عواقب خطرناك مهاجرت كشاورزان به شهرها
امیرمؤمنان علیه السلام مىگوید، زمین نباید خالى از كِشت باشد. « كافى ج 5، ص 75. متن روایت چنین است:
- كَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ یَضْرِبُ بِالْمَرِّ وَ یَسْتَخْرِجُ الْأَرَضِینَ ... ما زمینهاى مستعدى كه در آن اكنون كشت نمىشود، خیلى داریم و همینطور آبهایى كه هرز مىروند، امّا كشاورزان این زمینها را به حرص آن خانههاى بزرگ كه در مناطق خوش آب و هوا و سالم واقع شدهاند، رها كردند، و به طمع پول، به شهرهاى بزرگ آمدند. هم خودشان را به دردسر انداختند و هم اهالى آن محل را به دردسر انداختند. این یقینى است كه تراكم موجب فساد است. در این بخشها پدران این كشاورزان مهاجر، قبل از نماز صبح بیدار مىشدند و مىآمدند لب چشم كنار باغ و یا كنار خانه وضو مىگرفتند، و نماز شبى مىخواندند و اشكى مىریختند. بعد كه نماز صبح مىخواندند، به داخل طویلههایى كه در داخل همان خانهها بود، مىرفتند و به گاو، گوسفند و مركبشان رسیدگى مىكردند. بعد از آن هم بیل، تیشه و خورجینى برمىداشتند و سرِ زمین مىرفتند و باغ و بذر تولید مىكردند و بعد آن را به نزدیكترین شهر مىبردند و مىفروختند و با پول آنها هزینههاى یك سال زندگى خود را در مىآورند. این كشاورزان با چنین روشى، هشتاد، یا نود و صد سال با بدن بر پا و بر جا زندگى مىكردند و با حال خوشى هم از دنیا مىرفتند و مىرفتند به بهشت. ا
سخنرانی حجت الاسلام ابراهیم بهاری در حرم شریف علوی جلسه چهارم
دینداران واقعى،
از ابتدایى كه زندگى در كر زمین شروع شده تا الآن، به خاطر اتصال خود به خداى مهربان، و به خاطر یقینشان به روز قیامت، و به فرمود امیرمؤمنان علیه السلام با توجّه به این كه آنان پایان این زندگى و بهشت و دوزخ را پیش روى خود مىبینند ، منشأ آثار مثبتى، هم براى خود، و هم براى ناس، بودهاند؛ یعنى بركات و خیرات خود را محدود به خویش و مردم مؤمن و همكیشان نمىكردند، و براى این آثار و انتقال آنها، چیزى را جز انسان بودن انسانها و زنده بودن موجودات، لحاظ نمىنمودند. امیرمؤمنان علیه السلام در نهجالبلاغه جمل خیلى با ارزشى در این رابطه دارند. امام مىگوید:
«فَإِنَّكُمْ مَسْئُولُونَ حَتَّى عَنِ الْبِقَاعِ وَ الْبَهَائِم.» « نهجالبلاغ صبحى صالح، ص 303، خطبه 193. متن مورد نظر چنین است: نهجالبلاغ صبحى صالح، ص 242، خطب 167
یصف فیها المتقین فَهُمْ وَ الْجَنَّهُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُنَعَّمُونَ وَ هُمْ وَ النَّارُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِیهَا مُعَذَّبُونَ
شما مردم، هم نسبت به قطعه زمینها و هم نسبت به هم چهارپایان و حیوانات مسئول هستید