محیط زیست و زندگی . زمین سبز ، آسمان آبی

شاید بارها با خود اندیشیده باشید كه چگونه میتوانید سهمی در حفاظت از محیط زیست داشته و در این راه گام موثری بردارید. یقینا همه ما علاقمند به حفظ محیط زیستمان هستیم  اما شاید ندانیم كه چگونه و با انجام دادن (یا انجام ندادن )چه كارهایی میتوانیم در این جهت گام برداریم. در ابتدا دو اصل مهم  را یادآور میشوم:

- اصل اول اینكه بدانیم لازم نیست شق القمر كنیم ،فقط كافیست ایمان داشته باشیم كه با انجام و عدم انجام بعضی كارهای بسیار كوچك و بدون نیاز به صرف هزینه های زیاد و با به خرج دادن پشتكار و اراده میتوانید  نقش مهمی در حفاظت از محیط زیست داشته باشید. قرار نیست من به تنهایی مشكل ریزگردها ، آلودگی هوا  در پایتخت و یا  انقراض گونه های مهم یا  گرم شدن كره زمین و ...را حل كنم.البته سهم من هم به اندازه خودش مهم و حیاتی است. پس به دنبال اقداماتی باشیم كه در توان ماست و قطعا نتیجه آن میتواند منجر به رفع مشكلات بزرگ  اینچنینی هم بشود.

-اصل دوم این است كه  هرگز تصور نكنید كه اگر فقط من یا عده محدودی اقدامات  سازنده  در جهت حفاظت از محیط زیست را انجام دهند هیچ اثری ندارد(چون همه باید باهم  اقدام نمایند تا اثر قابل توجه حاصل شود) كه در صورت  غالب شدن این تفكر ، ناامید شده و  از ادامه مسیر دست برخواهید داشت. نقش خود را جدی و بزرگ بدانید. هر اقدام كوچك ما مانند استفاده از وسایل نقلیه عمومی،تنظیم موتور خودرو،مشاركت در طرحهای بازیافت زباله و...قطعا موثر و مفید است. هر یك از اقدامات مثبت ما هرچند كوچك هم كه باشد اثر خود را به جا خواهد گذاشت.

اصل شعار روز جهانی محیط زیست 2015 بر مصرف با احتیاط متمركز شده است تا رویاها و آسایش همه انسانهای ساكن كره زمین با توجه به محدودیتهای منابع(آب و خاك و هوا و ...) تامین و محقق شود.تصور كنید 7میلیارد نفر ،روزانه فقط به میزان 10لیتر در مصرف آب شیرین صرفه جویی كنند، در نتیجه روزانه هفتاد میلیون متر مكعب آب صرفه جویی میشود. اگر هر نفرروزانه فقط 50 گرم زباله پلاستیكی كمتری ایجاد نماید،350 هزار تن پلاستیك كمتر در محیط زیست منتشر میشود. ضرب المثل ایرانی كه میگوید قطره قطره جمع شود وانگهی دریا شود دقیقا بر همین مطلب دلالت دارد. البته قطعا این مطلب به ذهن خطور میكند كه مگر ممكن است همه 7 میلیارد نفر اینگونه عمل كنند ؟ این سوال یعنی نقض اصل دوم.هیچكس هم كه اقدامای انجام ندهد من با یقین و ایمان كار خود را انجام میدهم.البته اینجاست كه  نقش بسیار مهم  ما در آموزش و  تشویق و جلب مشاركت دیگران ، اهمیت و جایگاه ویژه مییابد.

یك پیشنهاد: اغلب ما در شبكه های اجتماعی  در گروههایی عضو هستیم و مبادله مطلب میكنیم.روزی یك مطلب جالب زیست محیطی (فهرستی از اقدامات ساده و عملی جهت حفظ محیط زیست)در مطالبمان به اشتراك بگذاریم. كار سختی نیست اما حوصله و اعتقاد میخواهد!!!!! آیا به امتحانش نمی ارزد؟

از همینجا شروع میكنیم : چند اقدام عملی و ساده برای حفظ محیط زیست كه خرج زیادی هم ندارد و البته در بسیاری از موارد موجب صرفه جویی اقتصادی هم میشود:

1-شاید تعجب كنید اما اگر مصرف گوشت را كاهش دهید( مثلا اگر در هفته 2 وعده مصرف گوشت قرمز را كاهش دهید و رژیم گیاهخواری را جایگزین كنید) موجب كاهش گازهای گلخانه ای و در نتیجه كاهش روند گرم شدن كره زمین شده اید. میپرسید چگونه؟ در دامداریها گاز متان (كه از گازهای گلخانه ای است ) از دستگاه گوارشی دامها به میزان زیاد ایجاد و به هوا منتشر میشود. اثر كاهش مصرف گوشت به این شیوه ( در كاهش انتشار گازهای گلخانه ای)در طول یكسال معادل این است كه شما یك ماه خودرو خود را از خانه خارج نكرده باشید. صرفه اقتصادی موضوع و كمك به سلامتی را نیز به منفعت زیست محیطی این اقدام اضافه كنید.

2-از نسخه های الكترونیكی قبض( تلفن همراه،آب،برق،گاز،تلفن و....) استفاده كنید تا كاغذی جهت صدور قبض ،مصرف نشود.مثلا با ارسال P به سامانه 990009 برای همراه اول ،قبض كاغذی صادر نشده و صورتحساب الكترونیك دریافت خواهید كرد. اینگونه سامانه ها  به راحتی در دسترس هستند. كافی است در اینترنت جستجو كرده و به دوستان اطلاع رسانی كنید.كاهش مصرف كاغذ یعنی كاهش تخریب جنگلها و كمك به حفظ آنها.

3- نشتی شیرهای آب، كولر،آبگرمكن و ... را رفع كنید.تعمیر نشتی یك لوله بطور متوسط میتواند مانع هدر رفتن 40 هزار لیتر آب در سال شود.این یعنی كاهش مصرف آب و البته صرفه جویی اقتصادی.

4-از پاكتها و كیسه های نخی و پارچه ای كه به دفعات  قابل استفاده ،هستند استفاده كنیم. به پاكتها وكیسه های پلاستیكی نه بگوییم. رفتارهای پیشینیان ما در این زمینه رفتارهای مقتصدانه و خوبی بوده است.این موضوع كاهش تولید زباله های پلاستیكی را سبب میشود.

5-روزانه ما و فرزندانمان چه میزان كاغذ مصرف میكنیم؟ كاغذهای رنگی،دفاتر مختلف و... كمی فكر كنیم آیا در مصرف كاغذ اسراف و بی توجهی نداریم؟ اگر كاغذهای ناخواسته و به درد نخور یك نفر را در سال جمع آوری كنیم ، معادل 5/1 اصله درخت خواهد بود.از كاغذ به درستی و به شكل بهینه استفاده كنیم.

6-در برنامه های بازیافت زباله مشاركت فعال داشته باشیم.كاغذ،شیشه،پلاستیك و فلزات قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند ،اما اگر به درستی تفكیك شوند.برای تولید یك تن كاغذ باید 15 اصله درخت تنومند قطع شود در حالیكه در بازیافت نیازی به قطع درختان نیست و میزان انرژی لازم برای تولید یك تن كاغذ بازیافتی یك چهارم و میزان آب مورد نیاز كمتر از یك صدم تولید كاغذ از درختان است.

7- از دوچرخه به جای خودرو شخصی (در مواردی كه امكان آن وجود دارد) استفاده كنیم.  پیاده روی در مسافتهای كوتاه را بر استفاده از خودرو ترجیح دهیم.در این صورت به ازای هر كیلومتر، 250 گرم كربن كمتر به جو زمین منتشر میشود.

8- مصرف بطریهای پلاستیكی و ظروف یكبار مصرف را هر چه میتوانیم محدودتر كنیم.در رستورانها و مراسم بجای بطریهای كوچك pet( بطریهای نوشابه و دوغ و ...) از نوشابه و دوغ خانواده استفاده كنیم تا تعداد بطریهای مصرفی كمتر شود.( البته نخوردن نوشابه از نظر بهداشتی بسیار بهتر است).در طبیعت مناظر آزارنده ای از پراكنش انواع ظروف و بطریهای یكبار مصرف میبینیم. تجزیه این بطریها ومواد پلاستیكی در طبیعت گاهی تا 500 سال نیز طول میكشد.

9- برای انجام امور و كارها از زیر ساختهای اینترنت و تلفن و موبایل استفاده كنیم تا ترددهای غیر ضرور ی بالاخص با خودروی شخصی حذف گردد. یادمان باشد هر یك كیلومتر تردد با خودرو 250 گرم كربن به جو زمین منتشر میكند.

10- تنظیم موتور خودرو را بطور منظم و مرتب انجام دهیم.هم صرفه اقتصادی دارد و هم مانع انتشار آلاینده های هوا میشود.

صدها نكته و راه حل برای كمك ما به حفظ محیط زیست و جود دارد.راه حلها و اقداماتی كه هزینه زیادی هم ندارد و اغلب از نظر اقتصادی نیز منفعت خودرا دارد.

شما هم میتوانید راه حلها را بیابید و اقدام كنید و به دیگران هم بیاموزید. مهم این است كه به آنچه انجام میدهید اراده و ایمان داشته باشید.

نكته آخر و پایانی اینكه در آموزه های  دینی و ملی ما بر دوری از اسراف و ریخت و پاش تاكید فراوان شده. یعنی قبل از آنكه شعار روز جهانی محیط زیست در سال 2015 ، بر مصرف با احتیاط قرار بگیرد،هم در تمدن ما و هم در مذهب ما ایرانیان بر این نكته  تاكید وجود داشته است. باشد كه هشیار باشیم.فقط یك زمین داریم با منابع محدود و7 میلیارد انسان كه همه رویاها و آرزوهای زیادی دارند.