"اویس قرنی" که 18 صفر مصادف با روز شهادت وی است،‌ نام یکی از پیروان رسول گرامی اسلام(ص) و امیرالمومنین(ع) است.

وی هرگز پیامبر را ندید ولی پیرویش از آن حضرت به گونه‌ای بود که همواره از وی به عنوان یکی از یاران خاص حضرت محمد(ص) نام می برند.

در ادامه به مطالب کوتاهی پیرامون شخصیت آن مرد نمونه تاریخ می‌پردازیم.

زادگاه اویس:

طبق مطالعات و تحقیقات به عمل آمده، "اویس قرنی" در یمن متولد شده و تاریخ دقیقی از تولد او به دست نیامده است(1)

"اویس قرنی" از راه شتربانی روزگار را با مادر پیر، نابینا و ناتوان خود سپری می‏کرد و از این طریق امرار معاش کرده و به امورات مادر سالخورده‏ی خود رسیدگی می‏کرد.

وی وقتی از مادرش اجازه خواست که به مدینه به قصد زیارت حضرت رسول(ص) مشرف شود، مادرش گفت که رخصت می‏دهم به شرط آن که بیش از نیم روز توقف نکنی، اویس به مدینه سفر کرد و چون به خانه‏ی حضرت پیغمبر(ص) آمد، از قضا آن حضرت در خانه نبود. به ناچار به خاطر قولی که مادر از او گرفته بود مدینه را به قصد یمن ترک کرد. چون پیامبر اسلام(ص) مراجعت کرد، فرمود:

"این نور کیست که در این خانه می‏نگرم.

گفتند:

شتربانی که اویس نام داشت به این سرا آمد و باز شتافت.

فرمود:

این نور را در خانه ما هدیه گذاشت و برفت.

اویس هیچ گاه پیامبر(ص) را ندید، آن حضرت در مورد او گوید:

"تفوح روائح الجنة من قبل القرن و اشوقاه الیک یا اویس القرن،..."(2)

"بوهای بهشت از جانب "قرن" می‏وزد، ای اویس قرن؛ چقدر به تو علاقه دارم.

سپس فرمود:

هر که او را ملاقات کرد، از جانب من به او سلام برساند.

اویس از دیدگاه بزرگان:

سید حیدر آملی، از عرفای قرن هشتم هجری می‏نویسد:

به دلیل قدر و منزلت "اویس قرنی" (رحمه الله علیه) و هم چنین آگاهی کشفی و ذوقی او بر اسرار الهی است که رسول خدا(ص) هنگامی که از جهت ظاهر و یا باطن از طرف یمن، رایحه‏های شریف اویس را استشمام می‏کرد، چنین می‏فرمود:

"من نسیم و رایحه‏ی رحمانی را از طرف یمن می‏بویم."(3)

اویس علاوه بر این افتخارات، توفیق درک حضرت امیرالمؤمنین(ع) را در جنگ صفین پیدا کرد و با حضرت بیعت کرد و در رکاب حضرت با دشمنان دین و امامت جنگید تا این که در همان جنگ به فیض شهادت نائل آمد و توسط حضرت دفن گردید.(4)

منابع برای مطالعه بیشتر:

1- سید محسن امین، اعیان الشیعه، ج 3، ص 513 و 514. (بیروت: دار التعارف للمطبوعات).

2- یکتائی، اویس قرنی (قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‏ی علیمیه قم، چاپ اول 1377).(1) . ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج 1، ص 471 ، بیروت، اداره و تألیفات اشرفیه.

(2) . علامه‏ی مجلسی‏رحمه الله، بحارالانوار، چاپ ایران، ج 42، ص 155، روایت 22، باب 124؛ شیخ عباس قمی، منتهی الامال، انتشارات جاویدان علمی، ص 239، جمعی از اصحاب حضرت امیر (ع).

(3) . سید حیدر آملی، جامع الاسرار و منبع الانوار، انتشارات علمی و فرهنگی، مترجم سید جواد طباطبایی، ص 462.

(4) . شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، انتشارات جاویدان علمی، مجلد کامل، در ذکر جمعی از اصحاب امام علی، ص 239.