سه شنبه 8 مهر 1399 04:21 ب.ظ
نظرات ()
برنامه استراتژیک کشور اسلامی از دیدگاه امام علی(ع)
امام علی(ع) چشم انداز برنامه استراتژیک کشور اسلامی را در فرمان به مالک اشتر چنین تبیین فرموده اند:
1- آباد کردن کشور2- اصلاح حال و خیال مردم
3- : به دست آوردن مهر و محبت رعایا
4- عدالت گستری
5- پوشاندن عیوب مردم
6- مشورت با دانشمندان
7- مشورت با تجار
8- مشورت با صنایع
9- رسیدگی به فقرا
10- تماس مستمر با ملت
11- خفظ جان مردم
12- توضیح عملکرد حاکم
13- رضایت اکثریت مردم
14- مدح و ثنا ممنوع
امام علی(ع) در16 فرمان به مالک اشتر
"شرح وظایف حاکم در یک کشور اسلامی"
و "استراتژی دستیابی به چشم انداز "را تبین می فرماید:
فرمان یکم: حاکم در اسلام فقط بنده خداست و القاب اضافی ندارد.
فرمان دوم: دریافت مالیات طبق قانون باید باشد .
تبصره یکم : دریافت مالیات طوری است که صلاح دهنده در آن باشد و کار گیرنده را اصلاح نماید.
تبصره دوم: باید به آباد کردن زمین بیشتر نظر نمایی تا به گرفتن مالیات، چه دریافت مال دیوان، فرع آبادی ملک باشد.
فرمان سوم: جهاد با دشمن
فرمان چهارم: اصلاح حال و خیال مردم
تبصره: چون آیینی پسندیده و رسمی نیکو بینی و دانی که سران امت به آن سنت عمل کرده‌اند و اسباب الفت جماعت و صلاح حال رعیت شده، آن‌را بر هم مزن و مبدل به طریقه دیگر مکن.
فرمان پنجم:آباد سازی مملکت
فرمان ششم: مهر و محبت رعایا را در دل خود بیدار کن و طبعت را به ملاطفت با خلایق وادار نما و مبادا نسبت به بندگان خدا مانند جانور درّنده باشی و خوردن ایشان را غنیمت شماری.
فرمان هفتم: کاری که باید از همه آن را بیشتر دست داری، میانه‌روی در حق باشد و عملی مشتمل بر داد که عدل در آن شامل خاص و عام گردد و به رضای رعایا نزدیک تر.
فرمان هشتم: کسی که در پی عیب مردم افتد و تو را از آن خبردار کند مفسد است، باید او را از خود دور کنی و بدانی که والی به پوشیدن عیب مردم از همه کس سزاوارتر است.
فرمان نهم: ای مالک! تا توانی با صاحبان فضل و دانش صحبت کن و گوش به گفتار حکیمان ده، مگر به دلالت ایشان دانی اسباب رفاه بلاد و سعادت عباد چیست و آن را فراهم آوری.
فرمان دهم: از حال تجار و ارباب صناعات درست جویا شود ... چه این دو صنف ... همه اسباب منفعت و فایده ولایت‌اند و باعث رونق آبادی و اراضی تو آرند.
فرمان یازدهم: ای مالک، زنهار که از حال فقرا و مساکین غافل مانی و ندانی بر محتاج بی‌مال چگونه می‌گذرد و تنگدستان که از وسایل و تدابیر تحصیل معاش محروم‌اند چه می‌کنند.هرگز امتی پاک نشود، مگر حق ضعیف در آن امت از قوی بگیرند و نگذارند بیچاره در عرض حال دلباخته گردد، بر خود بلرزد و زبان او درست یارای سخن گفتن نداشته باشد.
فرمان دوازدهم: این مالک، زیاد در خلوت به سر مبر و خود را از رعیت پنهان مکن و از نظر ایشان بیار غایب مشو.
فرمان سیزدهم: ای مالک، بترس و بپرهیز از ریختن خونی که حلال نباشد زیرا که هیچ چیز بیشتر از خونریزی ناحق سبب خشم و غضب خدا ... نشود.
فرمان چهاردهم: هر وقت کاری کردی که به‌واسطه آن رعایا به تو گمان حیف و میل و جور و ستمی بردند، علت آن کار و عذر خود را برای ایشان واضح و آشکار بگو، تا هم نفس خود را ریاضت دهی هم با رعیت رفق و مدارا کنی.
فرمان پانزدهم: اگر عموم رعیت از تو راضی باشند، نارضایی چند تن زیانی نیارد و برعکس، خوشدلی معدودی خاص جلوی بلوای عام را نگیرد.
فرمان شانزدهم: آن‌ها را مگذار که در مدح و ثنای تو مبالغه نمایند و به کارهایی که نکرده‌ای و نسبت آن به تو دروغ است، تو را ریشخند کنند و ستایند.
