مسجد ، نه فقط در زمان ما و نه فقط در کشور عزیز اسلامی ما ، بلکه در نقاط مختلف عالم و در طول تاریخ ، منشا آثار بزرگ و نهضتها و حرکات اسلامی بزرگی شده است . قیام مردم کشورهای شمال آفریقا که مسلمان هستند – مثل کشور الجزایر و دیگر کشورهایی که سالها در زیر سلطه‌ی نظامی استعمار فرانسویها بودند – از مساجد شروع شد ، که به پیروزی هم رسید و کشورها استقلال پیدا کردند . انقلاب در این کشورها هم ، آن روزی رو به شکست رفت و دوباره ملتها استقلال خودشان را از دست دادند که رابطه‌ی خود را با مساجد و با دین و ایمان مساجد قطع کردند .

در صدر اسلام هم ، در زمان نبی مکرم اسلام ( صلی ا… علیه و آله و سلم ) و همچنین در زمان حکومت با برکت امیرالمومنین ( علیه الصلاه و السلام ) ، مسجد مرکز همه‌ی تصمیم گیریهای مهم و کارهای بزرگ بود. نمی‌خواهیم از لحاظ وضع زمان ، مسجد امروز را به مسجد کوفه‌ی زمان امیرالمومنین تشبیه کنیم ؛ زیرا اقتضاهای هر زمان متفاوت است. به طور کلی مسجد به عنوان یک پایگاه دین، عبودیت . معرفت ، می‌تواند برای جوامع اسلامی منشا و سر آغاز حرکت بزرگ و برکات ماندگار باشد .

یکی از علل پیروزی این انقلاب مبارک در ایران اسلامی – و یا لااقل سهولت این پیروزی – این بود که مردم به مساجد اقبال پیدا کردند؛ جوانها مساجد را پر کردند و علمای اعلام، مساجد را به عنوان مرکزی برای تعلیم ، تربیت، روشنگری افکار و اذهان ، مورد استفاده قرار دارند و مسجد ، مرکزی برای حرکت ، آگاهی، نهضت و افشای اسرار زمانداران فاسد و خودفروخته‌ی رژیم طاغوت شد . در دوره‌ی مشروطیت هم همین طور بوده است ؛ در دوره‌ی ملی شدن صنعت نفت هم تا حدودی همین طور بود ؛ در زمان انقلاب هم که این مساله ، به حد اعلا رسید .

ملت ایران باید مساجد را مغتنم بشمارند؛ پایگاه معرفت و روشن بینی و روشنگری و استقامت ملی به حساب بیاورند . اگر کسی خیال کند که در مسجد ، فقط چند رکعت نماز می‌خوانند و بیرون می‌آیند و این چه تاثیری دارد ، خطا است .  

آثار و نتایج امر به معروف و نهی از منكر در قرآن و حدیث

حـضـرت عـلی(علیه‌السلام) به فرزندش فرمود: امر به معروف كن تا اهل معروف باشی.1

همان گونه كه هركس لباس می‌شوید، دست خودش نیز پاك می‌شود; كسی كـه مـردم را بـه خیر دعوت می‌كند، به طور طبیعی سعی می‌كند تا خودش نیز به آن كاری عمل كند كه به دیگران سفارش می‌كند.

امـیـرالـمومنین علی(علیه‌السلام) می‌فرماید: «لعن الله الامرین بالمعروف، الـتـاركـیـن لـه، و الـنـاهین عن المنكر، العاملین به 2؛ لعنت خـداوند بر كسانی كه مردم را به كار نیك دعوت می‌كنند و خود آن را انـجـام نمی‌دهند، و نفرین خدا بر افرادی كه دیگران را از كارهای ناپسند دور می‌دارند و خود آن را به جای می‌آورند.

آثار اجتماعی امر به معروف و نهی از منكر

1-  اجـرایی شدن احـكـام اسـلام: امـر بـه معروف و نهی از منكر راه پـیـامـبـران و روش صالحان است، فریضه بزرگی است كه به سبب آن، واجبات اسلامی برپا می‌شود.3

2- عـدالـت اجـتماعی: امر به معروف و نهی از منكر با برگرداندن حقوق بـه صاحبان اصلیش و مخالفت با ستمگر همراه است. هم چـنـیـن تقسیم عادلانه بیت المال و غنایم را در پی دارد و صدقات (مـالیات‌های شرعی) از جاهای لازم گرفته شده، در جای حق و مناسب مصرف می‌شود.4

3- سازندگی: به وسیله امر به معروف و نهی از منكر زمین آباد می‌شود.5

4- اسـتـواری نظام اسلامی: «بها یستقیم الامر» 6؛ به وسیله امر به معروف و نهی از منكر، امر «حكومت» مستقیم و استوار می‌گردد.

5- امنیت: به وسیله امر به معروف و نهی از منكر... راه‌ها امن می‌گردد... و از دشمنان انتقام گرفته می‌شود.7

6- خیر و سلامتی: پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمودند: امت من تا زمانی كه امر به معروف و نهی از منكر كنند، در خیر و سلامتی‌اند.8

7- قـدرتمـندی مومنان: هركس امر به معروف كند، مومنان را قدرتمند می‌كند.9

8- تـضـعـیـف جبهه نفاق: در قرآن آمده مردان و زنان منافق برخی مـانـنـد برخی دیگرند كه امر به منكر و نهی از معروف می‌كنند و مشتهای خویش را علیه شما گره می‌زنند.10

اثرات لقمه حرام در کلام بزرگان

بر اساس روایات غذای حرام، یکی از مؤثّرترین عواملی است که مانع قبولی عبادات و استجابت دعا می‌شود.

اکنون به سخنانی از بزرگان دین و رهروان کوی شریعت می پردازیم که ریشه در آن روایات دارند. این سخنان از آن جهت اهمیت دارند که هم شرح و توضیحی هستند بر آن روایات و هم با بیانی مصداقی، مفهوم آنها را برای ما روشن تر می کنند.

---

تجمل گرایی از پیامدهای حرام خواری

آیت الله العظمی مظاهری ضمن اشاره به این مطلب مهم می نویسد: کسی که غذای حرام می‌خورد، نه تنها توفیق سیر و سلوک و عروج به مقامات عرفانی پیدا نمی‌کند، بلکه ممکن است در اعتقادات خود سست و بی‌دین شود. لقمه حرام، اثرات سوء فراوانی دارد و آفات بی‌شماری به همراه خواهد داشت، که از آن جمله می‌توان به تجمّل گرایی اشاره کرد. بسیاری از مردم به زندگی تجملّی مبتلا شده‌اند و با این استکبار و خودخواهی که می‌ورزند، انتظار استجابت دعا هم دارند. دعای آنان در اثر مال‌ اندوزی حرام و خودگرایی مستجاب نمی‌شود و بدبختی بدتر این است که خداوند متعال را در گرفتاری‌ها و مستجاب نشدن دعای خود، مقصر می‌دانند. (1)

    در واقع نگاهی به نحوه‌ عزاداری بانوان در عصر حاضر نشان می‌دهد كه عزاداری این قشر جامعه همواره با مسائل و آسیب‌هایی روبرو بوده كه توجه به آن‌ها بسیار مهم و ضروری است، حال آن‌كه بانوان به دلیل وجود عواطف و احساسات شدید گرایش بیشتری نسبت به مسائل مذهبی دارند و به همین دلیل شناخت آسیب‌ها و مشكلات آنان در برپایی مراسم عزاداری و آسیب‌شناسی آن امری ضروری است.

خرافات و شبهات

      از آسیب‌های جدی در زمینه‌ی عزاداری بانوان هم‌چون آقایان ورود خرافات و شبهات به محافل مذهبی است. شاید دلیل این امر، نبود روحانیان و مُبلّغان آگاه، فعال و باسواد باشد كه به دلیل عدم آگاهی باعث ورود خرافات و شبهات در وقایع محرم و مسائل مربوط به دین می‌شوند. هم‌چنین از آن‌جا كه اكثر بانوان به دلیل وجود مشغله‌های فراوان، كمتر فرصت حضور در جامعه را می‌یابند و به تبع آن از مسائل روز جامعه بی‌اطلاع هستند وجود یك مُبلّغ آگاه و فعال می‌تواند تأثیر به‌سزایی در آگاهی آن‌ها داشته باشد. شاید در جامعه‌ بانوان هنوز خرافات و شبهات به صورت جدی شیوع نیافته باشد اما برخی برخوردها زنگ خطری جدی در این رابطه است.

        در این زمینه با اشاره به اینكه عزاداری در عاشورا توسط بانوان اوج گرفته و حضرت زینب(س) در كربلا و ام‌البنین در مدینه اولین مراسم عزاداری را انجام داده‌اند، می توان گفت: عاشورا جریانی است كه یك بال آن احساسات و عواطف است و از آن‌جا كه این بُعد در زنان بسیار قوی بوده آنان نقش مهمی در تبیین جریان عاشورا دارند.

       در مورد وضعیت عزاداری بانوان با بیان اینكه به علت ریشه‌های محكم مذهبی، مراسم و مجالس متعددی توسط بانوان در سطح شهر برگزار می‌شود كه در زمینه ی تعداد و استمرار برگزاری این مجالس نیز زنان از مردان جلوتر هستند،می توان افزود: متأسفانه محتوای مجالس زنانه بسیار خام و ساده و خالی از معارف عمیق و اصیل اسلامی است.

 
الف. اساتید و دانشجویان، در صورتی که با قصد اقامت ده روز یا بیشتر، در محل درس و تدریس یا خوابگاه می‌مانند:
مراجع محترم تقلید: برای این‌گونه افراد، نماز تمام و روزه صحیح است.
ملاحظه: در صورتی که تصمیم جدّی بر ماندن ده روز گرفته باشند و حداقل بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی، به دلیلی، تصمیم برگشت به وطن یا مسافرت دیگر داشته باشند، نماز و روزه آنها تا زمانی كه در محل اقامت هستند، کامل خواهد بود.
ب. اساتید و دانشجویان، در صورتی که کمتر از ده روز در محل درس و تدریس یا خوابگاه می‌مانند:
امام خمینی (ره): نماز شکسته است و روزه صحیح نیست. [مقلدان ایشان باید با توجه به فتوای مرجع تقلید زنده خود در مسأله بقاء بر میت، عمل کنند.]
آیت‌الله خامنه‌ای: اساتید و دانشجویان بورسیه و مأمور به تحصیل اگر در کمتر از ده روز حداقل یک بار بین وطن و دانشگاه رفت و آمد داشته باشند، نمازشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه شان صحیح است. [اما دیگر دانشجویان می‌توانند در مسأله سفر تحصیلی به فتوای مجتهدی که نماز را تمام و روزه را صحیح می‌داند، عمل نمایند.]
آیات عظام بهجت (ره)، صافى، فاضل (ره) و نورى: اساتید و دانشجویان، اگر در کمتر از ده روز، حداقل یک بار، بین وطن و دانشگاه رفت و آمد داشته باشند و این وضعیت، تا مدتى ادامه داشته باشد [حداقل حدود سه ماه] كثیرالسفر محسوب می‌شوند و نمازشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه صحیح است.
آیت‌الله مکارم:
1. کسانى که حداقل سه روز در هفته در رفت و آمد باشند و این برنامه حداقل دو ماه ادامه می‌یابد، كثیرالسفر محسوب می‌شوند و نمازشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه شان صحیح است.
 
 

بعضی وقتا اتفاق می افته که موقع نماز خوندن مهرتون رو گم میکنین بچه ای بر میداره کسی با پاش اونو ازتون دور میکنه و ... حالا باید چکار کرد آیا اون چیزی که بیشتر افراد انجام میدهند درسته ؟ منظورم سجده بر ناخن دستشونه؟ واقعیت اینه که قطعا هیچ مرجع تقلیدی ناخن را بعنوان چیزی که سجده بر اون درسته بیان نکرده. اما وظیفه چیه؟

اول: اگر وقت نماز زیاده و میشه دوباره نماز خواند بدون قضا شدن باید نماز رو شکست و مهر برداشت و نماز خواند

دوم اگر وقت نماز تنگ است و دیگه فرصت نیست که نماز دوباره خوند و قضا میشه در این صورت باید این کارها رو انجام داد؛

در مرحله اول لباس انسان اگر از جنس پنبه و کتان است

در مرحله بعد پشت دست

و در مرحله بعد نگین انگشتری اگر ماده معدنی باشه مثل عقیق

حالا شما خودتون نظر مرجع تقلیدتون رو بخونین اما اول نظر امام رو خمینی رو بخونین بعد اگه تفاوتی بین نظر اما با نظر مرجعتون بوده اشاره شده

اگر بین نماز مهر خود را از دست بدهم برچه چیزی سجده کنم؟

امام خمینی- فاضل-  خوئی تبریزی - صافی مساله 1084 : اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است ندارد یا اگر دارد بواسطه سرما یا گرمای زیاد و مانند اینها نمی‏تواند بر آن سجده کند باید به لباسش اگر از کتان یا پنبه است‏سجده کند و اگر از چیز دیگر است بر همان چیز سجده کند و اگر آن هم نیست باید بر پشت دست و چنانچه آنهم ممکن نباشد به چیز معدنی مانند انگشتر عقیق سجده نماید.

 زنجانی ، گلپایگانی، اراکی:  اما اگر از کتان یا پنبه نیست بر پشت دست.

 سیستانی: قبل از سجده بر لباس، سجده­ی بر قیر1 و زَفت2 مقدم است و اگر بر آنها ممکن نیست بر لباسش یا هر چیز دیگری که در حال اختیار سجده بر آن صحیح نیست و تا سجده بر لباس ممکن است بر چیز دیگر سجده نکند.

سؤال 31. آیا استفاده از طبل، سنج و نى در مراسم عزادارى جایز است؟

جواب: استفاده از طبل و سنج که از آلات لهو نیست و براى نظم بخشیدن به حرکت سینه زنان و زنجیرزنان است، مانعى ندارد; ولى از نى زدن اجتناب شود و هنگامى که به مساجد مى رسند همه را خاموش کنند.

سؤال 32. آیا طبل زدن که از کارهاى لشکر یزید بوده، و مسلّماً موجبات مزاحمت و تضییع حقوق همسایه ها مى شود مجاز است؟

جواب: طبل زدن اختصاصى به لشکر کفّار نداشته است و استفاده از آن براى تنظیم حرکت دسته جات در شارع عام مانعى ندارد.

سؤال 33. وظیفه خطیرى بر عهده شیعیان ابا عبدالله(علیه السلام)و عزادارى براى آن حضرت مى باشد. از قدیم هیئت هاى حسینى با زدن طبل در خیابان، در گروه هاى مردمى به عزادارى مى پرداختند. اخیراً سخن هایى رایج شده که براى افرادى که در حال استراحت هستند، سر و صدا ایجاد مى شود. آیا باید حضور مردم را مخفى کرد؟ چنانچه وقت و زمان این عزادارى ها مناسب باشد زدن طبل چه حکمى دارد؟

جواب: هر گاه در زمان هاى مناسبى طبل بزنند که مردم معمولاً در خواب نیستند و رعایت اعتدال را نیز بنمایند مانعى ندارد.

سؤال 34. چنانچه در مراسم شام غریبان اباعبدالله(علیه السلام)هم زمان با مدّاحى، نى نواخته شود چه حکمى دارد؟

جواب: هرگاه آهنگ آن، مناسب مجالس لهو و فساد باشد جائز نیست.

سؤال 35. نواختن سازهایى همانند سنج و دمام(1) در مسجد و در مراسم عزادارى امام حسین(علیه السلام) چه حکمى دارد؟

جواب: در مسجد جائز نیست; ولى در دسته جات سینه زنى و عزادارى مانعى ندارد. البتّه به صورتى که مایه آزار مردم نشود.