زبان نقش و نگارهای فرش دستباف

در زبان فارسی واژه هنر معادل « فن » و گاه « صنعت » به کار رفته است . به غیر از آن این واژه به معانی مختلف نظیر : علم کمال فضل زیرکی شجاعت عدالت شهامت و تقوی نیز یاد شده است .

هنر فرش دستباف ،کاشی کاری ،خوش نویسی و معماری ایرانی بیش از همه چشمگیر است و در دنیا شهره آفاق است . عمر فرش ایرانی به تاریخ کهن هنر و فرهنگ ایرانی برمی گردد تحسین جهانیان از هنر ایران بخصوص قالی ایران ناشی از تلاش عشق و ذوق هنری مردم ایران همراه با فرهنگ ملی و پررمز و راز ایرانیان می باشد.

حدیث فرش ایران حدیث عاشقان ناشناخته ای است که هنر خود را که تنها خودشان به مفهوم آن آشنا هستند با پیچیدگی نقش و نگاری که با رنگ به آن معنی داده اند. فروتنی و اخلاص هنرمندان فرش ایران ستودنی است طوری که آنان حتی از به جا گذاشتن نام و نشان و زمان خویش بر روی آفریده خود پرهیز داشته اند.

تاریخ پر فراز و نشیب ایران بخشی از سرگذشت ما ایرانیان در اساطیر افسانه ها و داستان های تاریخی سیر می کند. حماسه پرداز بزرگ ایران حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی در ابتدای اثر ماندگار و بی مانند خود « شاهنامه » درباره تاریخچه « گستردنی » و « روشن » در ایران اشاره دارد و علاوه بر آن با بافتن فرش را نیز به طهمورث نسبت میدهد :

نقوش فرش دستباف گاهی پیامدار نوع فرهنگ جاری تاریخ معماری اقلیم و زمان بافت آن می باشد. طرح و نقشه در فرش نشانگر نوع نگاه هنرمندان به محیط و اقلیم و طبیعت پیرامون است نقوش فرش دستباف ایرانی مملو از جهان بینی فلسفی و معنویت صاحب اثر در نهایت سادگی جلوه می نماید. هنرمندان علاوه بر بکارگیری عناصر طبیعی و یا خیالی عوامل و پدیده های موثر در زندگی بشری را اعم از وقایع تاریخی حوادث طبیعی معماری و... را به زبان نقش و نگار به مهارت و چیره دستی خاصی به تصویر می کشند.

نقوش و طرح های فرش هر کدام نماد و پیامدار معنویت و عرفان می باشند. از انواع طرحهای موجود در فرش دستباف می توان طرح اسلیمی افشان بته درختی شکارگاه و... را نام برد که هر کدام پیامی را می رسانند.

طرح اسلیمی الهام گرفته از پیچ و خم گیاهان جانوران درختان و نقش و نگار طبیعی است . از انواع طرح های اسلیمی می توان دهان اژدری و ماری را ذکر کرد. چون آرایش و شکل ظاهری خطوط این نقوش همچون اندام اژدهای افسانه ای و مار است به همین نام نیز معروفند.

طرح افشان برگرفته از گلها گیاهان شاخ و برگ درختان و حیوانات می باشد.

نقش بته نمودار درخت سرو است . سرو مظهر و نماد سبزی و شادابی بوده که این طرح در خاتم ها شال ها قالی گلیم و حتی در کاشیکاری بناها دیده می شود. در طرح درختی بیشتر از درختان سرو بید مجنون که نماد حزن و اندوه را تداعی می کند استفاده می شود. نقش درخت در زندگی آدمی همیشه دارای اهمیت بوده زیرا از درخت سرو می توانستند نیازهای خود را تامین کنند. در جاهایی که درخت نبوده مانند اقلیم کویری و خشک افراد آن مرز و بوم تصویر آن را بر روی صنایع دستی و دست بافتها می آفریدند.

نقشه شکارگاه متشکل از انواع حیوانات از جمله غزال گرگ شیر آهو پلنگ و انواع پرندگان است همچنین از شاخه های درخت و گل نیز بهره جسته که به نقش شکارگاهی حالتی زیبا و دلنشین می دهد. در بخش های زمینه و حاشیه ی فرش تصاویر انسان ها در حال صید و شکار حیوانات وحشی دیده می شود.

گاهی در بعضی از نقوش فرش نقش سیمرغ دیده می شود. سیمرغ پرنده ای افسانه ای است که مظهر ذوب و حل شدگی است . مظهر پرداخت تمام عیار و وابستگی مطلق است که به کبوتر صلح نیز معروف است .

وجود سیمرغ در ادبیات فارسی و عرفانی و تاملات متفکران ما و نیز پیش از اسلام سابقه دارد. در شاهنامه بنابر قراین نقش مربی و رهنما با حضرت جبرئیل (ع ) را بازی می کند زال را بزرگ کرده و تربیت می کند و در هنگام نیاز به کمک قهرمانان می شتابد. در ادب فارسی ماه مظهری از روی زیبا نرگس نماینده چشم بنفشه مظهر زلف باران نشانی از اشک گیسو حکایتی از آبشار شب نشانی از گرفتی بهار تاکیدی بر باروری و شادابی و نمادهای دیگر است که هر یک دلالت بر امری دارد. باغ با اوصاف خاص ظاهری نماد بارزی از بهشت موعود است به نحوی که تصویر لفظی و کلامی آن در قرآن کریم و نهج البلاغه و بعد از آن در حدیث ها و روایتهای اسلامی و سپس در دیوانهای شعرای معروف معاصر و متاخر ایران است .

نقوش هندسی موجود در فرش ایرانی در عین سادگی شاید بیان کننده یک بیت شعر آیه یا سورهای از قرآن کریم داستانی افسانه ای تاریخی و یا حدیث از انبیا باشد. هنر ایرانی سخن و حدیث عشق و معرفت و روحانیت است و ایران را می توان مهد تمدن و فرهنگ و هنر به شمار آورد.

نقوش هندسی موجود در فرش ایرانی در عین سادگی شاید بیان کننده یک بیت شعر آیه یا سورهای از قرآن کریم داستانی افسانه ای تاریخی و یا حدیث از انبیا باشد. هنر ایرانی سخن و حدیث عشق و معرفت و روحانیت است و ایران را می توان مهد تمدن و فرهنگ و هنر به شمار آورد.

واژه سفسطه (Sophisme) ارتباط ریشه ای با سوفسطائی (Sophistēs) دارد که خود از ریشه سوفوس (Sophos) مشتق شده است که در زبان یونانی به معنی خرد، دانایی و فرزانگی است. سوفسطائی که معرب سوفیست است نیز کسی است که با دانش و خرد و فرزانگی سر و کار دارد یا بعبارت دیگر سوفیسطائی اسم فاعلی است از همان بن سوفوس. سوفسطائی از نظر لغوی همان معنی را میدهد که از واژه فیلسوف اراده میشود یعنی کسی که به مباحث عقلی میپردازد و تفلسف (Philosophize، فلسفه ورزی) میکند، اما چرا امروزه سوفسطائی یا سوفیست بودن را با فیلسوف بودن یکی نمیدانند؟ این مسئله علتی تاریخی دارد که پیش از طرح آن شایسته است اندکی پیرامون اینکه سوفسطائیان چه کسانی بودند توضیح داده شود.

سوفسطائیان جماعتی بودند که در زمان سقراط در یونان زندگی میکردند و ادعای دانایی میکردند. کسانی که خود را سوفیست مینامیدند در فنون مناظره و جدل و سخنوری مهارت داشتند و توان اینرا داشتند که طرف مقابل خود را در مباحث ساکت کنند و به قول معروف سر جایش بنشانند. حال در این راه لازم نبود که به حقیقت چنگ بزنند بلکه صرفاً میتوانستند با حربه های مختلف از جمله حملات شخصی، استفاده از ابزارهای روانی، فریاد زدن، استفاده از واژگان زیبا و قلمبه سلمبه و عوام پسند در هر بحث حتی اگر دانشی نسبت به آن نداشتند پیروز شوند. این افراد را همین امروز نیز میتوان دید، کسانی که علاقه ای به حقیقت ندارند و سعی نمیکنند که از حقیقت دفاع کنند بلکه با هر انگیزه ای سعی میکنند با هر ابزاری که میتوانند از آن دفاع کنند و مخالفان را با استدلالنما های خود شکست دهند.

در همین دوران بود که سقراط پا به عرصه حیات میگذارد. سقراط مردی کوتاه قد و کچل و شکم گنده بود که نمیتوانست یک سوفسطائی خوب باشد، روشن است که سوفسطائی چون کارش متقاعد کردن مخاطب است نه کشف حقیقت، برای انجام کارش نیاز به ظاهری زیبا نیز دارد و سقراط فاقد چنین ظاهری بود. کار سقراط پس از تحصیلات نخستینش که گاه آنرا به دموکرتیوس نسبت میدهند این بود که در کوچه بازارهای یونان باستان راه میرفت و با مردم سخن میگفت و از آنها در مورد آنچه که آنرا درست میپنداشتند و ادعای تبحر و ورزیدگی در آن میکردند پرسش میکرد و آنها را به فکر فرو میبرد و به آنها نشان میداد که آنها آنچه را که مدعی دانستنش هستند در واقع نمیدانند.

این تقبیح و تکریه تا جایی ادامه یافت که امروزه و در قرون پس از حیات سقراط وقتی کسی را سفسطه گر یا سوفسطائی مینامند دیگر منظورشان کسی که فرزانه و اهل خرد است نیست بلکه شخص لفّاظی است که در سخنوری و فنون مناظره مهارت دارد و از واژگان و اسلوب فلسفی و منطقی برای دفاع از یاوه هایی که به هر دلیل به دفاع از آنها مجاب است به کرات سوء استفاده میکند و در اینکار اشتهار دارد و وقتی گفته میشود سخنی یا استدلالی سفسطه آمیز است منظور این است که این سخن علی رغم ظاهرش که سعی شده است شبیه استدلالها و سخنان فلسفی باشد و سیاقی علمی دارد عاری از ارزش حقیقی است و سخنی باطل و در یک واژه "استدلالنما" است

اسب دریایی سری بزرگ با پوزه ای لوله ای شکل ودمی نوار مانند وبلند دارد که در آبهای حاره‌ای و معتدل سرتاسر جهان یافت می‌شود. طول بدن اسبهای دریایی از ۱۶ میلی متر تا ۳۵ سانتی متر متغیر است. بدنش تقریبا به طور کامل با توده های استخوانی پوشیده شده که به آن شکل کنده کاری های روی چوب را می دهد . این حیوان بر خلاف نامش یک ماهی است . بیست گونه از این ماهی ها وجود دارند .

تغذیه اسب دریایی :

اسب دریایی از سخت پوستان کوچک تغذیه میکند ، هر چند میگو یکی از غذاهای مورد علاقه آنهاست. اسب دریایی یک روش تغذیه خاص بسیار شبیه به شیوه شکار گربه دارد. شما تا به حال تماشای یک گربه در حال شکار نشسته اید، گاهی اوقات گربه به مدت دو دقیقه بی حرکت مینشیند و به شکار خود نگاه میکند تا اینکه در یک لحظه دم خود را تکان داده و به با چنگال حمله میکند، تاکتیک اسب دریایی هم همین است.

اسب دریایی دوست دارد غذای خود را برای چند دقیقه قبل از اینکه در نهایت تصمیم به حمله بگیرد ،تماشا کند وهنگامی که تصمیم میگیرد ، با چابکی بالا برای گرفتن طعمه حرکت می کند.

اسب دریایی تقریبا در تمام اقیانوس ها ، به استثنای نواحی سردسیریافت می شوند .اسب دریایی برای نگاه داشتن خود بر روی آب دمش رابه گیاهان دریایی متصل می کند .

تولید مثل اسب دریایی

اسب دریای از جهاتی با ماهیها تفاوت دارد . نوع ماده مانند سایر ماهیها تخم نمی ریزد وآنها را به حال خود رها نمی کند بلکه تخم ها را درون کیسه ای در بدن اسب دریایی نر می گذارد . اسب دریایی نر تخم ها را تا هنگام خروج نوزاد حفظ می کند . سپس نوزادان از کیسه بیرون می آیند وصاحب زندگی مستقل می شوند .

طول مدت حاملگی در اسب دریایی بین ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد. تک همسر داری از جمله دیگر خصوصیات غیر عادی اسبهای دریایی می‌باشد.بدن اسب دریایی از صفحات کوچک استخوانی پوشیده است ودر واقع نوعی اسکلت خارجی دارد .

این ماهی غیر معمول بلند قد دارای سری به شکل اسب است و به سمت بالا شنا می کند. بیشتر اوقات اسبهای دریایی بدون حرکت باقی می‌مانند این حالت را به صورت گیر دادن دم چسبیده خود در لابه لای مرجانها و جلبکهای دریایی انجام می‌دهند و با همین حرکت در مقابل دشمنان ایجاد استتار می‌کنند. چشمها مستقل از سر به طرفین حرکت می‌کنند و به این وسیله دائماً مراقبت دشمنان بوده و همچنین غذای خود را جستجو می‌کنند.

این ماهیان به دلیل شکل خاص خود شناگران ماهری نیستند و عمدتاً در امواج و طوفان‌های سهمگین دریا به راحتی از بین می‌روند و تلف می‌شوند. حرکت این ماهیان به جلو توسط باله زدن باله کوچک پشتی آنها است که در هر ثانیه تا ۳۵ بار می‌تواند به لرزه درآید. باله‌های کوچکتر سینه‌ای هم نقش هدایت و فرمان را بعهده دارند.

مراقبت از اسب دریایی :

اسبهای دریایی موجودات مهاجمی نیستند ،آنها غالبا موجوداتی خجالتی بوده و ترجیح میدهند به جای جنگ برای حفظ قلمرو مخفی شوند یک جفت اسب دریایی با متانتی که در وجود این ماهیست و خلق و خوی ستیز گریزی آن گزینه ای مناسب برای ایجاد یک اکوسیستم شاد در آکواریوم هستند.

تانک مناسب اسب دریایی باید ارتفاعی مطلوب حداقل 60 حدود سانتیمتر داشته باشد تا شما بتوانید رقص عاشقانه جفت اسب دریایی در هنگام جفت گیری را ببینید،رقص استادانه بین نر و ماده نیازمند حرکت به سمت بالا در یک مسیر منحنی شکل با شیب کم است و درست مثل این است که شما به تماشای یک رقص عروسی در وسط شقایقها و مرجانها نشسته اید،اگر به سلامت آنها علاقمندید اطمینان حاصل کنید که برای آنها فضاهای مخفی شدن در نظر گرفته اید ،گیاه ها و شقایقهایی در محیط قرار دهید که بتوانند به وسیله دم به آنها متصل شوند در این صورت آنها وانمود میکنند که بخشی از دکور هستند و در کنار آنها از نگهداری از ماهیهای درشت و ترسناک پرهیز کنید