واکنش‌ها به مرگ یک زندانی دیگر در عربستان

زندان‌های عربستان مملو از دانشمندان و آزاداندیشان است

    ۱۳۹۹/۰۲/۰۶

به دنبال مرگ «عبد الله حامد» در زندان‌های عربستان، برخی رسانه‌ها و شخصیت‌های عرب اعلام کردند، زندان‌های عربستان به جای دزد و غارتگر مملو از دانشمندان و آزاداندیشان است.

اخیرا «عبدالله حامد» یکی فعالان مدنی در عربستان که از سال 2017 در زندان به سر می‌برد به علت «اهمال کاری پزشکی» درگذشت. این مسئله واکنش‌های مختلفی را به همراه داشته است. صفحه «زندانیان‌اندیشه» (معتقلی الرأی) در توئیتر، ویدیویی را از عبدالله الحامد منتشر کرد. وی در یکی از آخرین جلسات خود قصیده‌ای را که با عنوان «دانشگاه حاکم ظالم در الحائر [یکی از زندان‌های بزرگ عربستان] برای پایمال کردن حقوق بشر» سروده بود، قرائت می‌کرد. صفحه «زندانیان‌اندیشه» در پیام خود افزود: «این قصیده به گونه‌ای سروده شده است که گویی عبدالله حامد می‌دانست که سرانجام به دست رژیم آل‌سعود ترور خواهد شد. وی در این قصیده از پایمال شدن حقوق مردم عربستان سخن می‌گوید و زندان الحائر را جایی برای خفه کردن صدای نخبگان و فرهیختگان و معارضان عنوان می‌کند. نکته دیگری که در این قصیده دیده می‌شود انتقاد از نوع برخورد با زندانیان سیاسی و‌اندیشه است».
«الحامد» با بیان اینکه از ترور هراس ندارد در این قصیده می‌گوید: «هر کس در عربستان زبان به نصیحت بگشاید یا فریاد بزند سر از زندان الحائر در می‌آورد و با آن بدتر از یک دزد و غارتگر رفتار می‌شود. زندان الحائر به نظر می‌رسد برای مجرمان ساخته شده، اما تعداد زیادی از دانشمندان، وکلا، آزاداندیشان، فیزیکدان‌ها، قضات، نوابغ، مهندسان، پزشکان، عالمان، حافظان قرآن و شاعر در بند هستند». حساب کاربری «زندانیان‌اندیشه» همچنین، از دفن پیکر «عبدالله الحامد»، بدون حضور خانواده او خبر داده است. این حساب توئیتری اعلام کرده: «پیکر عبدالله الحامد، فعال حقوق بشر عربستانی، که پس از سکته مغزی و سهل‌انگاری پزشکی جان خود را در زندان‌های عربستان از دست داد، بعد از ظهر روز جمعه اول ماه مبارک رمضان سال ۱۴۴۱ هجری قمری در آرامگاه شهر القصیعه در استان بریده واقع در مرکز عربستان به خاک سپرده شد و دو برادر او عبدالرحمن الحامد و عیسی الحامد از خروج موقت از منزل و حضور در مراسم خاکسپاری او محروم شدند. إنا لله و إنا إلیه راجعون».
عفو بین‌الملل: شوکه شدیم

یکی از مدیران سازمان عفو بین‌الملل نیز با اعلام اینکه از شنیدن خبر جان باختن «عبدالله الحامد» در زندان‌های عربستان شوکه شده است، خواستار آزادی تمام زندانیان سیاسی در این کشور شد. «لین معلوف»، مدیر حوزه پژوهش‌های خاورمیانه سازمان عفو بین‌الملل در حساب کاربری این سازمان در توئیتر، نوشت: «از شنیدن خبر فوت دکتر عبدالله الحامد که به دلیل فعالیت‌های مسالمت‌آمیزش در زندان بود، شوکه و متأثر شدیم. نخست اینکه دکتر الحامد و همه زندانیان دیگر‌اندیشه در عربستان نباید در زندان‌ها محبوس باشند. دوم آنکه ما بار دیگر از مسئولان سعودی می‌خواهیم فورا و بدون هیچ قید و شرطی تمام کسانی را که فقط به خاطر دفاع مسالمت‌آمیز از حقوق انسانی خود در زندان هستند، آزاد کنند.»

فارین پالیسی پاسخ می‌دهد

 پایه‌های ائتلاف آمریکا و عربستان چگونه فروپاشید؟

نشریه نزدیک به وزارت خارجه آمریکا با بررسی روابط عربستان و آمریکا اعلام کرده، جنگ نفتی عربستان باعث شده تا ائتلاف ریاض و واشنگتن در آستانه فروپاشی قرار گیرد. این نشریه روابط این دو کشور را هم با واژه «ازدواج مصلحتی» به چالش کشیده است.

«فارین پالیسی» که گفته می‌شود به وزارت خارجه آمریکا متکی است، طی مقاله‌ای تحت عنوان «ازدواج مصلحتی»، هشدار داده ائتلاف شکننده میان واشنگتن و ریاض که از زمان جنگ جهانی دوم ایجاد شده، در حال حاضر با خطر فروپاشی روبه رو است. در این مقاله آمده: «این سناریو(فروپاشی ائتلاف) محتمل است؛ چرا که بی‌اعتمادی دوجانبه میان آمریکا و عربستان به دلیل آشفتگی در بازارهای جهانی نفت در برهه کنونی به یک سطح بی‌سابقه رسیده است».
فارین پالیسی تحولات اخیر در بازار نفت را هم با بحران نفتی سال 1973 مقایسه کرده و نوشته «در آن سال، سازمان «اوپک» تحت رهبری سعودی با صادرات نفت به کشورهای حامی اسرائیل به‌ویژه آمریکا مخالفت کرد. در اوایل بهار امسال عربستان مجدداً به «سلاح نفتی» متوسل شد و بهای طلای سیاه را در سایه بحران شیوع کرونا در سرتاسر جهان پایین آورد و همین امر، پیامدهای اقتصادی ملموسی داشته است».
در بخش دیگری از گزارش این رسانه آمریکایی می‌خوانیم: «روابط میان واشنگتن و ریاض طی 75 سال گذشته بارها مراحل دشواری، از جمله منازعه عربی- اسرائیلی و حملات 11 سپتامبر، را پشت سر گذاشته است ولی توافقنامه‌ای که «فرانکلین روزولت» رئیس‌جمهور وقت آمریکا با «عبدالعزیز آل‌سعود» پادشاه وقت سعودی طی دیداری در عرشه کشتی جنگی «کوئینسی» در کانال سوئز در سال 1945 آن را منعقد کردند که در آن پایه و اساس روابط میان دو کشور ترسیم شده، هنوز پابرجاست. این توافقنامه تصریح می‌کند که آمریکا، امنیت عربستان و منابع نفتی این کشور را تضمین می‌کند و در مقابل، ریاض از واشنگتن در حوزه نفت و حمایت از پروژه‌های آمریکایی در منطقه غرب آسیا حمایت می‌کند. این توافقنامه اما اکنون در آستانه فروپاشی است».
اگرچه آمریکا، عربستان، روسیه و دیگر بازیگران اصلی بازارهای نفت در ماه جاری به توافق اولیه‌ای درباره کاهش سطح تولید دست یافتند، ولی بهای نفت خام آمریکا در پایین‌ترین سطح خود در قرن 21 قرار دارد؛ امری که باعث شد قانونگذاران ایالت‌های نفت‌خیز آمریکا انتقادات تندی را علیه عربستان مطرح و طرحی قانونی مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی از این کشور پادشاهی پیشنهاد کنند. فارین پالیسی تاکید کرده که به طور گسترده‌تر، بسیاری در واشنگتن درباره مبانی همکاری میان این دو کشور سؤال می‌کنند. حتی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری، که به پایبندی به ائتلاف با عربستان معروف است، اخیراً به صورت علنی این سؤال را مطرح کرده است که آیا آمریکا باید به طور کلی از نفت عربستان حفاظت کند در حالی‌که بیشتر نفت این کشور در حال حاضر به چین و دیگر کشورهای آسیایی صادر می‌شود و این صادرات مانند گذشته به مقصد اروپا و آمریکا نیست.
طلاق آمریکا و عربستان
نویسندگان مقاله فارین پالیسی همچنین تأکید کرده‌اند، «ازدواج» میان واشنگتن و ریاض در حال حاضر به دلیل تحولات ژئوپلیتیکی و اختلافات فزاینده درخصوص این پرونده میان قانونگذاران و رسانه‌ها و افکار عمومی در آمریکا دچار آشفتگی‌های چشمگیری شده است، برخی کارشناسان احتمال می‌دهند واشنگتن به «طلاق» با ریاض پا پیش نخواهد گذاشت؛ چرا که به هم پیمانی قابل اعتماد علیه ایران در منطقه نیاز دارد. ولی «بروس ریدل» کارشناسان متخصص در مسائل عربستان، که سه دهه در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) فعالیت داشته، در این‌باره اظهارنظر کرده و گفته، آمریکا دیگر نیازی به عربستان ندارد و همبستگی ترامپ با این کشور پادشاهی در حال حاضر تنها چیزی است که از روابط دو کشور پشتیبانی می‌کند ولی این امر در صورت ریاست‌جمهوری احتمالی «جو بایدن» نامزد دموکرات‌ها ممکن است به سرعت تغییر ‌کند به‌ویژه این‌که او پیشتر عربستان را کشوری دیکتاتور و یک شریک غیرقابل اعتماد توصیف کرده و وعده قطع کمک‌های نظامی آمریکا به این کشور را داده است.

نوع مطلب :
برچسب ها :
لینک های مرتبط :

          

یکشنبه 7 اردیبهشت 1399