مقارن با سال (1334 ه.ق) در اثر اشغال سنندج به وسیله قوای روس روحانیان وفظلا ونامداران این شهر از جمله حاج شیخ عبد الحمد  وآیت الله مردوخ و غیره به رزاب پناهنده شدند وسیله محمود بیگ شهبندر که در قریه دورود در جوار رزاب نزد شیخ علاالدین بود با محی الدین بیگ فرمانده قوای عثمانی در پنجون ارتباط برقرار نمودند سپس تمام خوانین رزاب، روحانیون سنندج ومشایخان عظام هورامان و مریوان شیخ محمود و محی الدین بیگ در خانه محمود خان کانی سانان گرد آمده عقد عشایری و پیمان ناگسستنی بستند. چند روز بعد قوای روس با پشتیبانی بیست عراده توپ و تجهیزات کامل به قصد راندن قوای عثمانی ازپنجون تشکیل یافته بودحرکت می نماید بلادرنگ تفنگچیان هورامی و مریوانی درسه پیچه کاکوذکریا راه را مسدود وطی مصافهای پی درپی تلفات و مهمات و غنائم قابل ملاحضه ای از روسها گرفتند و آنان مجبور به عفب نشینی می نمایند. تعداد دوازده نفر از فاتحین که هشت نفر از این ارقام رزابی بوده اند بدرجه شهادت رسیدند(شهدای رزاب در قبرستان اصحاب عبدالله مدفون می باشند) متعاقب این پیروزی، فرستاده نظامی دولت عثمانی باتفاق شیخ حسام الدین و شیخ علا الدین و شیخ نجم الدین از عبا سقلی سلطان در رزاب دیدار بعمل آورده در نتیجه این ملاقات اردوی بی شماری مرکب از هورامی، لهونی، مریوانی، ژاورودی و کلاترزانی  وکوماسی در رزاب گرد آمده به قصد راندن روسها از سنندج حرکت می نماید. محمود خان دزلی در گردنه آریز با عده مربوطه مستقر می گردد بقیه به حرکت ادامه می دهند چندین سورا پیشرو متشکل از هورامی و کوماسی در تپه های اطراف قریه ارنان در اولین برخورد به جلوداران روس بیست نفر از دشمن ار از پای در آورده اسبها وسلاحشان را به عنیمت می گیرند. بقیه مغلوبین بطرف شهر فراری می شو ند بدون گماردن قوای پشتیبانی کلیه تفنگچیان به تعقیب آنان پرداخته تا داخل صحرای بدون پناهگاه جوار کمیز می تازند. لهونیها به منظور ترس از گرفتن قصاص در این نیروکشی بعنوان پهلودار از کنار اردو حرکت می کردند، در ارتفاعات آبیدر موضوع گرفته و به تماشا پرداخته بودند. فرماندهان روسی از این بی ابتکاری وعدم نظم حداکثر استفاده را برده، مهاجمین را به توپ و خمپاره بسته، سواران روسی درپناه آتشبار، حمله سریع را آغاز و تا گردنه آریز به تعاقب می پردازند. در این محل که قوای محمودخان دزلی استقرار داشت حمله را متوقف کرده وقوای روس را با دادن تلفات سنگین عقب می رانند.همزمان با این مصاف 26 شعبان 1334 حاج شیخ عبدالحیمد در رزاب به رحمت حق پیوست مزارش درجوار شهدای راه حق می باشد. به دنبال این واقعه قسمتی از سواران روسی از گردنه عاشقان گذشتند در اطراف قریه ویس با پاسدارن رزابی درگیرمی شوند. دراین زد وخورد نیز تنی چند از سواران روسی مقتول و مرکبها وسلاح مقتولین بدست تفنگچیان رزاب افتاده که به رزاب نزد عباسقلی سلطان فرستاده می شوند. در این آشفتگی احمدنام مشهور به احمد کل اناخی در رأس عده ای به غارتگری وچپاول و راهزنی پرداخت وسیله تفنگچیان دستگیر به دستور عباسقلی سلطان جلو آبادی رزاب تیرباران گشت.

منبع


نوشته شده توسط هه نا سه در پنجشنبه 26 فروردین 1389 ساعت 10:17 ب.ظ | لینک ثابت | نظرات ()
شبکه اجتماعی فارسی کلوب | Buy Mobile Traffic | سایت سوالات