تعریف
افزایش بیش از حد طبیعی گودی کمر را کمر گود و یا لوردوز کمری می گویند. در این تغییر شکل میزان گودی کمر بیش از حد طبیعی می شود و زاویه کمری - خاجی که در افراد سالم حدود 30 درجه است، افزایش می یابد. چرخش جلویی لگن هم زیاد می شود و مفاصل رانی در وضعیت خم قرار می گیرند. کفلها به پشت برجسته می شوند و زانوها ممکن است خمیده و یا به عقب فشرده شده شوند.
تشخیص
1- با استفاده از رادیوگرافی جانبی مهره های کمری و اندازه گیری زاویه کمری - خاجی می توان راجع به گودی کمر اظهار نظر کرد. اگر زاویه بیش از 30 درجه باشد، می توان گفت که گودی کمر افزایش یافته است.
2- فرد نسبت به خط شاقولی به پهلو قرار می گیرد. اگر قسمت اعظم ناحیه کمری از پهلو نسبت به خط شاقول جلوتر واقع شود، می توان گفت که گودی کمر افزایش یافته است.
دلایل ایجاد
1- ضعف عضلات شکمی
2- وراثت و عوامل ژنتیکی
3- زایمانهای مکرر
4- استفاده از کفش های پاشنه بلند
5- جابه جایی مهره ها به سمت جلو
6- کوتاهی عضلات سوئز خاصره ای و راست رانی
7- افزایش کیفوز پشتی و افزایش لوردوز کمری به صورت جبرانی به دنبال آن
عوارض
1- درد کمر
2- ظاهر ناخوشایند
3- خستگی زودرس
2- عدم تعادل عضلانی
3- تنگ شدن فضای خلفی دیسک
4- ضعیف شدن عضلات شکمی طویل
5- کشش رباط طولی - قدامی
6- کوتاهی عضلات خم کننده ران و باز کننده کمر
7- ایجاد زمینه مناسب برای بروز آسیب در ناحیه کمر از جمله فتق دیسک
نظر به اهمیت برخی از عوامل ایجاد کننده کمر گود، به توضییح برخی از آن ها می پردازیم:
1- ضعف عضلات شکم
یکی از علل افزایش قوس کمر، ضعف عضلات شکم است که اجازه می دهد محتویات شکم به سمت جلو بیایند و همراه با آن ها، مهره های کمری به سمت جلو کشیده شوند.
برای تشخیص ضعف عضلات شکم، از فرد می خواهیم که به پشت بخوابد و عمل بلند شدن را انجام دهد. اگر نتوانست به حالت نشسته در آید، می توان گفت که عضلات شکمی وی ضعیف هستند.
اگر توانست بلند شود، ولی هنگام بلند شدن گودی کمر افزایش یافت؛ بازهم ضعف عضلات شکمی وجود دارد.
2- استفاده از کفش پاشنه بلند
در افرادی که از کفش های پاشنه بلند استفاده می کنند ( کفش های با پاشنه بیش از5/3 سانتیمتر برای آقایان و 5/4 سانتیمتر برای خانم ها )، محل مرکز ثقل تغییر می یابد و بدن برای حفظ تعادل، گودی کمر را افزایش می دهد.
3- افزایش گودی کمر در خانم ها
در خانم ها افزایش گودی کمر دیده می شود. این افزایش معمولا پس از وضع حمل بیشتر مشاهده می شود و ممکن است طبیعی تلقی شود. به هر حال، اصلاح این تغییر شکل می تواند از مشکلات و عوارض بعدی جلوگیری کند.
حرکات اصلاحی
تمرینات زیر موجب تقویت قسمت فوقانی عضلات شکم می شود:
1- فرد به پشت می خوابد و عضلات شکم و باسن را منقبض می کند. سپس کمر را به زمین فشار می دهد و چند لحظه این حالت را حفظ می کند.
2- فرد به پشت می خوابد و زانوهایش را خم می کند به طوری که کف پاها با زمین تماس پیدا کند و سپس عمل بلند شدن را انجام می دهد و دست ها را به سمت جلو می کشد.
3- فرد در کنار دیوار می ایستد و پاها را اندکی جلوتر از دیوار قرار می دهد. سپس در حالی که زانوها را مختصر خم کرده، سعی می کند عضلات شکم را منقبض کند و گودی کمر را از بین ببرد طوری که کمر با دیوار تماس حاصل کند.
4- فرد با زانوها و ران های خم می نشیند و از حالت نشسته به حالت خوابیده در می آید. وقتی می توان این تمرین را انجام داد که عضلات شکم ار آمادگی کافی برخوردار باشند.
تمرینات زیر موجب تقویت قسمت تحتانی عضلات شکم می شود:
1- فرد به پشت می خوابد و عمل دوچرخه زدن را با پاها انجام می دهد.
2- فرد می ایستد و یک پا را از پشت با دست مخالف می گیرد. در حالی که زانو خم است، پا را به سمت عقب می کشد.
3- فرد روی یک پا می نشیند و پای دیگر را به سمت عقب می برد. سپس زانوی پای عقبی را خم می کند.
4- اگر گودی کمر به صورت جبرانی و بر اثر افزایش کیفوز پشتی (قوز) به وجود آمده باشد باید حرکات اصلاحی در جهت اصلاح کیفوز متمرکز شود.
تذکر! قبل از شروع تمرینات به نکات زیر توجه داشته باشید:
1- قبل از شروع تمرینات ابتدا باید 3 الی 5 دقیقه نرمش کرد.
2- تمرینات را باید به صورت روزانه و سر وقت انجام داد.
3- بین تمرینات باید استراحت کرد.
4- با شکم پر هیچ وقت تمرین نکنید.
گردآورنده:میلاد یوسفی
