پرسمان قرآنی نماز ( در چه مواقعى مى توان نماز را به جاى نیاورد )

در چه مواقعى مى توان نماز را به جاى نیاورد؟

خداوند متعال درباره وجوب نماز مى فرماید: (...إِنَّ الصَّلَوةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ كِتَـبًا مَّوْقُوتًا) ؛  همانا نماز در اوقات معین بر مؤمنان مقرر شده است. بنابراین نماز هیچ گاه نباید ترك شود. حتى اگر كسى نمى تواند به شكل عادى انجام دهد، باز هم نماز را باید بخواند ؛ مثلاً اگر كسى ایستاده نمى تواند نماز بخواند باید نشسته آن را به جا آورد و اگر نشستن هم برایش ممكن نیست باید خوابیده نماز بخواند ... و تنها در یك مورد نباید نماز بخواند و آن هنگام عادت ماهیانه زنان است.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( در چه مواقعى مى توان نماز را به جاى نیاورد )،
[ چهارشنبه 14 اسفند 1398 ] [ 04:48 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( اقتدا به امام جماعتی که مردم را اذیت می کند )

اگر امام جماعت یك شهر، مردم را اذیت كند و آزار برساند، آیا دوباره مى توان پشت سر او نماز خواند؟

براى روشن شدن پاسخ، باید دو مسئله به درستى توضیح داده شود: یكى این كه امام جماعت، باید داراى چه صفات و خصوصیاتى باشد و دیگر این كه آزار و اذیت مؤمنین چه حكمى دارد؟

درباره مسئله اول (صفات امام جماعت)، مراجع معظّم تقلید، در رساله هاى عملیه خویش مى فرمایند: «امام جماعت باید بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامى، عادل و حلال زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند و اگر مأموم مرد است، امام هم باید مرد باشد مبحث جماعت، شرایط امام جماعت

بنابراین، یكى از صفات امام جماعت، عدالت است ؛ یعنى باید در جاده مستقیم دین حركت كرده و از گناه بر كنار باشد. امام صادق(علیه السلام) در حدیثى به نقل از پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) مى فرماید: (اِمامُ القومِ وافدهم الى الله فقدّمُوا فى صلاتِكم افضلكم) ؛ امام یك قوم، برنده آن ها به سوى خداوند است ؛ بنابراین، در نمازهایتان بهترین خویش را مقدم سازید.

بنابراین، امام جماعت باید عادل بوده، و از گناه به دور باشد .

مسئله دوم: در دین مبین اسلام، اذیّت دیگران، از گناهان بزرگ شمرده شده است ؛ خداوند متعال مى فرماید: (وَ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَـتِ بِغَیْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَـنًا وَ إِثْمًا مُّبِینًا)؛ و آنها كه مردان و زنان با ایمان را براى كارى كه انجام نداده اند، آزار مى دهند، متحمل بهتان و گناه آشكارى شده اند .

روایات اسلامى هم، كسانى كه موجبات آزار و اذیّت مؤمنان را فراهم مى سازند، با لحنى بسیار شدید نكوهش كرده اند؛ در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) اذیّت مؤمن، جنگ با خداوند به شمار رفته است.

در حدیثى دیگر پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) مى فرمایند: هر كس مؤمنى را اذیّت كند، مرا آزار رسانده و هر كس مرا آزار برساند، خداوند را اذیّت كرده است. و چنین شخصى، مشمول آیه 57 سوره احزاب مى شود كه خداوند مى فرماید: آنها كه خدا و پیامبرش را اذیت مى كنند، خداوند آنها را در دنیا و آخرت، از رحمت خویش دور ساخته و براى آنها عذابى خوار كننده آماده كرده است.

آرى! آزار دیگران در دین اسلام، نه تنها حرام شده، بلكه از گناهان بزرگ به شمار مى آید .

با توجه به این دو مسئله، پاسخ این است كه اگر شخصى مؤمنان را اذیت كند، به هیچ وجه نمى تواند عهده دار امامت و جماعت شود، چرا كه امامت جماعت، خود منزلت بزرگى است و كسى باید عهده دار آن شود كه عادل بوده و از گناه و آلودگى بركنار باشد، در حالى كه آزار و اذیّت مؤمنان، از گناهان بزرگ است و شخصى كه این صفت زشت در او باشد، هیچ گاه نمى تواند امامت جماعت را به عهده گیرد .

در پایان چند نكته را یادآورى مى كنیم :

1 - آن چه در بالا گفتیم، درباره امام جماعتى است كه مردم را مى آزارد، اما اگر نزاعى بین امام جماعت و شخص به خصوصى پیش بیاید و او كار امام را آزار و اذیّت به خود بپندارد، در این مورد تنها خودش مى تواند پشت سر آن امام نماز نخواند، اما دیگران مى توانند به او اقتدا نمایند .

2 - در صورتى كه شخصى به نظر خودش، مورد اذیّت امام قرار گرفته، تنها مى تواند در نماز جماعت به او اقتدا نكند، اما حق ندارد علیه او تبلیغ نموده، او را هتك كند، چرا كه هتك و اهانت به مؤمن، خود از گناهان كبیره است .

3 - در بسیارى از موارد، ما در ظاهر چنین مى پنداریم كه امام جماعت، با انجام كارهایى، سبب اذیت بعضى شده اند، اما اگر در آن كارها دقت كنیم چه بسا آن افراد براى انجام كارهاى خود، دلیل محكم و قانع كننده اى داشته باشند و در واقع، اذیّتى به كسى انجام نشده باشد ؛ به هر حال باید مواظب باشیم، شیطان با وسوسه و تشكیك كردن در عدالت امام، ما را از بركات نماز جماعت كه ثواب هاى فراوانى براى آن نقل شده، باز ندارد و موجبات محرومیت ما را فراهم نسازد.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( اقتدا به امام جماعتی که مردم را اذیت می کند )،
[ دوشنبه 25 خرداد 1394 ] [ 06:22 بعد از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز (خواندن تعقیب بعد از نمازهای قضا)

آیا براى نماز قضا مى توان تعقیب خواند؟

قرآن مى فرماید: (فَإِذَا فَرَغْتَ فَانصَبْ * وَ إِلَى رَبِّكَ فَارْغَب)  سوره انشراح آیه   7 و 8  ؛ پس هنگامى كه از كار مهمى فارغ شدى، به كار و طاعت دیگر بپرداز و به سوى پروردگارت با اشتیاق روى آور.

 از امام باقر(علیه السلام)در تفسیر این آیه، چنین نقل شده است : هنگامى كه از نماز، فراغت یافتى، در همان حال كه نشسته اى ، به دعا بپرداز و از خداوند هر چه از دنیا و آخرت مى خواهى ، تمنا كن و هنگامى كه از دعا فارغ شدى ، به سوى خداوند متعال توجه كن.

 از مجموع این آیه و روایت مى توان استفاده كرد كه دعا و تعقیبات بعد از نماز ، كارى پسندیده و مستحب مى باشد  و بین نماز قضا و غیر آن در این جا فرقى نیست .

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز (خواندن تعقیب بعد از نمازهای قضا)،
[ یکشنبه 20 اردیبهشت 1394 ] [ 08:45 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز (شعار ها و تکبیرهای بعد از نماز )

پس از سلام نماز اغلب نمازگزاران سه بار با صداى بلند تكبیر گفته، همراه آن، شعارهایى مى دهند، سؤالى كه مطرح مى شود این است كه آیا اسلام و قرآن این شعارها را بدعت و غیر اسلامى مى داند، یا خیر؟ اگر بدعت نیست دلیل عقلى، قرآنى و اجتماعى آن را به طور مشروح، واضح و مستدلّ و شرعى ـ فقهى بیان فرمایید.

«بدعت» نسبت دادن امور خارج از دین به دین است، ولى شعار كه نوعى ابراز عقیده و موجودیّت وحمایت و پشتیبانى است بدعت نمى باشد، زیرا اوّلا: هیچ دلیلى شرعى بر نهى از آن وجود ندارد، ثانیاً: شعار اگر در جهت تأیید اسلام و مسلمانان باشد، مى تواند مصداقى از (تَوَاصَوْا بِالْحَقِّ) ؛ و نیز (وَأَعِدُّوا لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّة...) ؛ هر نیرویى در قدرت دارید، براى مقابله با آنها ( دشمنان )  آماده سازید...، چرا كه شعارْ افكار را در یك محور منسجم مى كند واز نظر روانى تأثیرى منفى بر دشمن مى گذارد.

گذشته از این، شعار دادن سابقه اى تا صدر اسلام دارد. پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) بارها در جنگ ها متوسل به شعار شدند. شعارهاى «الله اعلى و اجل، الله اعلى و اجل» مسلمانان در برابر شعار دشمن: «اعل هُبل، اعل هُبَل» و نیز «الله مولانا و لا مولى لكم» در برابر «نحن لنا العزّى و لا عُزَّى لكم» كه از سوى دشمن در پایان جنگ احد سر داده شده بود، در تاریخ معروف است .

بنابراین، شعارهایى كه براى تحكیم حكومت اسلامى و كیان مسلمانان باشد، نه تنها از آن نهى نشده كه از این بابت (نصرت دین و جامعه مسلمانان) مستحب نیز هست .

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز (شعار ها و تکبیرهای بعد از نماز )،
[ دوشنبه 24 فروردین 1394 ] [ 11:00 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( فضیلت نماز شب از منظر قرآن )

آیاتى كه در فضیلت نماز شب آمده، بیان فرمایید.

1 - توصیه به نماز شب براى رسیدن به مقام محمود (شفاعت): (و مِن الّیل فتهجّد به نافلة لّك عسى أن یبعثك ربّك مقاما مّحمودا ) و پاسى از شب را ازخواب برخیزو قرآن و نماز بخوان! این یك وظیفه اضافى براى توست؛ امید است كه پروردگارت تو را به مقامى در خور ستایش برانگیزد .

2 - نماز شب همراه با ترس و امید: (تتجافى جنوبهم عن المضاجع یدعون ربّهم خوفا و طمعا و ممّا رزقنـهم ینفقون) ؛ پهلوهایشان از بسترها در دل شب دور مى شود و بپا مى خیزند و رو به درگاه خدا مى آورند و پروردگار خود را با بیم و امید مى خوانند و از آن چه به آنان روزى داده ایم انفاق مى كنند .

3 - تمجید از كسانى كه سحرگاهان از درگاه الهى طلب آمرزش و مغفرت مى كنند: (كانو قلیلا مِّن الّیل ما یهجعون * و بالأسحارهم یستغفرون) ؛ آنها كمى از شب را مى خوابیدند و در سحرگاهان استغفار مى كردند .

4 - یاد نیكو از كسانى كه در طول شب در سجده و قیامند: (أمّن هو قـنت ءانآء الّیل ساجدا و قآئما یحذر الأخرة و یرجوا رحمة ربّه قل هل یستوى الّذین یعلمون و الّذین لایعلمون إنّما یتذكّر أولوا الألبـب)؛ آیا چنین كسى با ارزش است یا كسى كه در ساعات شب به عبادت مشغول است و در حال سجده و قیام، از عذاب آخرت مى ترسد و به رحمت پروردگارش امیدوار است؟! بگو:«آیا كسانى كه مى دانند با كسانى كه  نمى دانند یكسانند؟! تنها خردمندان متذكر مى شوند .

5 - نماز شب، نشان اخلاص و ادّعاى راستى در ایمان است. (إنّ ناشئة الّیل هى أشدّ وطـاً و أقوم قیلا)

6 - دعوت پیامبر(صلى الله علیه وآله) به نماز شب: (یـأیّها المزّمّل * قم الّیل إلاّ قلیلا * نّصفه أو انقص منه قلیلا * أوزد علیه و رتّل القرءان ترتیلا) ؛ اى جامه به خود پیچیده! شب را جز كمى، بپاخیز! نیمى از شب را، یا كمى از آن كم كن، یا بر نصف آن بیفزا و قرآن را با دقت و تأمل بخوان .

7 - توصیه به ذكر نام خدا و نماز شب: (و مِن الّیل فاسجد له و سبّحه لیلا طویل) ؛ و در شبانگاه براى او سجده كن و مقدارى طولانى از شب، او را تسبیح گوى .

8 - یاد نیكو از كسانى كه نماز شب به پا مى دارند و به یاد خداوند هستند، حتى از اهل كتاب: (من أهل الكتـب أمّة قآئمة یتلون ءایـت اللّه ءانآ الّیل و هم یسجدون) ؛ آنها همه یكسان نیستند؛ از اهل كتاب، جمعیتى هستند كه به حق و ایمان قیام مى كنند و پیوسته در اوقات شب، آیات خدا را مى خوانند، در حالى كه سجده مى نمایند .

بعد از ذكر آیات قرآن درباره نماز شب، شایسته است محتواى برخى از احادیث را در فضیلت نماز شب نیز بیان كنیم. در روایات آمده است كه: نماز شب شرف مؤمن است، باعث صحت بدن و كفاره گناهان و برطرف كننده وحشت قبر مى باشد، روى را سفید و بوى را پاكیزه و روزى را جلب مى نماید و... .

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( فضیلت نماز شب از منظر قرآن )،
[ جمعه 14 فروردین 1394 ] [ 12:00 بعد از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( چرا مأموم در نماز جماعت حمد و سوره را نمى خواند )

چرا مأموم در نماز جماعت حمد و سوره را نمى خواند؟ و دیگر آن كه چرا سجده آخر نماز جماعت كمى طولانى تر از بقیه سجده ها است. لطفاً آیه یا ذكرى را كه در آن خوانده شود، بیان فرمایید.

با توجه به آن چه قبلا درباره فلسفه احكام گذشت، شرایط و اجزاى نماز جماعت نیز حكمت هایى دارد كه ممكن است برخى از آنها بر ما روشن شود و بسیارى هم فراتر از عقل ما باشد. پس لازم است طبق آیات و روایات عمل كنیم اگرچه فلسفه آن را نفهمیم.

نماز جماعت كه به صورت گروهى برگزار مى شود، یك نفر امام و دیگران تابع و پیرو او هستند. در قرآن مى خوانیم: (و إذا قرئ القرءان فاستمعوا له و أنصتوا لعلّكم ترحمون) و چون قرآن خوانده مى شود، گوش بدان فرا دهید و خاموش مانید، امید كه بر شما رحمت آید. واژه «أنصتوا» از ماده «انصات»، به معناى سكوت توأم با گوش دادن است. در برخى روایات نیز آمده است: هنگامى كه در نماز جماعت هستید و امام جماعت مشغول قرائت قرآن (خواندن حمد و سوره) مى باشد، بر شما لازم است كه به او گوش داده و سكوت اختیار كنید.

 البته این حكمت بیشتر با نمازهاى جهریه (نمازهایى كه بلند خوانده مى شوند، مانند نماز صبح و مغرب و عشا) سازگار است ؛ از این رو فقها فتوا داده اند كه در همین نمازها چنان چه مأموم صداى امام جماعت را نشنود، مى تواند خود به قرائت بپردازد. امّا در مورد نمازهاى اخفاتیه (نمازهایى كه آهسته خوانده مى شوند، مانند: ظهر و عصر) در روایات آمده است كه قرائت حمد و سوره همه مأمومین تنها به امام اختصاص یافته و بر عهده او است.

امّا براى سجده آخر نماز آیه اى وارد نشده است و به فتواى فقهاى بزرگوار خواندن قرآن در سجده نماز كراهت دارد.

یكى از دعاهاى مناسبى كه در رساله هاى عملیه براى سجده (تمام سجده هاى نماز و نه فقط سجده آخر) ذكر شده چنین است: (یا خَیْرَ الْمَسْؤوُلین و یا خیر المُعطین أُرزقنى و ارزُق عِیالى من فَضلك فإنَّك ذوالفضل العظیم) ؛ اى بهترین كسى كه از او سؤال مى كنند و اى بهترین عطا كنندگان، روزى بده به من و عیال من (افراد تحت تكفل) از فضل خودت، پس به درستى كه تو داراى فضل بزرگى.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( چرا مأموم در نماز جماعت حمد و سوره را نمى خواند )،
[ پنجشنبه 6 فروردین 1394 ] [ 10:52 بعد از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( سفارش به نماز جمعه )

آیا در قرآن به نمازجمعه سفارش شده است؟

در آیه 9 سوره جمعه به این عمل عبادى ـ سیاسى اشاره شده است. نماز جمعه قبل از هر چیز عبادت بزرگ دست جمعى است و اثر عمومى عبادت را كه تلطیف روح، شستن دل از آلودگى هاى گناه و زدودن زنگار گناه از قلب است، در بر دارد. به خصوص این كه دو خطبه دارد كه دربردارنده انواع مواعظ و اندرزها و امر به تقوى و پرهیزگارى است و از نظر اجتماعى و سیاسى، یك كنگره عظیم هفتگى است كه مى تواند منشأ بركات زیر شود .

الف) آگاهى بخشیدن به مردم در زمینه معارف اسلامى و رویدادهاى سیاسى و اجتماعى

ب) ایجاد همبستگى و انسجام هر چه بیشتر در میان صفوف مسلمانان

ج) تجدید روح دینى و نشاط معنوى براى توده مردم مسلمان

د) جلب همكارى براى حل مشكلات عمومى

به همین دلیل همیشه دشمنان اسلام، از نماز جمعه داراى تمام شرایط بیم داشته اند .

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( سفارش به نماز جمعه )،
[ جمعه 17 بهمن 1393 ] [ 09:00 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( اهمیت نماز جمعه )

اهمیت نماز جمعه را از دیدگاه قرآن، بیان كنید.

با نگاهى به شأن نزول و كلمات به كار رفته در آیات 9ـ11 سوره جمعه، اهمیت نماز جمعه از دیدگاه قرآن معلوم مى شود؛ چند نكته از این آیات استفاده مى شود :

1 - نماز جمعه از جمله نهادهایى است كه به صراحت از آن در قرآن نام برده شده است .

2 - در این آیات دستور داده شده كه هنگام نماز جمعه هر گونه كسب و كار و برنامه مزاحم را ترك گویید .

3 - از شأن نزول آیات استفاده مى شود، اگر در سالى كه مردم گرفتار كمبود مواد غذایى هستند كاروانى بیاید و نیازهاى آنان را با خود داشته باشد به سراغ آن نروند و برنامه نماز جمعه را ادامه دهند، تا چه رسد به مواقعى كه مردم زندگى عادى خود را مى گذرانند.

در روایات متعددى به اهمیت نماز جمعه اشاره شده است.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( اهمیت نماز جمعه )،
[ سه شنبه 14 بهمن 1393 ] [ 10:00 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( علت دعوت به تقوا در نماز جمعه )

چرا در نماز جمعه باید در خطبه اول مردم را به تقوا دعوت كرد و در خطبه دوم درباره مسائل جامعه صحبت كرد؟

نماز جمعه داراى دو خطبه است كه قبل از نماز باید خوانده شود و در هر دو خطبه لازم است خطیب جمعه به حمد و ثناى الهى بپردازد، سپس به پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله)درود فرستد و مردم را به تقوا سفارش كند و یك سوره كوچك از قرآن تلاوت نماید و احتیاط مستحب و مؤكد آن است كه در خطبه دوم پس از درود بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) به ائمه معصومین(علیهم السلام) نیز درود بفرستد و براى مؤمنان از خداوند طلب آمرزش نماید؛ بنابراین دعوت مردم به تقوا و پرهیزگارى اختصاص به خطبه اول ندارد، بلكه در هر دو خطبه باید انجام شود.

نماز جمعه یك نماز عادى نیست، بلكه علمى عبادى، سیاسى است، لذا سزاوار است خطیب جمعه در ضمن خطبه، مسائل مهمى كه با دین و دنیاى نمازگزاران ارتباط دارد مطرح كند و از آن چه مسلمانان در داخل و خارج كشور نیاز دارند سخن بگوید و مسائل سیاسى، اجتماعى، اقتصادى و دینى را با در نظر گرفتن اولویت ها مطرح نماید، به مردم آگاهى بخشد، آنها را از توطئه هاى دشمنان با خبر سازد و برنامه هاى كوتاه مدت و بلند مدت را براى حفظ جامعه اسلامى و خنثا كردن نقشه هاى دشمنان به آنان گوشزد نماید.لذا معمولاً امام جمعه در خطبه دوم درباره مسائل جامعه صحبت مى كند.

امام رضا(علیه السلام) نیز مى فرماید: به این دلیل خطبه در نماز جمعه تشریع شده است كه نماز جمعه یك برنامه عمومى است. خداوند مى خواهد به امیر مسلمانان (امام جمعه) امكان دهد تا مردم را موعظه كند، به اطاعت ترغیب نماید و از گناه بترساند و آنان را از آن چه مصلحت دین و دنیایشان است آگاه سازد و خبرهایى را كه از اطراف جهان رسیده و سود و زیانشان در آن است به اطلاع آنان برساند، تا مردم از آن چه در اطرافشان مى گذرد بى خبر نباشند... . در نماز جمعه دو خطبه قرار داده شده تا در آنها حمد و ثناى الهى صورت گیرد و نیازها و حوائج مردم یادآورى شود و مردم از اوامر و نواهى و دستورهایى كه با صلاح و فساد جامعه اسلامى در ارتباط است آگاه شوند.

نماز جمعه بزرگ ترین اجتماع عبادى، سیاسى هفته است، كه مشتمل بودن آن بر انواع مواعظ، اندرزها و امر به تقوا و پرهیزكارى، در تلطیف روح و جان نمازگزاران و پاك شدن دل آنان از آلودگى هاى گناه، تأثیر به سزایى دارد و آگاهى مردم از مسائل سیاسى و اجتماعى باعث خنثا شدن توطئه هاى دشمنان و منافقان مى شود كه شبانه روز در طول هفته مشغول آن هستند، لذا قرآن كریم به نماز جمعه اهمیت زیادى داده و به مؤمنان دستور مى دهد كه به محض شنیدن اذان جمعه، هرگونه كار و كسب و برنامه مزاحم را ترك كرده و به سوى نماز جمعه بشتابند.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( چرا در خطبه اول نماز جمعه مردم را به تقوا دعوت می کنند ؟)،
[ چهارشنبه 8 بهمن 1393 ] [ 08:30 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( دلیل شکسته بودن نماز مسافر )

بر پایه آیات 101 تا 104 نساء خداوند در هنگام خطر و بیم از دشمن، شكسته خواندن نماز را سفارش فرموده، چرا ما براى مسافرت هایى كه هیچ گونه خوف و خطرى ندارد و مسافت آن بسیار كم است (4 فرسخ) نماز را كوتاه مى خوانیم در صورتى كه وقت كامل خواندن هم داریم؟

از مجموع آیات یاد شده استفاده مى شود كه شكسته خواندن نماز در سفر مبتنى و معلق بر خوف از دشمن نیست، زیرا اولاً: ابتداى آیه دارد كه: (وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِى الاَْرْضِ...). این قسمت آیه صورت مسافرت هاى عادى و معمولى را در نظر دارد نه فقط صورت خوف را. بعلاوه نماز خوف در دو آیه بعد به طور جداگانه و با احكام خاص خودش بیان شده است. نماز خوف با نماز قصر در سفر متفاوت است. روایات متعددى كه اهل سنّت و شیعه در نماز قصر نقل كرده اند نیز این عمومیّت را تأیید مى كند و ممكن است مقید ساختن حكم قصر به مسئله خوف از این جهت باشد كه این قید ناظر به وضع مسلمانان در آغاز اسلام است و به اصطلاح این قید غالبى است و در جاى خودش (علم اصول) این مطلب اثبات شده كه چنین قیودى مفهوم موافق یا مخالف ندارد و این گونه نیست كه اگر این قید نباشد حكم هم نباشد و یا از این جهت باشد كه بعضى از مفسران معتقدند كه مسئله نماز قصر نخست به هنگام خوف تشریع شده، سپس این حكم توسعه پیدا كرده و یا این تعلق حكم قصر به خوف به سبب تأكید باشد، یعنى نماز قصر براى مسافر همه جا لازم است، ولى به هنگام خوف تأكید بیشترى دارد .

در هر حال شكى نیست كه با توجه به تفسیر آیه در روایات فراوانى آمده كه نماز مسافر اختصاص به صورت خوف ندارد; از آن جمله:

 1. در تهذیب باسناد خود از زراره روایت مى كند كه گفت: از حضرت باقر(علیه السلام)سؤال كردم درباره نماز خوف و نماز مسافر كه هر دو شكسته هستند؟ فرمود: آرى نماز خوف براى قصر سزاوارتراست از نماز مسافر كه بدون خوف است.

 2. در تفسیر الدّر المنثور است كه ابن شیبه، عبد بن حمید، احمد، مسلم، ابوداود، ترمذى، نسائى، ابن ماجه و... در ناسخ و ابن جبان از یعلى بن امیه روایت كرده اند كه گفت از عمر بن الخطاب سؤال كردم خدا مى فرماید: لیس علیكم ... ان خفتم ... یعنى اگر از فتنه انگیزى كافران مى ترسید عیبى ندارد كه قصر بخوانید، در حالى كه مردم در امن به سر مى برند (باز هم قصر بخوانند) عمر به من گفت: من از همین مطلبى كه تو تعجب كرده اى تعجب كردم و از رسول الله(صلى الله علیه وآله)سؤال كردم حضرت فرمود: صدقه اى است كه خدا به شما داده، شما هم صدقه خدا را قبول كنید و یا این كه از ابن عباس روایت كرده اند (در همان تفسیر) كه مى گوید: بین مكه و مدینه در حالى كه ایمن بودیم... با پیغمبر(صلى الله علیه وآله)نماز را دو ركعتى خواندیم.

امام باقر(علیه السلام) مى فرماید: شكسته خواندن نماز در سفر واجب است; همان گونه كه تمام خواندن آن در وطن واجب است.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( دلیل شکسته بودن نماز مسافر )،
[ دوشنبه 29 دی 1393 ] [ 06:17 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( نماز خوف)

در كدام آیه آمده كه نماز در زمان جنگ تعطیل نمى شود، نام آن سوره چیست؟

نماز در زمان جنگ به صورت مخصوصى خوانده مى شود كه «نماز خوف» نام دارد و خداوند در آیات زیر به آن اشاره مى فرماید :

1 - فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالاً أَوْ رُكْبَانًا فَإِذَآ أَمِنتُمْ فَاذْكُرُواْ اللَّهَ كَمَا عَلَّمَكُم مَّا لَمْ تَكُونُواْ تَعْلَمُونَ   .  بقره، آیه239

 و اگر به خاطر جنگ، یا خطر دیگرى بترسید، نماز را در حال پیاده یا سواره انجام دهید، امّا زمانى كه امنیت خود را باز یافتید، خدا را یاد كنید  نماز را به صورت معمولى بخوانید ؛  همان گونه كه خداوند، چیزهایى را كه نمى دانستید، به شما تعلیم داد .


2 - وَإِذَا كُنتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَوةَ فَلْتَقُمْ طَـآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ وَلْیَأْخُذُواْ أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُوا...  . نساء، آیه102

و هنگامى كه در میان آنها باشى و در میدان جنگ براى آنها نماز برپا كنى باید دسته اى از آنها با تو به نماز برخیزند و باید سلاح هاى خود را با خود برگیرند و هنگامى كه سجده كردند و نماز را به پایان رسانیدند .

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( نماز خوف)،
[ سه شنبه 16 دی 1393 ] [ 01:00 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( آیا نماز خواندن نیازمندِ تقلید از مجتهد است )

آیا نماز خواندن، نیازمندِ تقلید از مجتهد است .  اگر خداوند طبق آیه شریف قرآن از رگ گردن به ما نزدیك تر است و همه بندگانش را دوست دارد، آیا حتماً لازم است اجازه نمازمان را به دست یك مجتهد بدهیم؟

انسان در احكام غیر ضرورى و غیر قطعى، یا خودش مجتهد است و یا در حدّى است كه نزدیك است مجتهد بشود و مى تواند به احتیاط عمل نماید. در هر دو حال تقلید لازم نیست، ولى اگر نه مجتهد و نه محتاط است، در احكام فرعىِ غیرقطعى، لازم است تقلید كند . امّا آن جا كه مسئله اى از ضروریات و قطعیات دین باشد، مانند: اصل وجوب نماز و تعداد ركعات نماز و غیره، نیاز به تقلید نیست; اعم از این كه موضوعِ مسلم و قطعى، در قرآن كریم تصریح شده باشد، مانند: (وَ أَقِیمُوا الصَّلَوة)  نماز را به پا دارید. یا این كه از غیر قرآن یعنى از روایات امامان معصوم(علیهم السلام) به دست آمده باشد ؛ مانند: تعداد ركعات نماز. چرا كه تعداد ركعات نماز، مانند اصل وجوب نماز امرى قطعى و مسلم است، لذا هیچ كس نگفته است در تعداد ركعات نماز از مجتهد تقلید كنید .

از آن جا كه از طرفى یاد گرفتن تمامى جزئیات نماز واجب است و از طرف دیگر استنباط احكام شرعى به كمك روایات، كار هر كس نیست، عقل مى گوید باید در این باره سراغ متخصصى رفت؛ همان طور كه اگر كسى مریض شود سراغ هر كس نمى رود، بلكه فقط نزد پزشك مى رود و این مراجعه به متخصصى ]كه نسبت به احكام شرعى همان مجتهدین هستند امرى معقول، مقبول و عرف عقلا است .

البته راه فراگیرى احكام شرعى و استنباط آن مانند مجتهدان براى همگان باز است. چه اشكال دارد كه همه مجتهد شوند؟ امّا مادامى كه فردى خود قدرت استنباط ندارد، طبق حكم عقل لازم است سراغ متخصص و مجتهد برود. عمل به این اصل (رجوع به متخصص) به دستور خداوندى است كه از رگ گردن به ما نزدیك تر است و این عمل را دوست مى دارد: (فَسْـَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُون) ؛ پس اگر نمى دانید، از پژوهندگان كتاب هاى آسمانى جویا شوید.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( آیا نماز خواندن نیازمندِ تقلید از مجتهد است )،
[ پنجشنبه 4 دی 1393 ] [ 12:20 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]

پرسمان قرآنی نماز ( حکم نماز خویشاوندانی که قطع رحم کرده اند )

با توجه به این كه اسلام به صله رحم، اهمیت فراوانى داده است، حكم نماز و روزه خویشانى كه چندین سال هم دیگر را در اثر اختلافات خانوادگى نمى بینند چگونه است؟

در قرآن و روایات، قطع رحم كه ممكن است در اثر قهر كردن باشد  بسیار مذمت شده و این افراد مورد لعنت خدا قرار مى گیرند: (فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِن تَوَلَّیْتُمْ أَن تُفْسِدُواْ فِى الاَْرْضِ وَتُقَطِّعُواْ أَرْحَامَكُمْ * أُوْلَـئِكَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ...) اگر از این دستورها روى گردان شوید، جز این انتظار مى رود كه در زمین فساد و قطع پیوند خویشاوندى كنید، آنان كسانى هستند كه خداوند از رحمت خویش دورشان ساخته، گوش هایشان را كر و چشم هایشان را كور كرده است.

نماز و روزه افرادى كه قطع صله رحم مى كنند باطل نیست و لازم نیست قضا كنند، ولى از آنان پذیرفته نمى شود و یا این كه از ثواب آن كاسته مى شود; هم چنان كه اگر كسى نماز را بدون توجه بخواند، نمازش باطل نیست و لازم نیست قضا كند، لكن آن نماز مورد پذیرش خداوند نیست.

حضرت صادق(علیه السلام) درباره آثار صله رحم مى فرمایند: صله رحم، موجب زیاد شدن ثواب اعمال، بركت در مال، رفع گرفتارى ها، آسان كننده حساب قیامت و تأخیر در اجل است.

کتاب پرسمان قرآنی نماز

تهیه: مركز فرهنگ و معارف قرآن





موضوع: پرسمان قرآنی نماز، برچسب ها: پرسمان قرآنی نماز ( حکم نماز خویشاوندانی که قطع رحم کرده اند )،
[ جمعه 28 آذر 1393 ] [ 12:20 قبل از ظهر ] [ ابراهیم قربانی نهرخلجی ]
شبکه اجتماعی فارسی کلوب | Buy Mobile Traffic | سایت سوالات