قران کریم در آیه 12 سوره رعد می فرماید:

هُوَ الَّذی یُریکُم البَرقَ خَوفاً و طَمَعاً و یُنشِیءُ السَّحاب الثِّقال.


او کسی است که برق را به شما نشان می دهد که هم مایه ی ترس است و هم امید، و ابرهای سنگین ایجاد می کند.

و همچنین خداوند در سوره ی نور ایه 43 می فرماید :

اَلم تر أنَّ الله یُزجی سَحابا ًثمَُ یُولِّفُ بَیَنهُ ثُمَّ یجَعَلُهُ رُکاماً فَتَریَ الوَدَق یَخرُجُ مِنَ خِلالِهِ و یُنَزَّلَ مِن السَّماءِ... .

آیا ندیدی خداوند ابر ها را به آرامی می راند،  سپس بین آن ها پیوستگی و اتصال برقرار می سازد، سپس ازآن ها  را یکی برروی  دیگری انبوه می نماید، سپس باران را می بینی که از لابلای آن خارج می شود؟...(نور/43)

تلسكوپ فضایی یك فضاپیما است.این تلسكوپ باید بتواند ارتباطی قوی با زمین برقرار كند و این توانایی را داشته باشد كه جهت و موقعیتش را تغییر دهد.حال بیایید كه این سیستم را بررسی كنیم.

قدرت

همه وسایل و كامپیوترهای واقع در تلسكوپ هابل به انرژی الكتریكی نیاز دارند.

این انرژی الكتریكی توسط دو صحفه ی بزرگ خورشیدی فراهم می شود،هرصحفه اندازه ی ای بالغ بر 40 فوت یا( 12مترو20سانتی متر) دارد.صحفه های خورشیدی 2400وات انرژی الكتریكی را تولید میكنند كه هركدام برابر با انرژی الكتریكی مصرف شده در 60 لامپ40 واتی است.هنگامی كه تلسكوپ فضایی هابل در سایه ی زمین قرار می گیرد نیروی اكتریكی توسط 6 باتری كه از جنس نیكل و هیدروژن هستند تامین می شود كه به اندازه ی انرژی ای است كه برای 20 ماشین برقی به كار می رود.باتری ها هنگامی كه صحفه های خورشیدی تلسكوپ در معرض نور قرار میگیرند دوباره شارژ می شوند.

مقدمه

کارل جانسکی (Karl Jansky) ، مهندس جوانی که در آزمایشگاههای تلفن بل (Alexander Graham Bell Phon) کار می‌کرد، مشغول مطالعه صداهای تیز و مزاحمی بود که همیشه همراه گیرنده‌های رادیویی است. وی به صدای بسیار ضعیف و بسیار پیوسته‌ای برخورد کرد که نمی‌توانست از هیچ یک از منابع معمولی سرچشمه گرفته باشد. جانسکی سرانجام نظر داد که این صدا ناشی از موج رادیویی است که از فضای خارج می‌رسند.

در ابتدا به نظر می‌رسید که علامتهای رادیویی که از فضا در جهت خورشید می‌رسند، قویترند. اما روز به روز جهت قویترین علامتها به کندی تغییر مکان می‌داد و از خورشید دور می‌شد و دایره‌ای را در آسمان می‌پیمود. جانسکی تا سال 1933 نظر داد که موج رادیویی از راه شیری ، و بخصوص از جهت صورت فلکی قوس ، به طرف کهکشان می‌آیند. به این ترتیب رادیو نجوم یا رادیو آسترونومی پا به عرصه وجود گذاشت.

دید کلّی

اگر جسم مورد مطالعه در فاصله بسیار دوری واقع باشد، آیا پژوهشهای علمی می‌توانند اطلاعات موثری را درباره آن ارائه دهند؟ آیا چنین پژوهشهایی می‌توانند تصویر واقعی دنیای خارج را نشان دهند، این پرسشها مستقیما به اختر شناسی مربوط نمی‌شود.

نگاه اجمالی

قمرهای هیچ کدام از سیاره‌های کوچک ، مانند ماه و زمین نیست. عطارد و زهره قمر ندارند و اطراف مریخ نیز جز دو صخره بزرگ ، قمر دیگری گردش نمی‌کند. اما مشتری و زحل که در بخش بیرونی منظومه شمسی هستند، قمرهای بزرگی دارند.

زمین کروی

یکی از اندیشه‌های یونانیان قدیم این بود که زمین به شکل کره است. تصور کرویت زمین نخست در شمار اندیشه‌های فلسفی یونانیان بود. فیثاغورث ، فیلسوف بزرگ یونانی ، نخستین کسی است که این عقیده را در حدود سال 525 قبل از میلاد ابراز کرد. یونانیان ، کره را شکل کاملی پنداشتند و درستی این اندیشه را با مشاهدات خود نیز تحقیق کردند.

اطّلاعات اولیه

جهان ، خواه تکاملی باشد خواه به حالت پایدار ، نکته‌ای است که بر کهکشانهای منفرد یا خوشه‌های کهکشانها مستقیما اثری ندارد. حتی اگر کهکشانهای دور ، آنقدر از ما دور شوند که از میدان بهترین وسایل ممکن خارج شوند، کهکشان ما دست نخورده باقی خواهد ماند ستارگان آن در میدان جاذبه‌اش محکم نگهداشته می‌شوند. کهکشانهای دیگر خوشه محلی نیز ما را ترک نخواهند کرد. اما داخل کهکشان ما به هیچ وجه از تغییر ، که احتمالا منجر به فاجعه‌ای برای سیاره ما و زندگی آن است، مصون نخواهد بود.

راس پیکر پیشین و راس پیکر پسین دو ستاره این صورتند. این دو ستاره معمولاً به دو پیکر نیز شهرت دارند. راس پیکر پسین غولی از قدر اول است راس پیکر پیشین اندکی کمسوتر است .
در نامگذاری علمی، راس پیکر پسین ، ستاره پرنورتر (بتا)-جوزا و راس پیکر پیشین (آلفا)-جوزا نامیده می شود این یکی از مواردی است که در آن این قاعده رعایت نشده است که پرنورترین ستاره ستاره آلفا شمرده شود.

در اساطیر یونان کاستور (پیکر پیشین) و پولوکس (پیکر پسین) فرزندان دو قلوی لیدا و ژوپیتر و برادران هلن تروا بودند.اعراب با مهربانی تمام آن دو را طاووسان می نامیدند نزد هندویان به خدایان توام شهرت داشتند.
و با این حال آنها توامان نیستند این دو ستاره هر چند به ظاهر در کنجی از آسمان همسایه اند در واقع بسیار دور از یکدیگرند راس پیکر پیشین از زمین بسیار دورتر از راس پیکر پسین است.

مقد مه

در جهان علاوه بر ستاره‌ها مقادیر زیادی گرد و غبار و گاز وجود دارد که مابین کهکشانها پراکنده گردیده است. یعنی چگالی گاز در فضای بین کهکشانها فقط برابر 20 اتم در هر اینچ مکعب است. برای مقایسه می‌توان آنرا با تعداد اتمهای موجود در هوا بر روی زمین و در سطج دریا برابر 10 در هر اینچ مکعب است، مقایسه کرد. سحابی ، ابر یا هر چیز دیگری است که از گرد و غبار و گاز میان ستاره‌ای تشکیل شده است. سحابیهای تابان ابرهایی گازی هستند که به علت نور ستارگان مجاور خود قابل رویت هستند.

مقد مه

تاریخچه زمین تنها مطالب بسیار اندکی قبل از یک بیلیون سال پیش می‌داند، ولی پیرو یک رشته حوادث محتمل ارائه می‌شود. این نظریه از یک منطقه فعال پژوهشی به جا مانده است. اتمسفر امروزی گاهی به عنوان سومین اتمسفر شناخته می‌شود. چنانکه ترکیب شیمیایی از دو ترکیب قابل ملاحظه شیمیایی تشخیص داده شده است. اتمسفر اصلی مقدمتا از هلیوم و هیدروژن تشکیل شده بود و گرما آنرا از هم پاشاند.

1)یکی از پر بیننده ترین عکس های نجوم سال 2008مربوط به ابرنواختری که به شکل یک روبان در فضا کشیده شده است.

به نظر می رسد ستون نوری از گاز هیدروژن در هوا شناور شده باشد.این عکس که در جولای 2008 منتشر شد توسط تلسکوپ هابل شکار شد.این عکس شاد از باقی مانده ابرنواختر بیشترین بیننده را سال 2008 داشته است.

نوردرون این ابرنواختر که در واقع موج ضربه ای از انفجارهای ستاره ها ایجاد می شود زمانی ظاهر شد که موج آن از کنار خط دید هابل عبور می کرد.

نگاه اجمالی

تاریخچه

یکی از اندیشمندان قرن دوم بعد از میلاد ، به نام بطلیموس که در اسکندریه مصر زندگی می کرد. بر آن شد که نقشه حرکت سیارات را ترسیم کند. وی برای توصیف حرکت سیارات ، از یک الگوی ریاضی استفاده کرد.

نگاه اجمالی

جهان بزرگترین معمای اخترشناسی است. آیا جهان آغاز و پایانی دارد؟ اگر چنین است کی و چگونه؟ انسان همواره در برابر جهان و تخمین اندازه و سن آن ناتوان بوده است. اخترشناسی نوین ، بر مبنای یافته‌ها و تئوریهای جدید در پی حل این معما است. برای یافتن پاسخ سوالهایی که به کل جهان مربوط می‌شود، باید به دور دستها نظر افکند. باید جهان را چنان تجسم کرد که کهکشانها و خوشه‌ کهکشانها ، اجرام بسیار کوچکی به نظر رسند. آنگاه همانند ماکتی که از یک کارخانه یا شهر بزرگ می‌سازند، ماکت جهان را می‌توان ساخت.

مقد مه

در واکنشهای شکافت هسته‌ای مقادیر زیادی نیز انرژی آزاد می‌گردد (در حدود 200Mev)، اما مسئله مهمتر اینکه نتیجه شکستن هسته ²³⁵U ، آزادی دو نوترون است که می‌تواند دو هسته دیگر را شکسته و چهار نوترون را بوجود آورد. این چهار نوترون نیز چهار هسته ²³⁵U را می‌شکند. چهار هسته شکسته شده تولید هشت نوترون می‌کنند که قادر به شکستن همین تعداد هسته اورانیوم می‌باشند. سپس شکست هسته‌ای و آزاد شدن نوترونها بصورت زنجیروار به سرعت تکثیر و توسعه می‌یابد. در هر دوره تعداد نوترونها دو برابر می‌شود، در یک لحظه واکنش زنجیری خود بخودی شکست هسته‌ای شروع می‌گردد. در واکنشهای کنترل شده هسته‌ای تعداد شکست در واحد زمان و نیز مقدار انرژی بتدریج افزایش یافته و پس از رسیدن به مقداری دلخواه ثابت نگهداشته می‌شود.

جالب است بدانید که ستاره‌ها هم مانند انواع موجودات زنده متولد می‌شوند، زندگی می‌کنند و می‌میرند. هر کدام از آنها در طول زندگی خود که گاها به میلیاردها سال هم می‌رسد، دچار تغییر و تحولات مختلفی می‌شوند.

نگاه اجمالی

در طول زندگی انسان ، ستارگان بی‌شمار راه شیری ، عملا بی‌تغییر به نظر می‌رسند. گاهی ، یک نواختر ، ناگهان ظاهر آشنای یک صورت فلکی را به مدت چند هفته عوض می‌کند و دوباره کم‌نورتر می‌شود. منظره زیبایی که درخشش یک ابر نواختر در آسمان پدید می‌آورد، بسیار نادر است. در سال 1054 میلادی (433 شمسی) مردم شاهد چنین منظره‌ای بودند. یک ابر اختر در صورت فلکی ثور منفجر شد که سحابی خرچنگ ، بقایای آن است. ستارگان متغیر با نور ثابتی نمی‌درخشند.

مقد مه

کهکشان به مجموعه ستارگان ، گاز و غبار گفته می شود که با نیروی جاذبه کنار هم نگاه داشته شده اند. کوچکترین کهکشانها دارای عرضی برابر با چند صد سال نوری ، شامل حدود 100000 میلیارد سال ستاره هستند. بزرگترین کهکشانها تا 3 میلیون سال نوری عرض دارند و شامل بیش از 1000 میلیارد ستاره هستند. اشکال کهکشانها بر اساس شیوه‌ای طبقه بندی می شود که طبق شیوه طبقه بندی ستاره شناس آمریکایی ، ادوین هابل (1953- 1986) ، شکل یافته است. در مورد تکامل کهکشانها اطلاعات قطعی کمی در دست است. تنها مطلب مورد اطمینان این است که کهکشانها میلیاردها سال پیش به شکل توده‌ای از ابرهای گازی و غباری بوجود آمدند.