پوتین؛ میراث دار برادر بزرگ

ارسال به

این یادداشت ارتباطی به سیاست ندارد و  هم دارد.ارتباط وثیق به سیاست تخریبگر،  اندیشه سوزو آدم کش ِ استالین دارد و هم به نظام سیاسی و پراکسیستهای معاصری چون پوتین؛ و ندارد به هیچ کجای دیگر. استالین در مدت زمام داری اش، دست به اقداماتی زد که «تقابل های دوتایی» را در اذهان روسها نهادینه کرد.رفیق یوزف ِ صورت آبله ای، با زیرکی، جهان را به دوست و دشمن تقسیم کرد؛ نه که واقعیت اینگونه نبود، بل که اغراقی که در تبلیغات دستگاه تبلیغاتی روسیه در مورد دوگانگی نور و ظلمت می شد، با اهداف شست و شوی روانی و مغزی  یک نسل و دو نسل انجام نمی شد، دست کم، این روند، تاریخ درازی را سیبل خود کرده بود.این خط کشی دروغین و ظالمانه نه تنها در میان ملت روس و مللی دیگر غلیظ و تثبیت شد، که در میان خود ِ روسها هم  اِعمال شد.همه ملت روس، مخاطب بودند : مواظب باشید که دیگران بالقوه و بالفعل دشمن خلق اند.بی فاصله پس از این هشدار، توصیه می شد: دشمنان را معرفی کنید.به خلق روس یاد دادند که جاسوسی، امتیاز دارد.نه که خلق شوروی دشمن نداشت؛ داشت.آن سوی مرزها ، نظام کاپیتالیسم، چارچشمی مترصد عملکرد نظامی بود که وعده فروپاشی اش را در جامه تئوری و قبای «پراکسیسم» عملی می دید یقینی ِ یقینی.جاسوسان از  امنیت خانه مبارک،جوایز پیدا و پنهان می ستاندند با سودای خدمت به خلق و رفیق.بخشی از این جاسوسان، بی شائبه هدفِ خدمت داشتند.تکرار کلیدواژه های آفریننده دشمن و دوست ،در فضای رخوتناک فرهنگی،ذهنشان را به قالبی سخت آهنین «برساخته» بود.اما، دیگر منهیان و غمازان، در پی اینگونه خدمات و حسنات نبودند.افرادی برساخته شده، سخت فردگرا؛ فردگرای مبتذل از نوع خودخواهانه. کاش جامعه شناسی چون  دوتوکویل، در آن روزگار (می بود و) گذری می داشت به شوروی.اندک اختلاف این منهیان با  کسی، می توانست «طعمه» ای باشد برای شان تا داد خود از مهتر و کهتر بستانند.تفاوتی نداشت «سوژه» که باشد و در چه لباسی و با چه شأن و منزلتی: کارگر تعویض روغنی، رفتگر محله، کتابفروش، قصاب، کارمند هواپیمایی، معلم، مهندس، استاد، و حتی پدر یا مادر، خواهر یا برادر.یکی از این جماعت، اگر مانع دست یابی یکی از مأموران امنیت خانه مبارک می شدند  به اهداف شخصی و غیر قانونی غیر انسانی اش، به عین جاسوس و دشمن خلق معرفی می شدند.بماند که این نوع سیاستمداری و مدیریت کشور به کشورهایی چند هم صادر شد، اما  میراث بزرگی بود که یکی از میلیونها تولیدش، پوتین است.پوتین از جاسوسی آغاز کرد و بدعت پوت – مدو   را بنیان نهاد.پوتین به حق فرزند استالین است بی مزاج آب و گل.جاسوس ِ جاسوس پرور.ملت روس، به زودی و به راحتی از این ارثیه محروم نمی شوند.چه خود، ژن جاسوس منشی را به فرزندانشان منتقل می کنند و پوتین ِ ِ قهرمان– این شناگر ماهر – ، پشتوانه مالی – سیاسی شان را تأمین می کند.عجیب نیست اگر هنوز استالین در برخی کشورهایی آسیای میانه قهرمان و محبوب است.گرامشی به تشخیص صوابی رسیده بود که هژمونی و سلطه نرم  می تواند در «برنامه سازی مدرسه» تثبیت شود.تجربه پر هزینه گرامشی را به بهترین وجه ممکن، پوتین در نظام آموزشی روسیه نهادینه کرده است.می شود پرسید چرا خلاقیت ادبی روسها با سابقه درخشان در قرن  هجده و نوزده، در روزگار ما فراورده ای ندارد؟. گویی ادبیات روس در صحرای سیبری، یخ زده است.نقش ملت جاسوس پرور روس و مأموران امنیت خانه مبارک در «فریز کردن اندیشه» روسها را کاش یکی از فرزندان داستایوسکی در قالب  رمان می پرورد و پس تر، یکی از فرزندان باختین تحلیل می کرد تا پوتین و فرزندانش به یاد استالین بخوانند...

• آخرین ویرایش:چهارشنبه سوم اردیبهشتماه سال 1393