به معنی ابتلا صد درصدی نیست.خیلی ها علیرغم تماس با این عوامل مبتلا به ALL  نمی شوند و خیلی ها هم بدون تماس ممکن است مبتلا شوند.معرفی عوامل سرطانزا بدین معنی است که در صورت تماس،شانس ابتلا بیشتر خواهد بود.

عوامل خطر ساز
هر عاملی که شانس ابتلاء به بیماری از جمله ALL را افزایش دهد،یک عامل خطرساز محسوب می شود.
در مورد ALL عوامل خطر ساز عبارتند از:

    تماس با اشعه رادیواکتیو
    تماس با بنزن
    سیگار و الکل
    وضعیت ژنتیکی
    سابقه شیمی درمانی
    برخی ویروسها
    میدانهای الکترومغناطیسی
    تماس با رنگهای صنعتی
    ضعف سیستم ایمنی
    سیگار و الکل
    وضعیت ژنتیکی
    رنگ و صنایع رنگسازی

-جنس لوسمی در مردان بیشتر تظاهر می کند.

-سابقه قبلی ابتلا به برخی از بیماری های خونی و یا سابقه قبلی به سرطان

-سندر میان بزرگسالان، استعداد ابتلا به لوسمی با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد.افراد بالای ۵۵ سال باید بیشتر مراقب علائم هشدار دهنده این بیماری باشند.

-داشتن اختلالات ژنتیکی خاص مانند سندروم داون

طبقه بندی: سرطان خونALL(عوامل خطرساز)،
برچسب ها: /سرطان خونALL/،
لینک منابع: موسسه تحقیقات و آموزش سرطان، ایران آنکو،