تاریخچه روستای نهرخلج

1 - مقدمه

در مطالعه جغرافای روستای نهرخلج ،علل وجودی روستا در محل فعلی پرسشی است که باآن روبرو هستیم ،انسانهای اولیه با فرهنگ وتمدن ابتدایی برای انتخاب محل سکونت خود چند عامل جغرافیایی را در نظر می گرفتند که این عوامل در شکل گیری نهرخلج عبارتند از: آب وهوا-خاک-جنبه دفاعی و موقعیت جغرافیایی

2- وجه تسمیه نهرخلج

در مدارک تاریخی و پرس و جواز بزرگان نام نهرخلج بدین صورت آمده است :عزیز آباد –دیگاه-عبدل آباد-وقلعه هایی بنام معصوم قالا-قویت قالا- قلعه آدینه که جزء ولایت پرتیکان می باشد . پروفسور هرتسلفد از پرتیکان که نهرخلج جز ءآن است یاد کرده است.

3- روستا از دیدگاه تاریخ

تاریخ بنای این روستا بطور دقیق معلوم نیست و پاره ای از مورخین با توجه به نام پرتیکان بنای آن را به دوران هخامنشی نسبت داده اند .که به علت سرسبز بودن آن نهری بنام یكی ازشاهزادگان هخامنشی که خلج نام داشت دراین محل احداث گردید که نام روستای نهرخلج منتسب به آن می باشد

ابن اثیر : می گوید با توجه به مرکز بودن اصفهان وتصرف توسط دولت اشکانی سراسر استان اصفهان درتصرف آنها بود. و هنگامیکه بدست مسلمین فتح گردید یکی از صحابه بزرگ عمربنام  عبداله ابن عقیان حاکم شد که از فریدن نیز دیدن کرد.

بطوریکه با توجه به جابجایی روستا با حمله افغانها و مغولان و خرابی آن در طول تاریخ 5بار جابجا شده است که وجودسنگرهای افغانها ومغملان در ارتفاعات اطرا ف نهرخلج   دلیل وگواه بر جابجایی می باشد .

در فرهنگ جغرافیایی تاریخی و ادبی ایران نگاشته شده است که در زمان شاه عباس اول ،ارامنه آذربایجان پس از اسارت به فریدن تبعید شدند.که در قسمتی از معصوم قالا پس از حفاری اسکلت های آدمی پیدا شد که در قبرهای آنها وسایل و ابزار آلات وجود داشت وباتوجه به وجودچنین رسومات دربین ارامنه احتمالا این قبورمتعلق به آنان می باشد.

جهت گسترش روستا

وضع جغرافیایی و توپو گرافی روستای نهرخلج همیشه طوری بوده و هست که گسترش آن در تمام جهات امکان پذیر بوده و بدون برخورد به موانع قابل ملاحظه امکان هر گونه گسترش وجود داشته است .شیب ملایمی که از شمال شروع شده و در جهت جنوب غرب و شرق ادامه دارد تنها مزیتی است که می توان برای این قسمت منظور نموده ،نهرهایی که از قسمت شمال و مرکز روستا از قنات ها سرچشمه می گرفتند و در امتداد این شیب جریان داشتند و روستا را مشروب می نمودند عاملی برای گسترش روستا در ادوار مختلف به سمت این نهرها بوده است . ولی امروزه بدلیل وجود جاده ارتباطی اصفهان بطرف خوزستان در قسمت جنوب گسترش روستا به اطراف این جاده کشیده شده و محلات قدیمی تخریب گردیده و هیچ ساخت و سازی صورت نمی گیرد و به طرف زمینهای زراعی که کاربری کشاورزی دارند رو به گسترش است .