1. بنیامین که خود در اوج شکوفایی فکری از ترس اسیر شدن به دست نازیهای فاشیست، دست به خودکشی زد، گفته که ما فقیر شدهایم چرا که میراث انسانی خود را فرو هشتهایم. تجربه جنگهای اول و دوم جهانی، آدمکشیهای استالین، کورههای آدمسوزی نازیها، نسلکشیها در رواندا و کامبوج، قتلعام مسلمانان به دست صربها و حمله شیمایی صدام به کردهای حلبچه و ...، گمان میرفت که ذهن قدرتمندان در عرصهی سیاست را از دگماتیزم دینی و نژادی پیراسته باشد تا امیدوار باشیم دیگر شاهد قتلعام انسانها نباشیم. اما متأسفانه، سخن بنیامین همچنان معتبر است. از دست رفتن جان میلیونها انسان در قرن بیستم، مگر سرمایههای فرهنگی جهانی مبتنی بر تجربه کاربست شکست خوردهی خشونت نیستند؟. اگر هستند، این روزها توسط فاشیسم دینی اردوغان در سوریه به تاراج میرود. فاشیسم، پدیدهی غریبی نیست. هر کجا که قدرت ( از هر نوع آن) در دست فردی باشد که خود را محور و مدار حق بداند و دیگران را دور افتاده از این محور و مدار، فاشیسم شکل گرفته؛ چیزی از نوع استدلال اردوغان و مبتنی کردن لشگرکشی به سوریه زیر نام «سپاه محمد» و «چشمه صلح». اردوغان به طور ضمنی، ارتباط دو سویهای بین خود و امر متعالی – خدا- قائل است. تنها در تفکر فاشیستی میتوان شنید که برای رسیدن به صلح و آرامش، دست به جنگ و خشونت زد آن هم علیه غیرنظامیان.
2. ژیژک در نوشتاری با عنوان « وجه وقیح حقوق بشر» به درستی میگوید که «خشونت فاشیستی خشونتیاست که هدفش اجتناب از تغییر حقیقی است. چیزی نمایشی و تماشایی باید رخ دهد تا دقیقا چیزی به واقع رخ ندهد». اردوغان نظام سیاسی و اقتصادی ترکیه را به زائدهای از نظام کاپیتالیسم تقلیل داده است. جهد بلیغی دارد تا نشان دهد سکولاریسم را از آتاتورک به ارث برده؛ دموکراسی را از مدل دموکراسی غرب به عاریت گرفته؛ نسبتی موجه میان دینداری سنتی و مدرنیته برقرار کرده؛ اقتدار قانونیاش را از قانونی سکولار و انتخابات آزاد اخذ کرده و مسیر توسعه همهجانبه را در پیش گرفته است. اما واقعیت امر اینها نیست. اردوغان در پوستین وارونهای افتاده و سودای قهرمانی در جهان اسلام دارد. از یکسو در مسابقهای با نظام سیاسی ایران و نظام پادشاهی عربستان است تا در تنازعی پر هزینه، شخصیتی تاریخساز از خود بسازد و نو-امپراطوری عثمانی را به تاریخ تحمیل کند؛ و از دگرسو، ناچار از پذیرش شروط فرهنگی – اقتصادی – نظامی ناتو شده تا از ترکیه کشوری مدرن بسازد؛ ترکیب متناقضی از ناممکنات.
اردوغان، ترکیه را به سطح تجدد رسانیده نه تمدن. دیر به قافلهی تاریخ رسیده و قصد دارد زود به پایانش برسد و این یعنی ایجاد بحران و آشوب در منطق صیرورت تاریخی. اردوغان خواهان تغییراتیاست که عناصر آن ذاتا با هم تناقض دارند و چون در برابر قدرت تمدنی غرب از آنسو، و رقابت ایدئولوژیک مثلث ایران – عربستان- ترکیه بر سر رهبری جهان اسلام از اینسو، دچار ناتوانیاست، مهار تغییرات یا توسعهی ترکیه از کفش رها شده است. تغییرات و تحولات جهان نیز به دلخواه اردوغان، تن به سکون و سکوت نمیدهند و به دلخواه او نمیروند. جهان و تاریخ به راه خود میرود. مجموعهی تحولات جهان چون به اختیار و خواست اردوغان نیست، به تعبیر ژیژک باید در رقصی نمایشی و تماشایی نشان دهد که امور ترکیه، خاور میانه و جهان در سکون است پس به کامروایی اوست؛ تغییری در میانه نیست و چیزی اتفاق نیفتاده است.
آخرین پست هامرگ در سالهای دیگر کُشی..........شنبه پانزدهم آذرماه سال 1399
علم و مذهب..........چهارشنبه دوازدهم آذرماه سال 1399
انتظار زندگی در سودای بهشت..........دوشنبه سوم آذرماه سال 1399
دکتر فیرحی و یک پرسش..........دوشنبه بیست و ششم آبانماه سال 1399
زندگی، میعاد در لجن..........یکشنبه هجدهم آبانماه سال 1399
زندگی را تخیل و سپس تکرار کنید..........شنبه هفدهم آبانماه سال 1399
سیاستمدارانی چون شاعر در فیلم مادر آرنوفسکی..........شنبه سوم آبانماه سال 1399
رابطۀ ننگین..........شنبه بیست و ششم مهرماه سال 1399
عزادار خویشتنیم نه شجریان..........جمعه هجدهم مهرماه سال 1399
کشیش و پزشک در زمانۀ بیماری..........دوشنبه چهاردهم مهرماه سال 1399
لذت مشترک دیکتاتور و عاشق..........یکشنبه سیزدهم مهرماه سال 1399
خشخش ِ خندههای اشکآمیز برگهای پاییزی..........پنجشنبه دهم مهرماه سال 1399
شهر از عاقل تهی خواهد شدن به مناسبت روز مولانا..........سه شنبه هشتم مهرماه سال 1399
دروغزن قضای مسلمانان را نشاید ..........سه شنبه بیست و پنجم شهریورماه سال 1399
سوغاتی..........سه شنبه هجدهم شهریورماه سال 1399
تحفه ای چون مرگ..........دوشنبه دهم شهریورماه سال 1399
داستانک..........یکشنبه دوم شهریورماه سال 1399
با یادی از مورّخ مشروطیت..........شنبه هجدهم مردادماه سال 1399
سارتر و نویسنده..........یکشنبه دوازدهم مردادماه سال 1399
کاش از تاریخ بیاموزیم..........یکشنبه بیست و نهم تیرماه سال 1399
خشونتی که بر ما می رود..........پنجشنبه بیست و دوم خردادماه سال 1399
سقف تزویر بر ستون ضدتبعیضی..........سه شنبه بیستم خردادماه سال 1399
تأملی در قتل رومینا اشرفی..........شنبه دهم خردادماه سال 1399
ما در کدامین جهان زندگی میکنیم؟..........دوشنبه بیست و پنجم فروردینماه سال 1399
دموکراسی آیینی..........شنبه سوم اسفندماه سال 1398
تعریضی بر واکنش آیتالله سبحانی به سخنان دکتر حسن محدثی..........جمعه بیست و پنجم بهمنماه سال 1398
دیکتاتوری، استالین و هنرمند غیرحکومتی..........جمعه بیست و هفتم دیماه سال 1398
مشترک میان دیکتاتورها..........دوشنبه بیست و هفتم آبانماه سال 1398
«چگونه است که استثمارشدگان به ادامۀ استثمار راضی میشوند؟»...........یکشنبه دوازدهم آبانماه سال 1398
جامعهشناس تحملناپذیر است!..........شنبه بیست و هفتم مهرماه سال 1398
همه پستها