یاد بعضی نفرات

            روشنَم می دارد : 

                        اعتصام یوسف ،  حسن رشدیه

قوّتم می بخشد 

               ره می اندازد

و اجاقِ كهنِ سردِ سَرایم 

            گرم می آید از گرمی عالی دَمِشان

نام بعضی نفرات 

            رزقِ روحم شده است

وقت هر دلتنگی

 سویشان دارم دست 

               جرأتم می بخشد

                           روشنم می دارد .

نیما یوشیج

سبزه ها در بهار می رقصند ،

                   من در کنار تو به آرامش می رسم

و آنجا که 

    هیچ کس به یاد ما نیست

                        تو را عاشقانه می بوسم

تا با گرمی نفسهایم ،

 به لبانت جان دهم

و با گرمی نفسهایت ، 

                         جانی دوباره گیرم .

دوستت دارم ،

با همه هستی خود ،

                   ای همه هستی من

و هزاران بار خواهم گفت :

                        دوستت دارم را ...

نیما یوشیج

خشک آمد کشتگاه من
            در جوار کشت همسایه

گر چه می گویند :
 « می گریند روی ساحل نزدیک
            سوگواران در میان سوگواران »

قاصد روزان ابری ، داروگ !
                         کی می رسد باران؟
 
بر بساطی که بساطی نیست

در درون کومه ی تاریک من
             که ذره ای با آن نشاطی نیست
                        و جدار دنده های نی به دیوار اطاقم
                                                 دارد از خشکیش می ترکد

چون دل یاران که در هجران یاران

قاصد روزان ابری ، داروگ !
                         کی می رسد باران؟

نیما یوشیج

 در پیله تا به کی بر خویشتن تنی ؟
                         پرسید کرم را مرغ از فروتنی
 
تا چند منزوی در کنج خلوتی ؟
                         در بسته تا به کی در محبس تنی ؟!

 
در فکر رستنم ! پاسخ بداد کرم
                         خلوت نشسته ام ، زین روی منحنی
 
هم سال های من پروانگان شدند
                         جستند از این قفس ، گشتند دیدنی !

در حبس و خلوتم تا وارهم به مرگ
                         یـا پــــر بـــرآورم بـهـــر پــریــدنــی

 اینک تو را چه شد کی مرغ خانگی
                         کوشش نمیکنی ؟ پرّی نمیزنی ؟!

 نیما یوشیج

می تراود مهتاب
            می درخشد شب تاب

نیست یکدم شکند
خواب به چشم کس ولیک
                        غم این خفته چند

خواب در چشم ترم می شکند
                        نگران با من استاده سحر

صبح میخواهد از من کز مبارک دم او
            آورم این قوم به جان باخته را بلکه خبر

در جگر لیکن خاری
            از ره این سفرم می شکند

نازک آرای تن ساق گلی
            که به جان اش کِشتم
                        و به جان دادم اش آب
                                    ای دریغا ! به برم می شکند

دست ها می سایم
            تا دری بگشایم
                        بر عبث می پایم
                                    که به در کس آید

در و دیوار به هم ریخته شان
                        بر سرم می شکند

می تراود مهتاب
            می درخشد شب تاب

مانده پای آبله از راه دراز
            بر دم دهکده مردی تنها
                        کوله بارش بر دوش

دست او بر در ،
            می گوید با خود :
                        غم این خفته چند
                                    خواب در چشم ترم می شکند

نیما یوشیج

آی آدم ها که بر ساحل نشسته شاد و خندانید !
                                    یک نفر در آب دارد می سپارد جان

یک نفر دارد که دست و پای دایم می زند
روی این دریای تند و تیره و سنگین که می دانید

آن زمان که مست هستید
             از خیال دست یاییدن به دشمن
آن زمان که پیش خود بیهوده پندارید
                        که گرفتَ ستید دست ناتوانی را
                                                تا توانایی بهتر را پدید آرید

آن زمانی که تنگ می بندید
                        بر کمر هاتان کمر بند

در چه هنگامی بگویم من ؟
یک نفر در آب دارد می کند بی هوده جان ، قربان !

آی آدم ها که بر ساحل بساط دلگشا دارید !
نان به سفره ، جامه تان بر تن ؛
            یک نفر در آب می خواند شما را
                        موج سنگین را به دست خسته می کوبد

باز می دارد دهان با چشم از وحشت دریده
                                    سایه هاتان را ز راه دور دیده

آب را بلعیده در گود کبود
و هر زمان بی تابی اش افزون
می کند زین آب ، بیرون
                        گاه سر ، گه پا
                                    آی آدم ها !

او ز راه دور این کهنه جهان را باز می پاید
                        می زند فریاد و امید کمک دارد

آی آدم ها که روی ساحل آرام در کار تماشایید !
موج می کوبد به روی ساحل خاموش
پخش می گردد چنان مستی به جای افتاده بس مدهوش
می رود نعره زنان ، وین بانگ باز از دور می آید:
                                                            آی آدم ها

و صدای باد هر دم دل گزاتر
            و در صدای باد بانگ او رهاتر

از میان آب های دور و نزدیک
                باز در گوش این ندا ها:
                                                " آی آدم ها "
 

نیما یوشیج

تو را من چشم در راهم ،

شباهنگام

         که می گیرند در شاخ «تلاجن»

                                     سایه ها رنگ سیاهی

 وزان دل خستگانت راست 

اندوهی فراهم ؛

                                    تو را من چشم در راهم .

شباهنگام ، در آن دم که بر جا ،

            درّه ها چون مرده ماران خفتگان اند ؛

                        در آن نوبت که بندد دست نیلوفر

                                                 به پای سرو کوهی دام .

گرم یاد آوری یا نه ،

             من از یادت نمی کاهم ؛

                        تو را من چشم در راهم .

نیما یوشیج