آذربایجان

کسی نیست در این گوشه فراموشتراز من وز گوشه نشینان تو خاموشتر از من هرکس به خیالیست هم آغوش و کسی نیست ای گل به خیال تو آغوشتر از من می نوشد از آن لعل شفقگون همه آفاق اما که در این میکده غم نوشتر از من افتاده جهانی همه مدهوش تو لیکن افتاده تر از من نه و مدهوشتر از من بی ماه رخ تو شب من هست سیه پوش اما شب من هم نه سیه پوشتر از من گفتی تو نه گوشی که سخن گویمت از عشق ای نادره گفتار کجا گوشتراز من بیژن تر از آنم که بچاهم کنی ای ترک خونم بفشان کیست سیاوشتر از من با لعل تو گفتم که علاجم لب نوش است بشکفت که یارب چه لبی نوشتر از من آخر چه گلابی است به از اشک من ای گل دیگی نه در این بادیه پرجوشتر از من شهریار


طبقه بندی: آذربایجان بایاتیلاری، 

ایندی یایا قیش دئییرم سابق قیشا، یای دئمیشم گاه توییوی یاده سالیب من ده لی، نای نای دئمیشم سونرا گئنه یاسه باتیب آغلارهای های های دئمیشم عمره سورن من قره گون آخ دئمیشم، وای دئمیشم


طبقه بندی: آذربایجان بایاتیلاری، 
برچسب ها: محمدحسین شهریار، شهریار،  

خبرت هست که دیگر خبر از خویشم نیست؟ خبرت نیست که آخر خبر از عشقم هست؟ دلرباتر زحمت در دمنی گل ندمید دلگشاتر ز لبت در چمنی غنچه نبست شهریارا دگر از بخت چه خواهی که برند خوبرویان غزل نغز تو را دست به دست شهریار


طبقه بندی: آذربایجان بایاتیلاری، 

گر ز هجر تو کمر راست کنم بار دگر غیر بار غم عشقت نکشم بار دگر پیرو قافله عشقم و در جذبه شوق نیست این قافله را قافله سالار دگر دل دیوانه کشد در غمت ای سلسله مو هم زمانم به سر کوچه و بازار دگر یوسف دل به کلافی نخرد زاال فلک می برم یوسف خود را به خریدار دگر با که نالیم که هر لحظه فلک انگیزد پی آزار دل زار دل آزار دگر به شب هجر تو در خلوت غوغایی دل نپذیرم به جز از یاد رخت یاد دگر باش تا روی ترا سیر ببینم که اجل به قیامت دهدم وعده دیوار دگر شهریار


طبقه بندی: آذربایجان بایاتیلاری،  آذربایجان،  تبریز، 
برچسب ها: شهریار، محمدحسین شهریار،  

افکار و عقاید حزب دموکرات برگرفته از افکار سیاسی حزب سوسیال دموکرات قفقاز بود. سید جلیل اردبیلی، سید حسن تقی‌زاده، ابراهیم حکیمی، محمدتقی بهار، حسینقلی خان نواب، سلیمان‌میرزا اسکندری، وحید الملک، و سید محمدرضا مساوات و شیخ محمد خیابانی رؤسای حزب دموکرات بودند. مرام حزب دموکرات: 1 انفکاک کامل قوای سیاسی از روحانیون. 2 ایجاد نظام اجباری. 3 تقسیم املاک بین رعایا. 4 قانون منع احتکار و تعلیم اجباری و بانک فلاحتی. 5 ترجیح مالیات مستقیم بر غیرمستقیم. 6 مخالفت با مجلس اعیان (مجلس سنا) بود. حزب دموکرات مورد هجوم علما و گروه انبوهی از رعایا و توده قرار گرفت اما موفق شدند در مجلس فراکسیونی ۲۸ نفری به وجود آورند. حزب دموکرات چند روزنامه به نام «روزنامه ایران نو» در تهران «روزنامه شفق» در تبریز «روزنامه نوبهار» در خراسان منتشر می‌ساخت و مخالفین خود را به نام محافظه کار، ارتجاعی و آخوند و سرمایه دار و اشراف و اعیان به باد انتقاد می‌گرفت. اما برنامه حزب دموکرات با مخالفت ائتلافی از محافظه کاران به رهبری بهبهانی و روحانیون دیگر، اشراف زمیندار، سران عشایر و حتی بعضی از تاجران و اصناف مواجه شد. انتخابات مجلس دوم مشروطه انجام شد و احزاب جدیدی پا گرفتند از جمله حزب دموکرات که برنامه کار سوسیال دموکراتیک داشت و حزب اعتدالیون که محافظه کار به‌شمار می‌رفت. برنامه رادیکال حزب دموکرات برای ایجاد دگرگونیهای اجتماعی شامل تصویب علنی تفکیک دین از دولت، کاهش اقتدار محلی بعضی از سران عشایر و نیز تعریف جدیدی از ملیت بود که فراتر از وابستگیهای مذهبی و قومی بود. طبق نظر ملک‌زاده، حزب دموکرات که برنامه سوسیال دموکراتیک داشت، به دلیل ترس از واکنش منفی مردم عنوان دموکرات را به جای سوسیال دموکرات برای خود انتخاب کرد. بیشتر دموکراتهای مجلس به عنوان منتقدان علنی حکومت در مشروطه اول شهرت داشتند.


طبقه بندی: آذربایجان،  تبریز،  مجاهد آذربایجان، 
برچسب ها: فرقه دموکرات، حزب دموکرات، حزب سوسیال دموکرات،  

فرقه دموکرات از احزاب سیاسی دوره مشروطهٔ ایران بود که به دست مشروطه‌خواهان تأسیس شد.[] این حزب توسط بازماندگان مشروطه خواه در جریان انتخابات مجلس دوم مشروطه تأسیس شد. در جریان این انتخابات احزاب جدید دیگری نیز پا گرفتند. حزب دموکرات برنامه کار سوسیال دموکراتی داشت و در مقابل حزب اعتدالیون که محافظه کار به‌شمار می‌رفت قرار داشت. فرقه دموکرات رهبر سلیمان اسکندری[] رهبر پارلمانی سید حسن تقی‌زاده[] دبیر اجرایی حیدرخان عمواوغلی[] بنیان‌گذاری ۱۲۸۸ انحلال و برچینش ۱۲۹۸ پیشین فرقه اجتماعیون عامیون مقرها تهران، ایران] روزنامه ایران نو نوبهار ایران زبان آزاد مرام سیاسی سوسیال دموکراس بنیاد ستیزی سیاسی ترقی‌خواهی ملی‌گرایی ایرانی سکولاریسم پادشاهی مشروطه زمینه قومی نمایندگان در انتخابات آن‌ها تأثیر داشت. همه دموکراتها بجز یک نفر، از مناطق شمال، شمال غربی یا شمال شرقی بودند. حسینقلی نواب که لیبرال و تحصیل کرده اروپا و عضو وابسته سفارت لندن بود، عضو کمیته ملی انقلاب و نماینده مجلس اول نیز بود. بعد از کودتای ۱۹۰۸ (۱۲۸۷) نواب به صورت مشروطه خواه برجسته‌ای در تهران قد علم کرد. شاهزاده سلیمان‌میرزا اسکندری نوه فتحعلیشاه نیز عضو کمیته ملی انقلاب و سر دبیر نشریه حقوق بود. او یکی از رادیکالترین دموکراتها به حساب می‌آمد و در تابستان ۱۹۱۰ (۱۲۸۹) رهبر حزب در مجلس شد. وحید الملک شیبانی همکار نزدیک حسن تقی‌زاده، در کمبریج در نزد براون در رشته تاریخ و ادبیات انگلیس تحصیل کرده بود. شیبانی بعد از کودتای ۱۹۰۸ (۱۲۸۷) سلسله مقاله‌هایی در تایمز لندن نوشت. او و سلیمان‌میرزا اسکندری دو نفر از بهترین خطیبان مجلس بودند و بارها مانع اوجگیری قدرت اعتدالیون شدند. محمدرضا مساوات نیز عضو کمیته ملی انقلاب و سردبیر نشریه مساوات بود که یکی از روزنامه‌های مهم رادیکال در مشروطه اول به‌شمار می‌آمد. ابراهیم حکیمی حکیم الملک طبیب مخصوص مظفرالدین شاه، حامی هنر بود و بعداً مدرسه نقاشی کمال الملک و موزه صنایع زیبا را تأسیس کرد که پیشگام در تربیت انواع هنرمندان در رشته‌های مختلف شدند. حزب دموکرات چندین عضو برجسته مذهبی نیز داشت. هر چند که در برنامه حزبی تفکیک دین از دولت تأیید شده بود. احمد قزوینی از علمای مشروطه خواه نجف که در جنگ تبریز شرکت کرده بود، شیخ ابراهیم زنجانی که پسر یکی از روحانیون برجسته بود، اما خودش فراماسون محسوب می‌شد و عضو مجلس اول هم شده بود؛ زنجانی در محکمه ویژه‌ای که شیخ فضل‌الله نوری را محکوم کرد، مدعی العموم بود. شیخ محمد خیابانی که بیشتر به نفع دموکراتها رأی می‌داد، عضو انجمن تبریز بود. او روحانی خوشنام و از خطبای نیرومند آذربایجان بود که در زمان جنگ داخلی به صفوف رزمندگان مجاهدین پیوسته بود و می‌گفتند که عضو فرقه اجتماعیون عامیون است. یک دهه بعد او رهبر نهضت ملی در آذربایجان شد که قیام خیابانی نام گرفت. برخی از اعضای حزب دموکرات بعداً حزب سوسیالیست و حزب تجدد را تشکیل دادند.[]


طبقه بندی: آذربایجان،  تبریز،  مجاهد آذربایجان، 
برچسب ها: حزب دموکرات، فرقه دموکرات، سوسیال دموکرات،  

ایستادگی در برابر روس ها و دفاع از تبریز برای مان چندان هم مشکل نیست. اگر می دانستم که جنگ ما با قشون روس به نفع انقلاب است و دشمنان داخلی از آن بهره برداری نخواهند کرد، با آنها می جنگیدیم. رفقا ! هم رزمان عزیز ! جنگیدن در شرایط فعلی بی فایده است و بی گمان سران ضد انقلاب از آن به نفع خود استفاده خواهند کرد. از این رو شرایطی پیش آمده که مجبور شده ایم تبریز را که در میدان انقلاب پیروز شده، دستی دستی به دست قشون روس بسپاریم. اما این از ارزش پیروزی ما نمی کاهد. ما هرگز خدمات رفقای قفقازی را نسبت به انقلاب و مخصوصا یاری های کارگران باکو را فراموش نخواهیم کرد. رفقای قفقازی سلام مرا به کارگران باکو و تفلیس برسانید! ما انقلاب ایران ، فرزند انقلاب سال پنجم ( ۱۹۰۵ ) روسیه را بزرگ خواهیم کرد شما از قول من به آنها بگویید که ستار هرگز به انقلاب خیانت نکرده و نمی کند و همچنان در راه خود استوار و پابرجاست! نطق کوتاه ، اما از دل برآمده ستارخان تاثیر عمیقی بر حاضران گذاشت. و من نیز به ملاحظه ضیق وقت پاسخ سردار را به کوتاهی دادم: ما با خاطراتی فراموش نشدنی را ترک می گوییم و قول می دهیم که این خاطرات را ، به ویژه تاثیراتی را که از قهرمانی های سردار برداشته ایم، بین تمام کارگران قفقاز منتشر سازیم. بدون این هم کارگران قفقاز و مخصوصا کارگران باکو در وجود جناب سردار نسبت به انقلاب ایران محبت بی پایان ابراز می دارند. علاقه برداری ما و آنهایی که ما را برای پیوستن به جرگه مبارزان زیر پرچم جناب سردار فرستاده اند، با دهقانان و تنگدستان ایران برای همیشه ادامه خواهد یافت و ما ستارخان، نابغه اردوی انقلاب و محبوب تمام تنگدستان ایران را تا دنیای انقلاب پابرجاست، فراموش نخواهیم کرد


طبقه بندی: آذربایجان،  تبریز،  مجاهد آذربایجان، 
برچسب ها: قفقاز، مجاهد، مجاهدان،  

سوسیال - دموکرات های قفقاز و مخصوصا کارگرانی از باکو آمده بودند دوش به دوش برادران ایرانی برای دفع هجوم سواران قره داغ و نجات انقلاب تبریز جان بازی می کردند. کارگران باکو با زندگی مردم محلی به خوبی آشنایی داشتند. آنها می توانستند برای همکاری و همیاری با مجاهدان محلی شرایط خوبی فراهم آورند. فشار اصلی جنگ های اخیر بر روی ستارخان و سوسیال - دموکرات گرد آمده در اطراف او بود. سوسیال - دموکرات ایران از فعالیت های آنها به شایستگی قدردانی می کنند؛ چون که مؤسس حزب اجتماعیون ایران ، نریمان نریمانوف از رهبران جنبش کارگری باکو است . صدها کارگر قفقازی جان خود را در راه پیروزی انقلاب ایران فدا کرده اند.


طبقه بندی: آذربایجان،  تبریز،  مجاهد آذربایجان، 

یکی از ایرادهای وارد بر آن ، عمده کردن نقش مجاهدان قفقازی در جنبش تبریز است. واقعیت این است که اکثریت قریب به اتفاق مجاهدان معروف شده به قفقازی، ایرانی و ایرانی تبار بوده اند. داستان نقش و سهم مجاهدان قفقازی در جنبش مشروطه ایران ارزش آن را دارد که خود موضوع رساله مستقلی باشد نقل جملاتی از کسروی می تواند چند و چون مشارکت آنان را تا حدودی روشن سازد: ایرانیان در قفقاز بسیار می بودند. گذشته از بازرگانان و پیشه وران گروه انبوهی کارگر در کان های نفت باکو کار می کردند و رنج و خواری بسیار روز می گزاردند... چون آگاهی از جنبش مشروطه و برپا گردیدن دارالشوری به ایشان رسید، بیش از دیگران شاد گردیدند و به یاد خانه و خویشان خود افتاده، به بازگشتن امیدمند شدند... کسانی از اینان ( برای پاسداری از حقوق خویش سازمانی پدید آورده بودند ) و اینان در نهان با کوشندگان تبریز پیوستگی می داشتند. پس از مشروطه اینان چون مردان آزموده و آگاهی می بودند ، و نیک می دانستند که مشروطه ایران ، که آرامش و آسانی گرفته شده ، به آرامش و آسانی پیش نخواهد رفت، و ناگزیر به کوشش هایی نیاز خواهد افتاد، به این شدند که با همشهریان خود همدستی نمایند و فرستادگانی به شهرها فرستادند و .... اینانند که به نام مجاهدان قفقازی شناخته شدند؛ چون از قفقاز آمده و خود رخت قفقازی به تن کردند ، به آن نام خوانده گردیدند، و گرنه از خود ایرانیان می بودند. آمدن اینان به دلیری آزادی خواهان افزود، و چون مردان آزموده و دیده بازی می بودند، در هر کاری پیشگام می شدند و راه به دیگران می نمودند و کسانی از اینان به سخنگویی نیز می پرداختند و به آگاهانیدن مردم می کوشیدند. یک دسته از بی باکی اینان رمیدند و ... آنان رابیدین خوانده، بیزاری نمودند، لیکن انبوه آزادی خواهان به آنان ارج گزاردند و از آمدنشان خشنودی نمودند. به پیروی از اینان بود که علی مسیو و همدستان او دسته مجاهدان ( و مرکز غیبی را که رهبریت آنان و نبض جنبش را به دست داشت ) پدید آوردند و همان دستورنامه ( نظام نامه ) ایشان بود که به فارسی ترجمه کرده و به دست مجاهدان دادند.... گذشته از ایرانیان خود قفقازیان ( نیز ) از دلسوزی و یاوری باز نمی ایستادند ....


طبقه بندی: آذربایجان،  تبریز،  مجاهد آذربایجان، 
برچسب ها: مجاهد، قفقازی،  

ساقیا مجلسه دورائتدیر او پیمانه لری

 

روشن ائت شمع و شرابیله بو كاشانه لری

 

زاهداگشت سنین اولسون هامی غلمان و ملك

 

دنگ قیلما منی، آز سؤیله بو افسانه لری

 

وورما ال سریمه، بخش ائتدی بیزیم طالعیمیز

 

روز ازل سنه مسجد، منه میخانه لری

 

من گؤرن ماهوشین دانه خالین گؤرسن

 

یاندیرارسان بیلیرم سجه صد دانه لری

 

 

زیر عكس بزرگ آندرانیك پاشا چنین نوشته بودند:

 

دست خون آلودت را از سر ارامنه تبریز كوتاه كن!

لعنت بر تو و بر اربابانت!

طبقه بندی: مجاهد آذربایجان،  آذربایجان،  تبریز،  آذربایجان بایاتیلاری، 
برچسب ها: شعر تركی، شعر حماسه،  

شعر شهریار
۲۷ شهریور سالروز درگذشت محمدحسین شهریار شاعر آذربایجان
شعر شهریار
شعر شهریار
حزب دموکرات
حزب دموکرات
مجاهدان قفقازی
مجاهدان قفقازی
مجاهدان قفقازی
متن تركی

تعداد کل صفحات : 31 ::      1   2   3   4   5   6   7   ...