دوشنبه یکم مهرماه سال 1398  09:20 قبل از ظهر


ریچارد رورتی در کتاب «حقیقت پست‌مدرن» (مجموعه‌ای‌است از مقالات و مصاحبه‌هایش)، الگویی سه ‏مرحله‌ای در تحولات فکری، فلسفی و ادبی جهان غرب معرفی کرده است. این که چرا این مراحل سه گانه ‏توسط اندیشمندان غربی تکرار می‌شوند، جای پرسش دارد. واقعیت این که برای من پرسشی‌است که ‏پاسخی برای‌اش ندارم. مراحل سه گانه‌ی کنت، تئوری سه مرحله‌ای تایلور، مراحل تاریخی جهان ‌‏(سنت،مدرنیته و پست‌مدرنیته) و اینک هم الگوی رورتی.‏
رورتی می‌گوید روشنفکران غربی بعد از رنسانس سه مرحله را پشت سر نهاده‌اند. در هرسه هم کوشیده‌اند ‌‏«حقیقت رستگاری‌بخش» را تبیین کنند. «باور به حقیقت رهایی‌بخش مساوی‌است با این باور که چیزی ‏هست که اساس زندگی بشر است... چیزی که عبارت است از واقعیت پشت نمود؛ تنها توصیف واقعی از ‏آنچه رخ می‌دهد؛ چیزی که آخرین راز محسوب می‌شود».‏
این مراحل عبارتند از : رستگاری از جانب خدا؛ رستگاری از جانب فلسفه و رستگاری از جانب ادبیات.‏
امید به رستگاری در گام اول، با وسیله‌ی ورود انسان به رابطه‌ای با یک شخص (قدرت) غیر بشری فوق‌العاده قدرتمند پرورانده می‌شد مانند اعتقاد به دین و آیین. در گام دوم، امید به رستگاری با وسیله‌ی فلسفه ‏شکل می‌گرفت؛ یعنی مجموعه اعتقاداتی که اشیاء را آن گونه که هستند بازنمایی می‌کنند. در گام سوم، ‏انسان امیدوار است با توسل به ادبیات رستگار شود؛ یعنی رستگاری از طریق شناخت گونه‌های مختلف ‏آدمیان. به نظر رورتی، عبور از دین به فلسفه با احیای افلاطون‌گرایی در رنسانس و سپس عبور از فرهنگ ‏فلسفی به «فرهنگ ادبی»، بعد از کانت آغاز شد؛ هنگامی که هگل هشدار داده بود که «تنها هنگامی که ‏شکلی از زندگی منسوخ شده باشد، فلسفه بر ابهام‌ها می‌افزاید». بنابراین، عمر مرحله‌‌ی « فرهنگ ادبی» به ‏دویست سال می‌رسد با این پرسش جدید که اصلا «جدید چیست؟». رورتی می‌گوید در فضای فرهنگ ‏ادبی، سؤال این است که: آیا کسی ایده‌های جدیدی در باره‌ی این سوال دارد که «ما آدمیان برای ساختن ‏خود چه کاری می‌توانیم انجام بدهیم؟». در زمانه‌ی «فرهنگ ادبی»، انسان رابطه‌ی شناختی خود را نه از ‏طریق ارتباط با شخصی غیربشری ( دین) و نه با ارتباط با گزاره‌ها ( فلسفه) بلکه در روابط غیرشناختی با ‏سایر انسان‌ها جستجو می‌کند؛ یعنی که رستگاری تنها در ارتباط با آدمیان به دست می‌آید.‏
می‌شود تحلیل رورتی را در خط فکری کسانی مانند دورکیم، فروید، نیچه، فوئرباخ و اومانیست‌هایی ‏پی‌گیری کرد که در تئوری‌های‌شان«خدا» از حیات ذهنی انسان حذف می‌شد؟.‏
https://t.me/khayyamabbasee


  • آخرین ویرایش:دوشنبه یکم مهرماه سال 1398
نظرات()   
   
نظرات پس از تایید نشان داده خواهند شد.
آخرین پست ها

مرگ در سال‌های دیگر کُشی..........شنبه پانزدهم آذرماه سال 1399

علم و مذهب..........چهارشنبه دوازدهم آذرماه سال 1399

انتظار زندگی در سودای بهشت..........دوشنبه سوم آذرماه سال 1399

دکتر فیرحی و یک پرسش..........دوشنبه بیست و ششم آبانماه سال 1399

زندگی، میعاد در لجن..........یکشنبه هجدهم آبانماه سال 1399

زندگی را تخیل و سپس تکرار کنید..........شنبه هفدهم آبانماه سال 1399

سیاستمدارانی چون شاعر در فیلم مادر آرنوفسکی..........شنبه سوم آبانماه سال 1399

رابطۀ ننگین..........شنبه بیست و ششم مهرماه سال 1399

عزادار خویشتنیم نه شجریان..........جمعه هجدهم مهرماه سال 1399

کشیش و پزشک در زمانۀ بیماری..........دوشنبه چهاردهم مهرماه سال 1399

لذت مشترک دیکتاتور و عاشق..........یکشنبه سیزدهم مهرماه سال 1399

خش‌خش ِ خنده‌های اشک‌آمیز برگ‌های پاییزی..........پنجشنبه دهم مهرماه سال 1399

شهر از عاقل تهی خواهد شدن به مناسبت روز مولانا..........سه شنبه هشتم مهرماه سال 1399

دروغ‌زن قضای مسلمانان را نشاید ..........سه شنبه بیست و پنجم شهریورماه سال 1399

سوغاتی..........سه شنبه هجدهم شهریورماه سال 1399

تحفه ای چون مرگ..........دوشنبه دهم شهریورماه سال 1399

داستانک..........یکشنبه دوم شهریورماه سال 1399

با یادی از مورّخ مشروطیت..........شنبه هجدهم مردادماه سال 1399

سارتر و نویسنده..........یکشنبه دوازدهم مردادماه سال 1399

کاش از تاریخ بیاموزیم..........یکشنبه بیست و نهم تیرماه سال 1399

خشونتی که بر ما می رود..........پنجشنبه بیست و دوم خردادماه سال 1399

سقف تزویر بر ستون ضدتبعیضی..........سه شنبه بیستم خردادماه سال 1399

تأملی در قتل رومینا اشرفی..........شنبه دهم خردادماه سال 1399

ما در کدامین جهان زندگی می‌کنیم؟..........دوشنبه بیست و پنجم فروردینماه سال 1399

دموکراسی آیینی..........شنبه سوم اسفندماه سال 1398

تعریضی بر واکنش آیت‌الله سبحانی به سخنان دکتر حسن محدثی..........جمعه بیست و پنجم بهمنماه سال 1398

دیکتاتوری، استالین و هنرمند غیرحکومتی..........جمعه بیست و هفتم دیماه سال 1398

مشترک میان دیکتاتورها..........دوشنبه بیست و هفتم آبانماه سال 1398

«چگونه است که استثمارشدگان به ادامۀ استثمار راضی می‌شوند؟».‏..........یکشنبه دوازدهم آبانماه سال 1398

جامعه‌شناس تحمل‌ناپذیر است!‏..........شنبه بیست و هفتم مهرماه سال 1398

همه پستها

شبکه اجتماعی فارسی کلوب | Buy Mobile Traffic | سایت سوالات