امروز:
خداوند در قرآن فرمودند که «من ورائهم برزخ» یعنی پشت سر مرگ، عالمی وجود دارد که به آن برزخ میگویند و به قیامت کوچک مشهور است.
حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم بهاری، کارشناس مسائل مذهبی در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان گفت:
خداوند در قرآن اشاره فرمودند که «من ورائهم برزخ» یعنی پشت سر مرگ، عالمی
وجود دارد که به آن برزخ میگویند و به قیامت کوچک هم مشهور است.
وی
افزود: قیامت هر فرد با رسیدن زمان مرگش آغاز میشود اما تکلیف کلی
انسانها پس از برزخ و در روز قیامت روشن میشود، حساب و میزان متعلق به
قیامتاند.
بهاری
بیان کرد: در برزخ امکانات محدودی از دنیا و آخرت قرار دارد و زمان آن
برای مومنان بسیار سریع سپری میشود آن چنان که وقتی برای قیامت بیدارشان
میکنند، میگویند چه زود سپری شد چند لحظه بیشتر نبود که آنجا بودیم.
این
کارشناس مسائل مذهبی خاطرنشان کرد: از ظهر پنجشنبه ظهر تا ظهر جمعه به
ارواح گفته میشود به سراغ وراث خود بروید و ببینید با آنچه از خود برجای
گذاشتهاید چه میکنند، از این رو مدام به ما سفارش شده است تا با خیرات
کردن اموات را یاد کنیم تا در برزخ گرفتار نمانند.
بهاری
یادآور شد: همچنین افرادی که در دنیا آثار خیر مثل فرزند صالح یا کتابی
مفید از خود بر جای گذاشتهاند، در برزخ از ثمرات آنها بهره خواهند برد و
چنین اعمالی مسیر برزخ را برای فرد هموارتر میکند و به طور متقابل آثار
شر میتوانند دوران برزخ را برای فرد سختتر و طولانیتر کنند و او را به
آتش دوزخ برسانند.
وی
اظهار داشت: ارتباط میت با دنیا در برزخ برقرار است به طوری که آثار اعمال
فرد مدام به وی میرسد ولی در مورد قیامت چنین نیست، هیچ فعل و عملی در
دنیا صورت نمیگیرد و نتیجه خیر و شری را برای میت در بر ندارد بنابراین
رحمتی در قیامت شامل حال او نمیشود مگر شفاعت پروردگار یا کسانی که خدا
اذن شفاعت را به آنها داده است.
بهاری
ادامه داد: در قیامت شفاعت بزرگان و ائمه اطهار(ع) به داد ما خواهد رسید
اما در عالم برزخ هیچ دادرسی برای هیچ یک از افراد وجود ندارد و فقط حفظ
اعمال هر فرد، وضعیت وی را مشخص میکند.
این
کارشناس مسائل مذهبی یادآور شد: برخی از انسانهای این دنیا هم میتوانند
با عالم برزخ ارتباط برقرار کنند و مفاهیم چشم برزخی و گوش برزخی وجود دارد
که چشم برزخی به معنای دیدن باطن آدمها است.
بهاری
افزود: مرحوم علامه طباطبایی هنگامی که از خیابانهای قم گذر میکردند
عبای خود را به روی سرمیکشاندند و دلیل این کار را این گونه عنوان
میکردند که «آدم کمتر میبینم» یا فرمود «من تا زمانی که از سفره شهریان
غذا نخورده بودم صدای مرده را میشنیدم.»
وی
گفت: برخی مثل شیخ عباس قمی گوش برزخی داشتهاند، وقتی ایشان وارد وادی
السلام نجف شد متوجه صدایی ناله مردهای شد که میخواستند او را به خاک
بسپارند.
این
کارشناس مسائل مذهبی با بیان اینکه زمان در برزخ و قیامت معنای متفاوتی از
این دنیا خواهد داشت، تصریح کرد: در قرآن کریم آمده است که قیامت یک روز
دارد ولی در دنیای شما چنین روزی 50 هزار سال میگذرد و در محکمه قیامت هم
مثل دادگاههای این دنیا احکامی متفاوتی صادر میشود.
بهاری
خاطرنشان کرد: ممکن است فردی پنج، ده یا پانزده سال به آتش جهنم محکوم شود
و سپس به بهشت برود، اما طبق فرموده خدا سه دسته هستند که جهنم برای آنها
جاویدان خواهد بود مشرکان، ظالمان و مایوسان از رحمت خدا ولی شفاعت شامل
سایر افراد میشود.
پل صراط مصداق عینی و فیزیکی ندارد بلکه برای آشنایی بیشتر اذهان مردم با مفهوم آن، تعبیر از پل شده است.
حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم بهاری در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان اظهار
داشت: در قرآن کریم نامی از «پل صراط» برده نشده اما در سورههایی از جمله
حمد و آلعمران بارها به صراط مستقیم اشاره شده است.
وی
ادامه داد: صراط به معنای راه و مسیری است که طبق آیات و روایات ائمه
اطهار علیهم السلام، انسان پس از ورود به برزخ تا راه یافتن به درهای بهشت
طی میکند.
این
کارشناس مذهبی با بیان اینکه پل صراط از فراز آتش جهنم می گذرد، گفت:
بهشتیان این مسیر را بسیارسریع طی می کنند ولی برای آنهایی که در زندگی
دنیایی خود از دستورات دین پیروی نکرده اند، این مسیر بسیار باریک و
آزاردهنده خواهد بود.
حجتالاسلام
بهاری افزود: بنا به فرموده خدا در قرآن راه منافقان و ستمگران در صراط
آخرت به وسیله طلبکاران آنها سد میشود، اما در آنجا صحبتی از پرداخت پول
مطرح نیست و خداوند در وهله اول از اعمال نیک بدهکار میستاند و به
کارنامه نیک فرد طلبکار میافزاید، در صورتی که برای فرد بدهکار عمل نیکی
در دنیا ثبت نشده باشد از گناههای فرد طلبکار کاسته شده وبه گناههای فرد
فاسق اضافه میشود.
این
کارشناس مسائل مذهبی ادامه داد: پیامبر عظیمشأن اسلام فرمودهاند که صراط
چهار خواسته را از انسان طلب می کند، اینکه آیا فرد در دنیا مواظب زبان
خود بوده یا با تهمت، دروغ، سخنچینی و زخمزبان زدن آن را آلوده ساخته؟
نیکی به پدر و مادر و نماز اول وقت از مطالبات دیگر صراط بوده و آخرین آن
حقی است که ممکن است به گردن فرد باشد و آن را ادا نکرده نباشد.
انسانها در این جهان هم بر روی پل صراط راه میروند
وی
تصریح کرد: روایتی از امام صادق(ع) نقل شده که می فرمایند: «صراط، یعنی
طریق معرفت خداوند، که شامل دو صراط می شود، صراطی در دنیا و صراطی هم در
آخرت. اما صراط در دنیا، امامی است که اطاعت او واجب است و اما صراط در
آخرت، پلی است که بر روی جهنم زده شده است، و هر کسی در دنیا از صراط دنیا،
به درستی رد شود (یعنی امام خود را بشناسد و او را اطاعت کند) در آخرت نیز
از پل آخرت به آسانی می گذر. و کسی که در دنیا امام خود را نشناسد، در
آخرت هم، قدمش بر پل آخرت می لغزد و به درون جهنم سقوط میکند.»
حجت
الاسلام بهاری اظهار داشت: امام صادق(ع) همچنین در تفسیر آیه 14 سوره فجر
«ان ربک لبالمرصاد» می فرمایند «مرصاد پلی است بر طریقی که از جهنم می گذرد
و کسی که حق مظلومی بر گردن او باشد، از آن نخواهد گذشت» و در جای دیگر
اشاره کرده اند که «بر روی جهنم پلی است که از مو باریک تر و از شمشیر
برنده تر است.»
این
کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه پل صراط یکی از مواقف روز قیامت است،
خاطرنشان کرد: پل صراط مصداق عینی و فیزیکی ندارد بلکه برای آشنایی بیشتر
اذهان مردم با مفهوم آن، تعبیر از پل شده است و میتواند تعبیر از راه
راستی باشد که قرآن از آن به عنوان «صراط مستقیم» یاد کرده، یعنی مسیر
هدایت الهی که در نهایت به بهشت برکات خداوند می انجامد و اگر فردی روی پل
صراط دنیوی در مسیر راست حرکت کند، در آخرت نیز ادامه این راه را به آسانی
خواهد پیمود.
هیچ یک از ما «عالم ذر» و «روز الست» را به یاد نمیآوریم اما از کافر تا مسلمان در آن روز به وحدانیت پروردگار اقرار کردهایم.
به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛
همه ما در بدو خلقت و پیش از ورود به این جهان در روز الست و عالم ذر
پیمانی با خدا بسته ایم و اقرار به بندگی او کرده ایم اما این اتفاق را به
یاد نمی آوریم.
عالم
ذر به دلیل رازآلود بودن آن و اینکه ما آدم ها هیچ خاطره ای را از آن به
یاد نداریم، جذاب است و بسیاری سعی دارند تا از حقیقت آن سر در بیاورند و
اسرار ناگفته را کشف کنند.
آیات
و روایات بسیاری در خصوص عالم ذر وجود دارد که سعی در گنجاندن مفهوم
نامأنوس این عالم در ذهن آدمی دارد، اما به راستی در عالمی که هیچ نشانه
عادی و قابل درکی برای آن نیست چه رویدادی به وقوع میپیوندد که خداوند از
آن در روز قیامت به عنوان اتمام حجتی بر آدمیان یاد میکند؟
حجت
الاسلام والمسلمین ابراهیم بهاری کارشناس مسائل مذهبی در گفتگو با خبرنگار
قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به آیه شریفه 172 سوره اعراف
و تاکید آن بر روی الست اظهار کرد: عالم ذر ریشه در فطرت انسانی دارد،
همانطور که خداوند در قرآن مجید میفرماید: «وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ
بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى
أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ قَالُوا بَلَى شَهِدْنَ أَنْ تَقُولُوا
یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِینَ» به خاطر بیاور
زمانی را که پروردگارت از پشت و صلب فرزندان آدمی ذریه آنها را برگرفت و
آنها را گواه بر خویشتن ساخت و فرمود: آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند:
آری، گواهی میدهیم. ( اما چرا خداوند چنین پیمانی گرفت؟) برای اینکه در
روز رستاخیز نگویید ما از این توحید بیخبر بودیم.
وی
افزود: خداوند در قرآن کریم به روشنی بیان میکند که چگونه ذریه آدم
ابوالبشر را ظاهر ساخته و چگونه از آنها پیمان گرفته که خداوندی جز او
نیست و او تنها آفریننده جهان و هستی است، بنابراین این میثاق ودیعه ای
فطری است که تا روز قیامت نیز برخی از افراد آن را به یاد نخواهند آورد اما
در آن روز دیگر راه گریزی نخواهد بود.
حجت
الاسلام والمسلمین بهاری با اشاره به جایگاه عالم ذر در جهان عنوان کرد:
از آنجایی که کره زمین تنها ذرهای از عالم هستی را به خود اختصاص داده و
این بخش کوچک امکان دسترسی به باقی عالم را ندارد، پس نمیتوان گفت که در
عالمی به وسعت عالم ذر به طور دقیق در کجا قرار دارد اما مسلم است که این
عالم باید جایی در همین دنیا باشد و پروردگار عالم در همین دنیا از انسان
پیمان گرفته است.
چرا عالم ذر و پیمان الست را فراموش کردهایم؟
این
کارشناس مذهبی در خصوص به یاد نداشتن روز الست و عالم ذر افزود: همانند
خروج طفل از رحم مادر که طفل هیچ چیز از فرشتگان آفریننده و همراهش را به
یاد نمیآورد، در رابطه با عالم ذر نیز همین مصادیق وجود دارد اما میثاق
بسته شده با پروردگار در فطرت آدمیان نهادینه شده و تا روز قیامت همراهشان
خواهد بود، هرچند که کافر و بیدین باشند.
حجت
الاسلام والمسلمین بهاری خاطر نشان کرد: در قرآن کریم آیهای هست که
خداوند میفرماید دو کتاب به جز قرآن برای بشر تعیین شده که یکی کتاب اثبات
و دیگری کتاب محو است.
وی
افزود: کتاب اثبات همان قضا وقدری است که لاتغیر زندگی انسان است و
آدمیزاد نمی تواند دخل و تصرفی در آن داشته باشد و کتاب محو آن بخش از
زندگی بشر است که هر فرد با رفتارش میتواند در آن تغییر ایجاد کند، همچون
اجل مسمی و اجل معلق.
آیا آشناپنداری از عالم ذر نشأت میگیرد؟
برخی
بر این عقیدهاند که در عالم ذر زمانی را زندگی کردهایم و در این دنیا ما
به تکرار آنچه در عالم ذر گذشته تکرار میورزیم، برای همین بسیاری از
کارها و اتفاقاتی که برای اولین بار اتفاق می افتند برای ما آشنا هستند
گویی که در گذشته آنها را تجربه کرده ایم، اما اگر این ادعا درست باشد پس
تکلیف اختیار انسان در زندگی دنیایی چه میشود؟
حجت
الاسلام والمسلمین بهاری در این باره گفت: این ادعا صحت ندارد، انسان
موجودی جبریالورود و اختیاری الحیات است همانطور که قرآن میفرماید: «انا
هدیناه السبیل، اما شاکرا و اما کفورا» ما راه را به شما نشان دادیم یا
شکرگذار خواهید بود و یا کفر میورزید و همین آیه اثبات خواهد کرد که هر
اتفاقی قرار است بیفتد در همین دنیا خواهد افتاد و زندگی بشری در همین دنیا
آغاز شده است و این دنیا تکرار عالم ذر نیست.
وی افزود: من تاکید میکنم در عالم ذر تنها میثاق نامه و عهدی با پروردگار بسته شده و هیچ زندگی در آن عالم در جریان نیست.
عالم
ذر به خاطر نبود دسترسی و غیرقابل درک بودن آن تبدیل به حقیقتی مرموز و
اسرارآمیز شده که برخی سودجویان با داستان پردازی و افسانه سرایی درباره
آن سعی در سودجویی از افراد را دارند و تا به حال نیز توانستهاند تا حد
بسیاری افکار عمومی را نسبت به این عالم و افسانههای دروغین خود جلب کنند،
در حالی که این عالم تنها مکانی برای میثاق بین روح بشر با پروردگار متعال
بوده است.
پروردگار فرمود: ملائکه آنقدر مشتاق دیدار علی(ع) هستند، ملکی شبیه به او را آفریده ام تا از دیدارش لذت ببرند.
حجتالاسلام و المسلمین ابراهیم بهاری، کارشناس مسائل مذهبی در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان در
خصوص فضایل خاص امیرالمؤمنین(ع) اظهارکرد: احادیث بسیاری در کتب اهل سنت و
شیعیان از فضائل و عجایب خلقت حضرت علی(ع) نقل شده که نمونه بارز آن دعای
«نادعلی» است که در آن از ایشان به عنوان «مظهر العجائب» تعبیر شده است.
وی
افزود: مظهر العجائب خوانده شدن حضرت علی(ع) به خاطر بروز اتفاقات بسیاری
درزندگی ایشان از جمله سخن گفتن خداوند با پیامبر(ص) در معراج با صدای امیر
المومنین(ع) است.
بهاری
عنوان کرد: در حدیثی از کتاب فخر رازی نقل شده است که رسول خدا(ص)
میفرماید «هنگامی که به معراج رفتم در آسمان اول ملائکه از من جویای احوال
علی(ع) شدند. از آنها پرسیدم: مگر شما اورا می شناسید؟ گفتند: علی(ع)
استاد و دعاگوی ما هستند. در آسمان چهارم هم خود علی(ع) را دیدم و از
خداوند پرسیدم که آیا او نیز به معراج آمده است ؟ پروردگار فرمود: ملائکه
آنقدر مشتاق دیدار علی(ع) هستند، ملکی شبیه به او را آفریده ام تا از
دیدارش لذت ببرند. ایشان میفرمایند: در آسمان هفتم علی(ع) را برروی زمین
دیدم که با من سخن میگفت و من صدای او را میشنیدم و پس از آن هنگامی که
خداوند(عزوجل) با من سخن گفت باز هم صدای علی(ع) را شنیدم و خداوند فرمود:
به خاطر علاقه تو به علی(ع) من با صدای او باتو صحبت می کنم.»
وی
به نقل از شیخ مفید افزود: رسول اکرم(ص) در زمان مبعث به حضرت علی(ع) که
در آن زمان 10 سال داشتند، فرمود «ای علی به من ایمان بیاور که من به
پیامبری مبعوث شدم. ایشان فرمود: الان ایمان بیاورم ؟ من زمانی به شما
ایمان آوردم که خداوند هنوز از روح خود در بدن آدم ابو البشر ندمیده بود.»
این
کارشناس مسائل مذهبی با بیان اینکه پیشگویی امام علی(ع) در رابطه با
اتفاقات در پیش رو از دیگر عجایب خلقت آن حضرت است، گفت: در کتب اهل سنت
نقل شده که در مجلسی حضرت علی(ع) از حاضران خواستند تا هر سوالی که دارند
از ایشان بپرسند، سعد بن ابی وقاص از حضرت پرسید «ای علی بگو تعداد ریش های
من چه مقدار است؟ حضرت علی(ع) فرمود: به خدا قسم که می دانم اما شما را به
واقعه دیگری بشارت می دهم و آن این است که تو در خانه پسری داری که قاتل
فرزند من خواهدشد.»
وی
خاطرنشان کرد: ابن عباس روایت میکند که شب پیش از جنگ نهروان به همراه
حضرت علی(ع) برای بازدید از آرایش نظامی دشمن به نزدیکی خیمههای آنها
رفتیم که نغمه صوت قرآن از تمام خیمه ها به گوش میرسید، در بین این صوت
ناگهان یک صدا مرا میخکوب کرد اما ایشان دست مرا گرفت و از آن محل دور کرد.
پس از پایان جنگ امیر المومنین(ع) مرا به سوی جسدی از اجساد دشمن برد و
فرمود «این همان ملعونی است که شب پیش تو را با صوت خود فریفت و آن صوت
تنها حربهای از سوی دشمن برای تضعیف روحیه رزمندگان بود.»
وی در پایان بیان کرد: واقعیت این است که جز خدا و رسول الله(ص)، احدی ذات مقدس حضرت علی(ع) را نشناخته و نخواهد شناخت.