اولین قطاری که وارد ایران شد ماشین دودی نامیده می شد و از تهران به شهر ری رفت و
آمد می کرد. در سال ۱۸۸۲ (میلادی) و ۱۲۶۱ شمسی خط تراموایی بین
تهران و شاه عبدالعظیم به طول ۸۷۰۰ متر کشیده شد. عرض این راه آهن یک متربود و
به وسیله مسیو بواتال فرانسوی اجرا شد و بعدها به یک بلژیکی واگذار شد.
در ۹ نوامبر ۱۸۹۰ ناصرالدین شاه قاجار
پیماننامهای با روسیه تزاری امضا نمود که ایران را از ساخت راه آهن تا ده سال باز
میداشت. این محدودیت در دسامبر ۱۸۹۹ برابر با شروط وام۶۰٬۰۰۰٬۰۰۰ فرانکی روسیه با دستخط
مظفرالدینشاه برای ده سال دیگر تمدید شد.
مسیر راه آهنی نیز از بندر انزلی و پیره بازار
به رشت وجود داشته که بعدها جمعآوری شدهاست. ۱۲ کیلومتر از این مسیر تا اواسط دوره رضا شاه همچنان مورد
استفاده بودهاست.
در سال ۱۹۱۸ میلادی، راه آهنی از بوشهر تا برازجان به طول
۶۰ کیلومتر توسط انگلستان
کشیده شد. این خط آهن بیشتر جنبه نظامی داشت، اگرچه واردات کالای انگلستان را نیز
از طریق بوشهر آسان مینمود. در پایان جنگ جهانی نخست، انگلستان پیشنهاد فروش این
راه آهن را به شهرداری بوشهر داد که متأسفانه بودجه شهرداری این شهر تکافوی خرید
آن را نکرد و این مسیر توسط سازندگانش جمعآوری و مصالح آن به بصره انتقال یافت.
منابع :
- سایت آسمونی
- دائرةالمعارف کودکان و نوجوانان، انتشارات پیام آزادی، سال ۱۳۸۱.
- سایت دنیای اقتصاد
- دانش نامه ویکی پدیا
- سایت تالاب