طبقه بندی: ماه رمضان، اعیاد و مناسبت های مذهبی،
برچسب ها: ماه رمضان، ضیافت خدا،

نزول قرآن و شب قدر

در بیست و هفتم رجب1387 هجری چهارده قرن بر بعثت حضرت محمّد صلی الله علیه وآله رسول بزرگوار اسلام می‏گذرد.

در این روز اوّلین سوره قرآن کریم بر پیامبر نازل شد، البتّه قرآن یک مرتبه کامل از طرف پروردگار متعال (به بیت‏المعمور) که در آسمان می‏باشد نازل شد، ودر ماه مبارک رمضان در قلب پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله این وحی آسمانی جایگزین شد، که خداوند در قرآن کریم اشاره می‏فرماید: (شهر رمضان الّذی أنزل فیه القرآن) ماه رمضانی که قرآن در آن نازل شد.

و می‏فرماید: (انّا أنزلناه فی‏لیلة القدر) ما آن را در شب قدر (بر قلب پیامبر) نازل کردیم، که همه مسلمانان می‏دانند که شب قدر افضل‏ترین شب ماه مبارک رمضان است، پس از آن در ظرف بیست و سه سال کم‏کم و آیه آیه توسّط امین وحی خدا یعنی جبرئیل بر حضرت رسول صلی الله علیه وآله نازل شد، که ابتدای نزول آن در (غار حراء) در مکه مکرّمه در بیست و هفتم ماه رجب، سیزده سال قبل از هجرت پیامبر صلی الله علیه وآله به مدینه منوّره بود، در وقتی که حضرت رسول صلی الله علیه وآله در آن غار مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار خویش بود.

در این اثنا جبرئیل از طرف خداوند از آسمان نازل شد، و به حضرتش خطاب کرد و گفت: بخوان.

حضرت محمد صلی الله علیه وآله فرمودند: چه بخوانم؟

جبرئیل گفت:

(بسم‏ الله الرحمن الرحیم، اقرأ باسم ربّک الّذی خلق، خلق الانسان من علق... تا آخر سوره).

به نام پروردگار بخشنده مهربان، بخوان به نام خداوندی که خلق کننده است، و انسان را از علقه (نوعی کرم که با چشم دیده نمی‏شود) خلق کرد.

مانند چنین روزی خداوند به بشر، بزرگترین هدیه خود را تقدیم کرده و مهم ترین دستورالعمل را از برای یک زندگانی سعادت‏بخش در دنیا، که انسان با عملکرد آن به عظیم‏ترین راه سعادت ابدی یعنی بهشتی که عرض آن به عرض آسمانها و زمین است خواهد رسید، و آن نزول قرآن کریم بوده از طرف پروردگار برای دستورالعمل بشر.

این کتاب، بر محبوب ترین و بزرگوارترین پیامبر خدا نازل شده که ایزد متعال درباره عظمت او در یک حدیث قدسی می‏فرماید: (لولاک لما خلقت الأفلاک).

(اگر وجود پرجود تو را نیافریده بودم، زمین و آسمان و دیگر افلاک را هم خلق نمی‏کردم).

لذا، بر مسلمانان است بطور خصوص و بر سایر بشر است عموما که این روز بزرگ را جشن گرفته، و به همدیگر دست برادری و اخوّت داده، و با همّت و اتّحاد بیعت خود را با رسول بزرگوارشان تجدید کرده، و عهد و پیمان بندند که دوباره به کتاب آسمانی خود، یعنی قرآن کریم برگشته و احکام آن را دستورالعمل زندگانی خود قرار دهند، تا انشاءالله دو مرتبه شخصیّت از دست رفته اسلامی خود را به دست آورده و استعمارگران غاصب و دشمن اسلام و انسانیّت را از بین برده و بتوانند با همّت والای خود و انفاس قدسیّه پیامبرشان، و عمل کردن به فرمانهای آن بزرگوار و کتاب آسمانیش باردیگر به اسلام عزیز برگشته و با سعادت و خوشبختی یک دولت اسلامی هزار میلیونی تشکیل داده، و دنیا را از شرّ و کفر شرق و غرب نجات داده، و مستضعفان دنیا را به سعادت دنیا و آخرت کشانند.

بهــــــــــــشتیان

منبع: کتابخانه پیامبر اعظم، مدینة العلم

طبقه بندی: قرآن، ماه رمضان، امامان و پیامبران، آموزش،
برچسب ها: نزول قرآن و شب قدر، شب قدر،

افطار روزه در سفر

این عمل ظاهرا در سفر جنگ بدر واقع شد که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در سوم یا هشتم رمضان از مدینه برای جنگ بدر خارج گردید، و آن وقت روزه واجب شده بود و در آیات آن خواندیم که روزه بر مسافر نیست. از اینجا سخن واقدی در مغازی ج 1، ص 47 تأیید می شود که حضرت به آنان که افطار نکردند فرمود:

یا معشرالعصاة انی مفطر فافطروا؛

ای گروه سرکش من افطار کردم شما نیز افطار کنید.

افطار برای مسافر یک حکم ارفاقی است و مسافر نباید روزه بگیرد و برای او حرام است، از روایات معلوم می شود: بعضی ها افراط به خرج داده با وجود آیه قرآن و عمل رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم باز در سفر روزه می گرفتند. چنان که گذشت، و نیز کلینی در کافی از حضرت صادق علیه السلام نقل کرده که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم در ماه رمضان از مدینه به سوی مکه خارج شد، عده ای با او پیاده می رفتند، چون به کراع الغمیم رسید کاسه آبی خواست و آشامید و افطار کرد، مردم نیز افطار کردند، ولی جمعی همچنان روزه ماندند حضرت آنها را عصاة (گناهکاران) نامید [1]  و در روایت دیگری از امام باقر علیه السلام آمده که فرمود:

شمی رسول الله صلی الله علیه و آله قوما صاموا حین افطر و قصر عصاة و قال هم العصاة الی یوم القیامة. [2] .

گروهی را که روزه گرفتند زمانی که رسول خدا افطار کره و روزه خود را شکست، گناهکار نامید و فرمود ایشان تا روز قیامت گناهکارند...

اهل سنت مسافر را در روزه گرفتنت و افطار کردن مخیر دانسته اند و این برخلاف نص صریح قرآن است، مذهب اهل بیت علیهم السلام به تبع قرآن و جدشان، حرمت روزه در سفر می باشد.

1_کافی،ج4،ص127،128،فقیه ج2،ص 141،کراع الغمیم نام محلی است ما بین مکه و مدینه،غمیم بفتح اول بیابانی است در حجاز مقابل عسفان.

بهــــــــــــشتیان

منبع: کتابخانه پیامبر اعظم، مدینة العلم

طبقه بندی: احادیث معصومان(ع)، ماه رمضان،
برچسب ها: افطار روزه در سفر،

احادیث ماه رمضان

روزه یاد آور قیامت

قال الرضا علیه السلام:

انما امروا بالصوم لکى یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا على فقر الاخر.

امام رضا علیه السلام فرمود:

مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.

(وسائل الشیعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع، ص ۱۰ )

امام صادق (علیه السلام) فرمود: تکمیل روزه به پرداخت زکات یعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلى الله علیه و آله) کمال نماز است.

روزه زکات بدن

قال رسول الله صلى الله علیه و آله لکل شیئى زکاة و زکاة الابدان الصیام.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

براى هر چیزى زکاتى است و زکات بدنها روزه است.

(الکافى، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳ )

روزه سپر آتش

قال رسول الله صلى الله علیه و آله:

الصوم جنة من النار.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»

(الکافى، ج ۴ ص ۱۶۲)

اهمیت روزه

الصوم فى الحر جهاد.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

روزه گرفتن در گرما، جهاد است.

بحار الانوار، ج ۹۶، ص 257

روزه نفس

قال امیرالمومنین علیه السلام:

صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام

 امیرالمومنان على علیه السلام فرمود: روزه نفس از لذتهاى دنیوى سودمندترین روزه‏هاست.

غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴

روزه سپر آتش (جهنم) است.

برترین روزه

قال امیرالمومنین علیه السلام

«صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.»

امام على علیه السلام فرمود:

روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.

(غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰ )

روزه چشم و گوش

قال الصادق علیه السلام

«اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.»

امام صادق علیه السلام فرمود:

آنگاه که روزه مى‏گیرى باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«یعنى از گناهان پرهیز کند.»

(الکافى ج ۴ ص ۸۷، ح ۱)

قال الصادق علیه السلام

«صدقه درهم افضل من صیام یوم.»

امام صادق علیه السلام فرمود :

یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۱۸، ح ۶ )

جرعه نوشان بهشت

قال رسول الله صلى الله علیه و آله

«من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا على الله ان یطعمه من طعام الجنة و یسقیه من شرابها.»

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:

کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.

(بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۳۱ )

خوشا بحال روزه داران

قال رسول الله صلى الله علیه و آله

«طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامة » ؛

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اینان در روز قیامت‏سیر مى‏شوند.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۹، ح‏2. )

امام على علیه السلام فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.

برترى شب قدر

قیل لابى عبد الله (علیه السلام)

«کیف تکون لیلة القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فى الف شهر لیس فیها لیلة القدر.» ؛ از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:

چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟

حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.

(وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲)

التماس دعا.

با تشکر از: *بوی بهشت* و  چهل حصاران

طبقه بندی: بهشتیان، احادیث معصومان(ع)، ماه رمضان،
برچسب ها: احادیث ماه رمضان،

تشریع روزه رمضان

به نقل یعقوبی: سیزده روز بعد از تحویل قبله، حکم روزه رمضان نازل گردید، [1]  و به نقل مرحوم مجلسی: تحویل قبله در 15 شعبان بود [2]  علی هذا تشریع روزه رمضان در بیست و هشتم ماه شعبان از سال دوم هجرت بوده است، مرحوم کلینی از امام باقر علیه السلام نقل کرده است که چون ماه رمضان نزدیک شد و سه روز از شعبان مانده بود بلال به دستور رسول الله صلی الله علیه و آله مردم را جمع کرد و آن حضرت بر آنان خطبه خواند و آمدن رمضان و فضائل آن را بیان فرمود. [3] .

به این طریق: با ورود شهر رمضان در سال دوم هجرت مسلمانان ماه پرهیز، ماه رحمت، مغفرت و صیام آن را آغاز کردند که تا قیام قیامت عمل واجب و عموی گردید، روزه در امتهای نیز بوده و اختصاص به اسلام ندارد، چنان که در کلام الله آمده:

کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون [4] .

روزه بر شما مقرر شده است، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما (بودند) مقرر شده بود، باشد که پرهیزگاری کنید.

اما معلوم نیست کیفیت آن چگونه بوده است، مثلا در بنی اسرائیل روزه ای بوده بنام صوم الصمت یعنی روزه سکوت که شخصی مثلا یک روز با کسی سخن نمی گفت و ظاهرا فقط فکر می کرد، در قرآن کریم، آنجا که از ولادت حضرت عیسی خبر میدهد آمده است که عیسی به سخن درآمد و به مادرش گفت:

فاما ترین من البشر احدا فقولی انی نذرت للرحمن صوما فلن اکلم الیوم انسیا [5] .

پس اگر کسی از آدمیان را دیدی، بگوی: من برای (خدای) رحمان روزه نذر کرده ام، و امروز مطلقا با انسانی سخن نخواهم گفت.

یعنی اگر کسی را دیدی و گفتند: این بچه از کجاست با اشاره بگو که من برای خدا نذر روزه سکوت کرده ام و امروز با کسی سخن نخواهم گفت، تا من خود سخن گویم و جواب آنها را بدهم، چنان که به سخن درآمده و جواب گفت.

در شرایعت اسلام اگر کسی روزه بگیرد و سخن نگوید مانعی ندارد، ولی حرام است که سکوت را جزء نیت روزه قرار بدهد یعنی روزه سکوت حرام است فقهاء نیز بنابر روایات به حرمت آن فتوی داده اند.

ان رسول الله صلی الله علیه و آله و قال: لاوصال فی صیام ولا صمت یوم الی الیل ولا عتق قبل الملک؛ [6] .

ناگفته نماند صوم وصال آن است که: انسان روز و شب را روزه بگیرد و فقط در سحر افطار بکند که مانند صوم صمت حرام است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم دو تا مؤ ذن داشت که اذان می گفتند یکی عبدالله بن م مکتوم که نابینا بود و دیگری بلال حبشی، عبدالله قبل از صبح اذان می گفت و بلال بعد از صبح، رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرموده بود: هر وقت صدای ابن ام مکتوم را شنیدید بخوردید و بیاشامید و هروقت صدای بلال را شنیدید امساک نمایید چنان که این مطلب را امام صادق علیه السلام از آن حضرت نقل فرموده است [7] .

آیات روزه همان آیات سوره بقره از 183 تا 187 هستند که تا قیام قیامت سند این عبادت خدایی می باشند و از آیات معلوم می شود که این تکلیف بر مسافر و مریض نوشته نشده و آن ها باید بعد از سفر و بعد از صحت روزه بگیرند:

فمن کان منکم مریضا او علی سفر فعدة من ایام اخر [8] .

هر کس از شما بیمار یا در سفر باشد (به همان شماره) تعدادی از روزهای دیگر(را روزه بدارد)....

بنابراین روزه در حال مرض و در سفر نه تنها جایز نیست بلکه حرام و بدعت است، و نیز آنان که در اثر پیری روز برای آنها سخت است:

وعلی الذین یطیقونه فدیة طعام مسکین؛ [9] .

و برکسانی که (روزه) طاقت فرساست، کفاره ای است که خوراک دادن به بینوایی است.

با نقل چند روایت در فضیلت روزه این مطلب را به پایان می بریم.

1: عن ابی عبدالله علیه السلام: قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: الصائم فی عبادة و ان کان علی فراشه ما لم یغتب مسلما [10] .

روزه دار در عبادت است گرچه در بستر باشد، تا وقتی غیبت مسلمانی را نکرده است

2: عن ابی عبدالله علیه السلام: قال نوم الصائم عبادة و نفسه تسبیح [11] .

خواب روزه دار عبادت و نفس او تسبیح است.

: عن ابی عبدلله علیه السلام انه قال: للصائم فرحتان، فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه [12] .

برای روزه دار، دو سرور و خوشحالی است: 1 - هنگام افطار 2 - هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)

بهــــــــــــشتیان

منبع: کتابخانه پیامبر اعظم، مدینة العلم

طبقه بندی: ماه رمضان، بهشتیان،
برچسب ها: تشریع روزه رمضان، تاریخچه روزه،

اعمال ماه مبارک رمضان

روزه دار میهمان خداست و روزه میهمانی او.رمضان برترین ماه سال و روزه یکی از پایه های اساسی مکتب زندگی ساز اسلام است.رمضان میدان مبارزه با نفس است.رمضان کلاس آموزش صبر و استقامت و پرورش ایمان و اراده است.ماه برابری فقیر و غنی است.

این ماه،ماه عظیمی است که آداب بسیاری داردکه از آن جمله می توان نام برد:

1_ روزه که بر هر مکلف واجب است.

2- تلاوت قرآن که هر آیه ای ثواب یک ختم قرآن را دارد.

3_ ذکر خدا از استغفار و (لا اله الّا الله) و صلوات که سفارش زیادی شده است.

4_ترک گناه که از بهترین اعمال است.

5_صدقه به نیازمندان

6_دعاها و نماز های وارده را بخواند(افتتاح،مجیر،ابوحمزه ثمالی)

7_صله ارحام (دید و بازدید از آشنایان و اقوام)

طبقه بندی: ماه رمضان،
برچسب ها: اعمال ماه مبارک رمضان،

روزه

رسول خداصلی الله علیه وآله، ماه شعبان و ماه رمضان و سه روز از هر ماه پنجشنبه اوّل، و چهارشنبه وسط، و پنجشنبه آخر ماه را روزه می‏داشت[1] .

حضرت امام صادق‏علیه السلام فرموده‏اند:

رسول خداصلی الله علیه وآله دهه آخر رمضان را در مسجد معتکف می‏شد.

و فرموده‏اند:

پیامبرصلی الله علیه وآله چون دهه آخر رمضان فرا می‏رسید کمر می‏بست و از بانوان دوری می‏جست و شبها را احیا می‏کرد و همه وقت خود را برای عبادت فارغ می‏ساخت [2] .

رسول خداصلی الله علیه وآله فرمودند:

رجب ماه خداست و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امّت من است، کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد مستوجب خشنودی بزرگ خدا می‏شود، و غضب الهی از او دور می‏گردد و دری از درهای دوزخ بر او بسته می‏شود.

و امام صادق‏علیه السلام فرمودند: رسول خداصلی الله علیه وآله چون هلال ماه شعبان را می‏دید فردی را مأمور می‏کرد که از جانب او در مدینه ندا دهد: ای مردم من فرستاده رسول خدا به‏سوی شمایم؛ می‏فرماید آگاه باشید که ماه شعبان ماه من است، خدا رحمت کند کسی را که مرا بر ماه من یاری کند یعنی آن را روزه بدارد؛ و امیر مؤمنان می‏فرمود: از وقتی ندای منادی پیامبرصلی الله علیه وآله را شنیدم روزه شعبان را از دست نداده‏ام و تا زنده هستم نیز از دست نخواهم داد.

پیامبرصلی الله علیه وآله زنی را مشاهده کرد که روز روزه به کنیز خود دشنام داد، غذایی طلبید و به آن زن گفت: بخور.

عرض کرد: روزه هستم!

فرمود: چگونه روزه‏ای در حالی که به کنیز خود دشنام دادی؟! روزه فقط خود داری از خوردن و نوشیدن نیست بلکه خداوند روزه را حجاب همه امور زشت و ناروا ساخته است؛ چه کم هستند روزه‏داران و چه بسیار گرسنگی کشندگان!

و نیز به «جابر بن عبدالله انصاری» فرمود:

ای جابر، این ماه رمضانست؛ هر کس روز آن را روزه بدارد، و قسمتی از شب آن را به عبادت بایستد، و شکم و فرج خود را از حرام باز دارد، و زبان خود را نگاهدارد، از گناهان خود مثل بیرون رفتن از این ماه بیرون می‏رود.

جابر عرض کرد: ای رسول خدا چه نیکوست این سخن که گفتی!

فرمود: و چه سخت است این شرطهایی که نمودم.

امام صادق‏علیه السلام فرمودند:

رسول خداصلی الله علیه وآله روزه را با حلوا و شیرینی افطار می‏کرد، و اگر نبود با قدری شکر یا چند دانه خرما؛ و اگر هیچ یک از اینها ممکن نبود با آب خالص افطار می‏کرد [3] .

و فرمودند:

پیامبرصلی الله علیه وآله وقت افطار می‏گفت: «اللهّم لک صمنا، و علی رزقک افطرنا، فتقبّله منّا» (بار خدایا برای تو روزه داشتیم، و از روزی تو افطار کردیم، پس آن را از ما بپذیر و قبول فرما).

و در پی آن می‏فرمود: تشنگی به‏سر آمد و رگ و پی آب گرفت، و اجر و پاداش آن باقی است.

و نیز پیامبرصلی الله علیه وآله فرموده است: دعای روزه‏دار وقت افطار مستجاب است.

و فرمودند: پیامبرصلی الله علیه وآله با چیزی شیرین افطار می‏کرد، و اگر چیزی شیرین نمی‏یافت با آب خالص افطار می‏کرد و می‏فرمود: آن کبد و معده را تصفیه می‏کند، و دهان را خوشبو می‏سازد، و دندانها و چشمها را نیرو می‏بخشد، و بینایی را تیز می‏سازد، و گناهان را می‏شوید، و هیجان عروق و صفرای چیره شده بر مزاج را تسکین می‏دهد، و بلغم را می‏برد، و حرارت معده را فرو می‏نشاند، و سر درد را رفع می‏کند [4] .

امیرمؤمنان علی‏علیه السلام فرمودند:

رسول خداصلی الله علیه وآله وقتی نزد دیگران افطار می‏کرد و غذا می‏خورد می‏فرمود:

روزه‏داران نزد شما افطار کردند، و نیکان از طعام شما خوردند، و فرشتگان نیکوکار بر شما درود فرستادند [[5] .

[1]فروغ کافی،ج2،ص 207-بحار الانوار،ج16،ص 271

[2]فروغ کافی،ج1،ص 205و 212-بحار الانوار،ج 16،ص 273 و 274

[3] فروغ کافی،ج1،ص 205-بحار الانوار،ج 16،ص 273.

[4]مکارم الاخلاق،ص 27،بحارالانوار،ج 16،ص 242

[5]نوادر راوندی،ص 35،بحارالانوار ج 16،ص 293.

طبقه بندی: ماه رمضان، امامان و پیامبران،
برچسب ها: روزه در زندگی امامان معصوم(ع)، روزه گرفتن امامان(ع)،