آسمان آبی تر ، آب آبی تر
            من در ایوانم ، رعنا سر حوض
                                    رخت می شوید رعنا

برگ ها می ریزد
 مادرم صبحی می گفت :‌
                        موسم دلگیری است
 
من به او گفتم :
            زندگانی سیبی است ،
                                    گاز باید زد با پوست

 زن همسایه
در پنجره اش تور می بافد
                              می خواند

 من ودا می خوانم
             گاهی نیز طرح می ریزم
                              سنگی ، مرغی ، ابری

آفتابی یکدست
             سارها آمده اند
                        تازه لادن ها پیدا شده اند

من اناری را می کنم دانه
به دل می گویم :
            خوب بود این مردم
                        دانه های دلشان پیدا بود

می پرد در چشمم آب انار
                         اشک می ریزم
                                    مادرم می خندد
                                                       رعنا هم

سهراب سپهری . حجم سبز

مرداب اتاقم كدر شده بود
و من زمزمه خون را در رگ‌هایم می‌شنیدم.
            زندگی‌ام در تاریكی ژرفی می‌‌گذشت.
                        این تاریكی ، طرح وجودم را روشن می‌كرد.

در باز شد
و او با فانوسش به درون وزید.
            زیبایی رها شده‌ای بود
            و من دیده به راهش بودم
                        رویای بی‌شكل زندگی‌ام بود.

عطری در چشمم زمزمه كرد.
            رگ‌هایم از تپش افتاد.
همه رشته‌هایی كه مرا به من نشان می‌داد
                        در شعله فانوسش سوخت:
                                    زمان در من نمی‌گذشت.
                                                شور برهنه‌ای بودم.

او فانوسش را به فضا آویخت.
            مرا در روشن‌ها می‌جست.
                        تار و پود اتاقم را پیمود
                                    و به من ره نیافت.

نسیمی شعله فانوس را نوشید.
                        وزشی می‌گذشت
                        و من در طرحی جا می‌گرفتم،
                                    در تاریكی ژرف اتاقم پیدا می‌شدم.

پیدا، برای كه؟
            او دیگر نبود.
            آیا با روح تاریك اتاق آمیخت؟

عطری در گرمی رگ‌هایم جابه‌جا می‌شد.
            حس كردم با هستی گمشده‌اش مرا می‌نگرد
و من چه بیهوده مكان را می‌كاوم:
                                    آنی گم شده بود.

 سهراب سپهری . زندگی خواب ها

روزی خواهم آمد و پیامی خواهم آورد
      در رگ ها نور خواهم ریخت
      و صدا خواهم در داد :
                  ای سبدهاتان پر خواب سیب آوردم ،
                                           سیب سرخ خورشید

خواهم آمد گل یاسی به گدا خواهم داد
      زن زیبای جذامی را گوشواری دیگر خواهم بخشید
                              کور را خواهم گفتم : چه تماشا دارد باغ

دوره گردی خواهم شد
کوچه ها را خواهم گشت
جار خواهم زد : ای شبنم شبنم شبنم

رهگذاری خواهد گفت :
      راستی را شب تاریکی است
                              کهکشانی خواهم دادش
روی پل دخترکی بی پاست ،
                              دب کبر را بر گردن او خواهم آویخت

هر چه دشنام از لب خواهم برچید
                   هر چه دیوار از جا خواهم برکند
                  رهزنان را خواهم گفت : کاروانی آمد بارش لبخند
                                                                  ابر را پاره خواهم کرد

من گره خواهم زد
      چشمان را با خورشید ،
                  دل ها را با عشق ،
                              سایه ها را با آب ،
                                          شاخه ها را با باد

و به هم خواهم پیوست
خواب کودک را با زمزمه زنجره ها
                   بادبادک ها ؛ به هوا خواهم برد
                                          گلدان ها ؛ آب خواهم داد

خواهم آمد پیش اسبان ‚ گاوان ،
                   علف سبز نوازش خواهم ریخت
مادیانی تشنه ،
       سطل شبنم را خواهم آورد
                              خر فرتوتی در راه ،
                                          من مگس هایش را خواهم زد

خواهم آمد
سر هر دیواری میخکی خواهم کاشت
      پای هر پنجره ای شعری خواهم خواند
                              هر کلاغی را کاجی خواهم داد
                              مار را خواهم گفت : چه شکوهی دارد غوک

آشتی خواهم داد
                   آشنا خواهم کرد
                              راه خواهم رفت
                                          نور خواهم خورد
                                                       دوست خواهم داشت

 

 

سهراب سپهری . حجم سبز

می تراوید آفتاب از بوته ها
            دیدمش در دشت های نم زده
                         مست اندوه تماشا ، یار باد
                                    مویش افشان گونه اش شبنم زده

لاله ای دیدیم لبخندی به دشت
            پرتویی در آب روشن ریخته
                        او صدا را در شیار باد ریخت
                                    جلوه اش با بوی خاک آمیخته
 

رود تابان بود و او موج صدا
            خیره شد چشمان ما در رود وهم
                        پرده روشن بود او تاریک خواند
                                     طرح ها در دست دارد دود وهم

چشم من بر پیکرش افتاد گفت
                         آفت پژمردگی نزدیک او
                                    دشت دریای تپش آهنگ نور
                                                سایه میزد خندۀ تاریک او
 

سهراب سپهری . آوار آفتاب

از شب ریشه سر چشمه گرفتم
                                    و به گرداب آفتاب ریختم
                                                            بی پروا بودم

دریچه ام را به سنگ گشودم
                                    مغاک جنبش را زیستم
                                                هوشیاری ام شب را نشکفت
                                                                        روشنی ام روشن نکرد

من ترا زیستم شبتاب دوردست
رها کردم تا ریزش نور شب را بر رفتارم بلغزاند
بیداری ام سر بسته ماند :
                        من خوابگرد راه تماشا بودم

 و همیشه کسی از باغ آمد
                        و مرا نوبر وحشت هدیه کرد
 
و همیشه خوشه چینی از راهم گذشت
                        و کنار من خوشه راز از دستش لغزید
                                     و همیشه من ماندم و تاریک بزرگ
                                                            من ماندم و همهمه آفتاب

 و از سفر آفتاب سرشار
                         از تاریکی نور آمده ام
                                    سایه تر شده ام
                                                و سایه وار بر لب روشنی ایستاده ام

شب می شکافد
            لبخند می شکفد
                        زمین بیدار می شود
                                    صبح از سفال آسمان می تراود
                                                و شاخه شبانه اندیشه من
                                                            بر پرتگاه زمان خم می شود

سهراب سپهری . آوار آفتاب

در آ ؛

که كران را برچیدم ،

            خاك زمان رفتم ،

                        آب "نگر" پاشیدم .

در سفالینه چشم ،

             "صدبرگ" نگه بنشاندم ،

                                    بنشستم .
آیینه شكستم ،

                        تا سرشار تو من باشم و من .

جامه نهادم .

            رشته گسستم .

زیبایان خندیدند ،

            خواب "چرا" دادمشان ، خوابیدند .

غوكی می جست ،

             اندوهش دادم ، و نشست .

در كشت گمان ، هر سبزه لگد كردم .

            از هر بیشه  ، شوری به سبد كردم .

بوی تو می آمد ، به صدا نیرو ،

            به روان پر دادم ، آواز "در آ " سر دادم .

پژواك تو می پیچید ، چكه شدم ،

            از بام صدا لغزیدم ، و شنیدم .

یك هیچ ترا دیدم ، و دویدم .

            آب تجلی تو نوشیدم ، و دمیدم .

سهراب سپهری  . شرق اندوه

در جوی زمان ،

            در خواب تماشای تو می رویم .

سیمای روان ،

            با شبنم افشان تو می شویم .

پرهایم ؟ پرپر شده ام .

چشم نویدم ، به نگاهی تر شده ام .

این سو نه ، آن سویم .

و در آن سوی نگاه ،

            چیزی را می بینم ،

                        چیزی را می جویم .

سنگی میشكنم ،

رازی با نقش تو می گویم .

برگ افتاد ، نوشم باد : من زنده به اندوهم .

ابری رفت ،

            من كوهم : می پایم .

                        من بادم : می پویم   .
در دشت دگر ،

            گل افسوسی چو بروید ،

                        می آیم ، می بویم.

سهراب سپهری . شرق اندوه