اگر کسى را دوست دارید، چه از دوستان و برادران ایمانى، یا نسبت ‏به فرزندان و همسر و … این محبت را بر زبان ‏آورید و آن را ابراز کنید، تا محبت ها افزوده شود و دوستی ها تداوم و استمرار یابد.

انسان علاقه دارد که مورد علاقه و محبت دیگران باشد. اگر آن‏دوستداران، محبت‏خود را آشکار کنند، محبوب هم به محبان‏ علاقه‏مند مى‏شود و این محبت دو جانبه، زندگی ها را از صفا و صمیمیت‏ بیشترى برخوردار مى‏سازد. ما اگر بدانیم که خدا دوستمان دارد، ما هم‏خدا را بیشتر دوست ‏خواهیم داشت. اگر بدانیم و بفهمیم که رسول‏خدا(ص) و اهل بیت(ع) به ما شیعیان عنایت و محبت دارند و این‏علاقه را بارها نشان داده و اظهار کرده‏اند، محبت عترت در دل ما بیشترخواهد شد.

اینکه خداوند بارها در قرآن کریم، محبت‏خویش را ابراز کرده و در آیاتى که «ان الله یحب الذین …» دارد، مى‏فرماید که دوستدار پاکان، توبه‏کنندگان، پاکى‏جویان، نیکوکاران، متقین، متوکلین، صابران، اهل‏قسط و عدل است. و در جایى از کسانى یاد مى‏کند که هم خدا آنان رادوست دارد و هم آنان به خدا علاقه دارند (یحبهم و یحبونه) ^۱ توجه به‏این نکته، «حب خدا» را در دل ها شعله‏ور مى‏سازد. وقتى ائمه‏معصومین(ع) محبت هاى خویش را نسبت‏به هوادارانشان ابراز مى‏کنند،متقابلا این اظهار عشق، عشق مى‏آفریند.

از حضرت على(ع) مى‏پرسند: یا على! چگونه‏اید؟ مى‏فرماید: دوستدار دوستانمان و دشمن دشمنانمان هستم: «اصبحت محبا لمحبنا ومبغضا لمن یبغضنا». ^۲ آیا اگر بدانیم که مولاى متقیان به دوستانش علاقه‏دارد، نخواهیم کوشید که گوهر عشق او را در سینه داشته باشیم؟!

آنچه روابط دوستانه را نیرومندتر مى‏سازد، ابراز علاقه است.ممکن است‏شما به کسى علاقه و ارادت داشته باشید، ولى به دلیل تنبلى‏و بى‏حالى، یا خجالت و شرم یا به هر علت دیگر هرگز بر زبان نیاورید و به او نگویید که دوستش دارید، او از کجا پى به علاقه‏مندى شما ببرد وبه شما علاقه پیدا کند؟ کلید جلب محبت او، ابراز علاقه خودتان است.این نکته در دستورالعمل هاى اخلاقى آمده و حتى بابى براى آن گشوده‏شده است. ^۳

امام صادق(ع) فرمود: «اذا احببت رجلا فاخبره‏» ^۴ اگر به کسى علاقه‏ و محبت داشتى، او را آگاه کن.

در روایت است که مردى از مسجد گذر کرد، در حالى که امام‏باقر(ع) و امام صادق(ع) نیز در مسجد نشسته بودند. یکى از اصحاب‏امام باقر(ع) گفت: به خدا قسم من این شخص را دوست مى‏دارم.امام فرمود: پس به او خبر بده، چرا که این خبردادن، هم مودت ودوستى را پایدارتر مى‏کند، هم در ایجاد الفت، خوب است «الا فاعلمه‏فانه ابقى للمودة و خیر فى الالفة‏». ^۵

از پیامبر خدا(ص) نیز روایت است که فرمود: «اذا احب احدکم صاحبه او اخاه فلیعلمه‏» ^۶ ؛ هر یک از شما دوست ‏یا برادر دینى‏اش را دوست ‏بدارد، پس به او اعلام کند.

در حدیث دیگرى همین مضمون آمده، با این اضافه که «فانه اصلح‏لذات البین‏» ^۷ ؛ این اعلام دوستى، براى اصلاح و آشتى میان افراد،شایسته‏تر و مفیدتر است.

آنچه روابط دوستانه را نیرومندتر مى‏سازد، ابراز علاقه است.ممکن است‏شما به کسى علاقه و ارادت داشته باشید، ولى به دلیل تنبلى‏و بى‏حالى، یا خجالت و شرم یا به هر علت دیگر هرگز بر زبان نیاورید و به او نگویید که دوستش دارید، او از کجا پى به علاقه‏مندى شما ببرد وبه شما علاقه پیدا کند؟ کلید جلب محبت او، ابراز علاقه خودتان است.

نقش ابراز علاقه در خانواده

نکته‏اى که یاد شد، غیر از محیط اجتماعى و روابط انسانى‏مسلمانان با یکدیگر، در محیط خانه و میان افراد خانواده هم مطرح‏است. صفاى زندگى به حاکمیت عشق و علاقه بر محیط زندگى و معاشرت است و اگر دوستى و علاقه نباشد، زندگى جهنمى است ‏سوزان و محیطى است ‏سرد و بى‏روح.

گاهى گفتن کلمه «دوستت دارم‏»، شعله محبت را فروزان مى‏کند و به‏زندگی ها روح و نشاط مى‏بخشد. ابراز عشق و علاقه در محیط خانواده، میان دو همسر، یا میان پدر و مادر نسبت ‏به فرزندانشان خانه را به ‏بهشت تبدیل مى‏کند. چه دوزخ هاى سوزانى که معلول کمبود محبت و عاطفه فرزندان از جانب والدین است و حسرت شنیدن «عزیزم، دلبندم،تو را دوست دارم و …» سالها بر دل کودکان مى‏ماند و گرفتار عقده کمبود محبت مى‏شوند.

پیامبر اکرم(ص) فرمود:

«قول الرجل للمراة انى احبک لا یذهب من قلبها ابدا» ^۸ ؛ اینکه مرد، به‏همسر خود بگوید: «تو را دوست دارم‏»، هرگز از دل همسر بیرون ‏نمى‏رود!

شگفتا که یک جمله کوتاه و ساده، ولى یک دنیا تأثیر و عشق‏آفرینى! و چقدر بخیلند آنان که از گفتن چنین واژه‏هاى ‏محبت‏آورى نسبت ‏به همسر و فرزندان و دوستان و بستگان خویش، مضایقه دارند و از عواقب و پیامدهاى نیکو و آثار سازنده آن غافلند.

ابراز دوستى و محبت، تنها به گفتن و لفظ نیست. گاهى احترام‏کردن، بوسیدن، نوازش کردن، هدیه و سوغات خریدن و این گونه‏ حرکات، نشانه عشق و دوستى است.

رسول خدا(ص) فرمود: «احبوا الصبیان و ارحموهم‏»^۹ کودکان را دوست‏بدارید و به آنان ترحم و شفقت نمایید. لطف و مهربانى به ‏خردسالان، گواه عشق و محبت نسبت‏ به آنهاست. و ترحم، خود نشانه ‏محبت داشتن به فرزندان است. در روایات بسیارى به بوسیدن فرزند توصیه شده و براى هر بوسیدن اولاد، درجه‏اى در بهشت منظور گشته‏ است «من قبل ولده کتب الله له حسنة … .» ^۱۰

در روایت است: روزى حضرت رسول(ص)، دو فرزندش امام‏حسن و امام حسین(علیهماالسلام) را بوسید. اقرع بن‏حابس کنار حضرت بود. گفت: من ده فرزند دارم، تاکنون هیچ کدام را نبوسیده‏ام! پیامبر خدا فرمود: من با تو چه کنم، که خدا رحمت و عطوفت را از دلت‏ کنده است.^۱۱ در روایات متعددى هم به رعایت عدالت در بوسیدن و پرهیز از تبعیض در بوسیدن و ابراز محبت‏ به فرزندان تاکید شده است.

راستى، فرزندى که از پدر و مادر محبت ندیده و سخن گرم و عشق‏آفرین نشنیده است، آیا به این نتیجه نمى‏رسد که دوستش ندارند و در خانه جایى ندارد و کسى او را به حساب نمى‏آورد؟ و آیا این ‏«عقده‏»، بعدها براى او چه پسر باشد و چه دختر، مشکل به بار نمى‏آورد؟ کودکانى که از خانه فرار مى‏کنند، پسران و دخترانى که ‏جذب برخوردهاى عاطفى دشمنان دوست‏نما مى‏شوند و به فساد مى‏گرایند، آیا جز معلول فقدان محبت و عاطفه در درون خانواده‏است؟ اگر فرزندان در محیط خانه از نظر عاطفى و محبت اشباع شوند، هرگز به دام شیادان که با تور محبت ‏به شکار جوانان و نوجوانان‏ مى‏پردازند، نمى‏افتند.

بررسى پرونده برخى از بزهکاران و مجرمین یا فراریان از خانه یا اقدام‏کنندگان به خودکشى، نشان‏دهنده کمبود محبت آنان در خانه و ازسوى والدین است. در نامه دخترى که پس از آلوده ‏شدن و گرفتارى دردام شیادان و گرگهاى عفاف، اقدام به خودکشى کرده، چنین آمده است(در باره مادرش):

«او مادر من بود. براى تربیت من که تنها فرزندش بودم رنج‏بسیار کشید، ولى‏هرگز نخواست دوست من باشد … روزى رسید که این کمبود را شیطان دیگرى‏جبران کرد. من که تشنه محبت‏بودم، دست پرمهر او را به گرمى فشردم و به رویش‏آغوش گشودم. یقین دارم که دختران محبت‏دیده، هرگز دچار این لغزش‏نمى‏شوند. کسى که در خانه‏اش چشمه آب حیات دارد، به دنبال سراب‏نمى‏رود … .» ^۱۲

نتیجه آنکه حیات اجتماعى، شادابى و صفاى خود را مدیون‏ محبت و دوستى است. وقتى به کسى علاقه و محبت داریم، چه پدر و مادرمان باشد، چه برادر و خواهرمان، چه فرزندانمان، چه استادمان، چه شاگردمان، چه هر انسان دیگرى که به دلیل داشتن فضیلتى و برخوردارى از عملکردى شایسته و تحسین ‏برانگیز، محبوب ما شده و در خانه دلمان جاى گرفته است، این دوست ‏داشتن و ارادت و عشق را بر زبان آوریم و در دل نگه نداریم.

ابراز دوستى و اظهار علاقه، خود ما را هم مورد علاقه و محبت ‏دیگران قرار مى‏دهد. معاشرت گرم و محبت‏آمیز با دیگران، هنرى ‏است ‏شایسته که باید کوشید این ادب اجتماعى را فرا گرفت و به کار بست.

آیت الله شیخ مرتضی زاهد، برای نماز خواندن آماده شده بود، آن شب یکی از درسهای اخلاق وی برقرار بود، به طور معمول در این جلسات، ابتدا دوستان نمازهای مغرب و عشا را به امامت او می خواندند و بعد، سخنان و موعظه های آن عالم عارف از روی کتب حدیثی شروع می شد؛ اما آن شب، نمازهای او عادی نبود. به خوبی پیدا بود فکر و حواسش جمع و جور نیست؛ انگار چیزی فکر و اندیشه او را به خود مشغول کرده بود. این حالت، در منبر و در صحبت های او بیشتر مشهود بود، همه فهمیده بودند فکر و حواسش جای دیگری است.

آن جلسه تمام شد؛ اما پریشانی های ایشان حتی در خیابان هم،  ادامه داشت، دوستان و رفقای او نیز با نگرانی می گفتند: بیایید برویم دکتر، چرا این طور شده اید؟!

و آقا شیخ مرتضی فقط جواب می داد: نه، نگران نباشید؛ چیزی نیست.

چند روز بعد که دوستان دوباره آقا شیخ مرتضی را دیدند، حال ایشان هنوز خوب نشده بود که گفتند: برای شما مشکلی پیش آمده که چنین شده اید!؟ اما او باز هم در پاسخ می گفت: نگران نباشید.

یکی از دوستان با ناراحتی گفت: چه می فرمایید آقا! شما حواس پرتی پیدا کرده اید؛ ما را نگران کرده اید! ما حق داریم نگران باشیم و بدانیم چه شده است!

آقا شیخ مرتضی که چاره ای جز جواب دادن نداشت، با همان حال و هوای پریشان و نگرانش جواب داد: راستش چند روز پیش، حدیثی را خواندم؛ در آن حدیث، پیامبر خدا  صلی الله علیه و آله به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام  می فرماید: یا علی به اندازه ای که تو با خوبی ها و راه های هدایت آشنایی داری، شیطان نیز به همان اندازه با همه بدی ها و راه های گمراهی و ضلالت در زمین و آسمان آشنایی دارد...

و سپس آقا شیخ مرتضی زاهد با نگرانی و اضطراب، به آرامی و زیر لب گفت: «... و من با این شیطان چه کنم؟»

ای بر طریق باطل پویان تو روز و شب                  داده عنان خویش به شیطان ز ریمنی

مهر رسول مرسل و مهر علی و آل                    بر دل گمار و گیر به جنات ساکنی(2)

1.خاطره ی از شیخ تقی کرمانشاهی

2.سعدی

پس از اینکه به حضور آمدند عرض کردند:

 جناب شیخ ما معتقدیم علی (ع) خلیفه چهارم راشدین است و شما معتقدید اولی آنها. مگر نه اینکه علی ( ع) مسلمان و پیرو رسول خدا بوده است پس اصرار شما به ارجحیت او نسبت به سه خلیفه قبلی چیست؟

علامه جواب داد: مگر علی هم مسلمان بود؟!! همه سکوت کردند، عالم سنی گفت یعنی چه؟ خب معلوم است که مسلمان بود،

علامه گفت: نه من فکر میکنم که علی اصلا مسلمان نبود!! مجددا عالم سنی گفت: چه میگویی شیخ؟ منظورت چیست؟

علامه گفت: مگر نه اینکه در قران آمده است ((و ان قیل لکم ارجعوا فارجعوا))¹،اگر درب خانه مسلمانی را زدید و باز نکرد برگردید،، ولی تا انجا که من میدانم عمر با لگد درب خانه را شکست و پهلوی دختر رسول خدا را که پشت در بود شکست!! آیا به نظر شما علی و فاطمه و اهل بیت خانه رسول خدا مسلمان بودند؟؟؟! 

در این هنگام عالم سنی سر به زیر افکند و بی هیچ صحبتی مجلس را ترک کرد...

1- سوره نور آیه 28

در خاطره ای آیت الله محمدی ری شهری از فرزند شیخ حسنعلی نخودکی نقل کرده اند که: امام و مرحوم ابوی بالا سر حضرت امام رضا علیه‌السلام، آشیخ

حسنعلی را می‌بینند. می‌آیند که با ایشان صحبت کنند، ایشان زیارت می‌خواندند و اشاره می‌کنند بروید جلوی مدرسه حاج ملا جعفر، زیارت را که خواندم، به آنجا می‌آیم. به آنجا می‌آیند و ظاهراً امام به ایشان می‌گویند: «شما را به این حضرت رضا علیه‌السلام قسم می‌دهیم که علم کیمیا را به ما یاد بدهید».

ایشان می‌گویند: «اگر همه کوه‌های عالم را طلا کنید، آیا اطمینان دارید که از آنها سوء استفاده‌ای نشود؟» امام می‌گویند: «نه، اطمینان نداریم.». می‌گویند: «پس چه اصراری دارید چیزی را که ممکن است موجب خسران شود، یاد بگیرید؟ اما من چیزی را به شما یاد می‌دهم که برایتان خسارتی ندارد و محتاج دیگران هم نمی‌شوید».

این را نشنیده بودم، بعداً از اخوی بزرگ حاج آقا موسی شنیدم و کاملش را برایم بیان کردند.

ایشان می‌گویند آشیخ می‌گفتند اول آیة‌الکرسی می‌خوانید، بعد تسبیحات حضرت زهرا«سلام الله علیها»، بعد سه تا قل هو الله و سه صلوات و سه مرتبه « وَمَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا» ( سوره طلاق، آیات 2 و 3).

کتاب زمزم عرفان، نوشته آیت الله محمدی ری شهری

خواندن سوره یس برکات فراوانی دارد؛ حضرت رسول در روایتی کوتاه اما بسیار دقیق ده مورد از برکات مداومت بر خواندن این سوره را به امیرالمؤمنین علیه السلام فرموده اند، در ادامه این روایت را می خوانید.

رسول اکرم(ص):

یا علی سوره «یس» را قرائت کن که در آن ده برکت می باشد: گرسنه را سیر می کند، تشنه را سیراب می سازد، برهنه را لباس می پوشاند، مجرد را متأهل و انسان ترسیده را آرامش می بخشد، مریض را شفا می دهد و زندانی را آزاد می سازد، دفع خطر از مسافر، تخفیف عذاب مرده و گم شده را پیدا می کند.

بحارالانوار، ج92 ص290

خیلی از مردم میگن
بابا دلت پاک باشد؛
دل پاک باشد، کافی است!!

جواب به این اشخاص که پاکی دل رو ملاک خوبی و بهشت میدونند اینه:
آنکس که تو را خلق کرده است،
اگر فقط دل پاک کافی بود فقط میگفت [آمـِـنـُوا]
در حالیکه گفته:
[آمـِـنـُوا وَ عَمِـلُوا الصَّالِحات]
یعنی هم دلت پاک باشد، هم کارت درست باشد.

اگر تخمه کدو را بشکنی و مغزش را بکاری سبز نمی شود.
پوستش را هم بکاری سبز نمی‌شود.مغز و پوست باید با هم باشد.

هم دل؛ هم عمل!

مشنو از نی چون حکایت می کند                    بشنو از دل چون روایت می کند

مشنو از نی، نی نوای بینواست                      بشنو از دل، دل حریم کبریاست

نی چو سوزد تلّ خاکستر شود                      دل چو سوزد خانـۀ دلـبر شود

نی زِ خود هرگز ندارد شور و حال                    دل  بـود مـرآت  نــور لایــزال

نی اگر پروردۀ آب وگِل است                         دست پـروده خـداونـدی، دل است

نی اگر بشکست بی قدر و بهاست                بشکند گر دل، خریدارش خداست

نی به هر دست و به هر لب آشناست            دل مکان و خانۀ خاص خداست

نی تهی دست است و بی قدر و بها              دل  بود  گنجینۀ  عشق  و  صفا

نی تهی مغز و درونش پر هواست                  دل تـجلـّی گاه عـرفان و ولاست

نـی تـو را از یاد حق  غافل  کند                     دل تو را بر قُرب حق  نائل  کند

نی چو بینم یادم آید نینوا                             دل شــود نـالان  بـه یـاد کـربـلا

از جفای نی دلم آتش گرفت                         کاش نی از ریشه آتش می گرفت

رفت بر نی رأس پر خـون حسین                    بود زینب پای نی در شور و شین

نی زِ حلقوم حسین خون می مکید                پـای نی زیـنب گریـبان می دریـد

دیـد بر نی چـون سر آن  حق پرست               سر به محمل زد جبین خود شکست

رفت نی در شام و در طشت طلا                   می خـورد نـی بر لـب  آن مـقـتدا

مـی زنـد نـی بـوسه بر دست یـزید                 لـیـک  آزرده  لـب  شـاه  شهــید

نی خورد چون بر لب و دندان او                      دل بسوزد بر لب عطشان او

ذره بس کن ماجرای نی نوا                          سوخت از این غم، دل خیر النساء

دیوان  امام خمینی(رحمه الله علیه)

 همین که فهمیدند گروهی پشتِ سرش به راه افتاده اند، فرمود: مگر عروس می‏برید!.

 اگر از مطلبی اطلاع داشت با کمال صبوری گوش می‏کرد تا گوینده دلسرد نشود.

 کمیته استقبال خبر دادند می خواهیم از فرودگاه تا بهشت زهراء را چراغانی کنیم. فرمود: مگر می‏خواهید کوروش را وارد کنید. من یک طلبه هستم، از ایران رفته‏ام و حالا بر می‏گردم!.

 از ویژگی های امام سبقت در سلام گفتن بود.

 هیچ گاه اجازه نمی‏دادند کسی بالای سر ایشان چتر نگه دارد.

 امام با گروهی به مشهد رفته و منزلی کرایه کردند و با هم به حرم می‏رفتند. ولی زیارت را زودتر تمام می کرد و به خانه برمی گشت؛ ایوان را جارو کرده و چای درست می کرد تا دوستانش از حرم برگردند.

یکی گفت: چرا شما زیارت را مختصر کردید. فرمود: ثواب این کارها کمتر از زیارت نیست.

 در تشییع جنازه آیت الله العظمی بروجردی بنا داشتند او را مطرح کنند؛ به همین خاطر شرکت نکرد و پس از رحلت ایشان به خاطر پرهیز از شهرت، مجلس فاتحه‏ای نگرفت؛ بعد از گذشت 2 هفته دستور دادند، اسم بزنند.

 همین که از شهداء 15 خرداد با خبر شدند، فرمود: من که کاری برای مردم نکرده‏ام، تکلیف من خیلی سنگین شد.

سعی داشتند کارهای شخصی را خودشان انجام دهند و به کسی دستور ندهند.

پیرمردی ترک، کمی مغز بادام برای امام آورده بود. به آقای رفیق دوست التماس کرد به امام خبر دهید که مرا راه دهند. امام که به شخصیت ها فرموده بود، خسته هستم؛ فرمود: آن پیرمرد از روستای آذربایجان بیاید.

برگرفته از سخنان حاج آقای قرائتی